Does peer support affect attitude towards ageism in students studying in elderly care program?

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 46, 203 - 210, 01.08.2022

Sevgi Demir Emre Erkal Bedriye Cansu Demirkıran

https://doi.org/10.17944/mkutfd.1020621

Öz

Objective: This study was carried out to determine the attitudes of students studying in the elderly care program towards ageism, the factors affecting peer support, and to evaluate the effect of peer support on ageism.
Methods: This descriptive study was conducted with 223 students studying in the elderly care program of two different units of a university. Student information form, Ageism Attitude Scale and Peer Support Scale were used in collecting the study data. Independent sample t-test, One-Way ANOVA, Pearson Correlation analysis and linear regression analysis were used to evaluate the data.
Results: It was found that mean age of the students was 20.92±2.01, mean ageism attitude scale score was 81.27±13.12, mean peer support scale score was 44.78±12.53. A positive and significant correlation was found between the ageism attitude score and the peer support score (r=0.139, p=0.038). Peer support score was found to be a low predictor of attitude score.
Conclusion: It was found that students had positive attitudes towards ageism, moderate level of peer support and students with higher peer support showed a more positive attitude. It was found that peer support had a low effect on attitude towards ageism

Anahtar Kelimeler

Ageism, Attitude, Peer Support, Elderly Care Program, Student

Yaşlı Bakımı Programında Öğrenim Gören Öğrencilerde Akran Desteği Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumu Etkiler mi?

Öz

Amaç: Bu çalışma yaşlı bakım programında öğrenim gören öğrencilerin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarını, akran desteğini etkileyen faktörleri belirlemek ve akran desteğinin yaşlı ayrımcılığına yönelik etkisini değerlendirmek amacıyla yapıldı.
Yöntem: Tanımlayıcı olarak yürütülen bu çalışma bir üniversitenin iki farklı birimindeki yaşlı bakımı programında öğrenim gören 223 öğrenci ile yapıldı. Araştırma verilerinin toplanmasında öğrenci tanılama formu, yaşlı ayrımcılığı tutum ve akran desteği ölçekleri kullanıldı. Verilerin analizinde bağımsız örneklem t testi, tek yönlü varyans analizi, pearson korelasyon analizi ve linear regresyon analizi kullanıldı.
Bulgular: Öğrencilerin yaş ortalamasının 20.92±2.01, yaşlı ayrımcılığı tutum puan ortalamasının 81.27±13.12, akran desteği puan ortalamasının 44.78±12.53 olduğu tespit edildi. Yaşlı ayrımcılığı tutum puanı ile akran desteği puanı arasında pozitif yönlü anlamlı korelasyon olduğu saptandı (r=0.139, p=0.038). Akran desteği puanının tutum puanı üzerinde düşük düzey yordayıcı olduğu bulundu.
Sonuç: Öğrencilerin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının olumlu, akran desteğinin orta düzey olduğu ve akran desteği fazla olan öğrencilerin daha olumlu bir tutum sergiledikleri bulundu. Akran desteğinin düşük düzeyde yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumu etkilediği bulundu.

Anahtar Kelimeler

Yaşlı Ayrımcılığı, Tutum, Akran Desteği, Yaşlı Bakımı Programı, Öğrenci

Kaynakça

• TUİK. İstatistiklerle Yaşlılar. [Internet]. 2020. (Erişim tarihi: 18.06.2021) Available from: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Yaslilar-2020-37227.
• WHO [Internet]. [ Updated: 5 February 2018]. (Erişim tarihi: 18.06.2021) Available from: https://www.who.int/en/news-room/fact-sheets/detail/ageing-and-health.
• Bulut E, Çilingir D. Yaşlı Ayrımcılığı ve Hemşirelik Bakımına Yansımaları. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2016; 15(5): 446-449. DOİ: https://doi.org/10.5455/pmb.1-1453803809
• Butler RN. Age-ism: Another form of bigotry. The Gerontologist. 1969; 9(4): 243-246.
• Butler RN. Ageism: A foreword. Journal of Social Issues. 1980; 36(2): 8-11.
• Officer A, de la Fuente-Núñez V. A global campaign to combat ageism. Bull World Health Organ. 2018; 96(4): 295-296. DOİ: https://doi.org/10.2471/BLT.17.202424.
• Van Wicklin SA. Ageism in Nursing. Plastic Surgical Nursing. 2020; 40(1): 20-24. DOİ: https://doi.org/ 10.1097/PSN.0000000000000290
• Kagan SH, Melendez‐Torres G. Ageism in nursing. Journal of Nursing Management. 2015; 23(5): 644-650. DOİ: https://doi.org/10.1111/jonm.12191
• Burnes D, Sheppard C, Henderson Jr CR, Wassel M, Cope R, Barber C, et al. Interventions to reduce ageism against older adults: A systematic review and meta-analysis. American Journal of Public Health. 2019; 109(8): e1-e9. https://doi.org/ 10.2105/AJPH.2019.305123
• Chang ES, Kannoth S, Levy S, Wang SY, Lee JE, Levy BR. Global reach of ageism on older persons' health: A systematic review. PloS one. 2020; 15(1): e0220857. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0220857
• Mead S, Hilton D, Curtis L. Peer support: a theoretical perspective. Psychiatr Rehabil J. 2001; 25(2) :134-141. https://doi.org/ 10.1037/h0095032.
• Albayrak Kaymak D. Üniversite danışmanlığında akran desteği: Bir bölüm akranlığı projesi uygulaması. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 2008;(23): 22-29
• Çalışkan T, Çınar S. Akran Desteği: geçerlik güvenirlik çalışması. MÜSBED 2012;2(Suppl. 1):S1-S7
• Ceylan H. Yaşlanan Türkiye’de Yaşlı bakım personeline duyulan ihtiyaç ve yaşlı bakım programlarının önemi. Electronic Journal of Vocational Colleges. 2015; 4: 61-68.
• Cinar-Pakyuz S, Dedeli-Caydam O, Sevgi-Dogan E, Deniz D. Does emotional intelligence affect peer support of nursing students? Medical Science. 2017; 21(88): 336-347.
• Kökcü Doğu Ö. Hemşirelik ve Ebelik 1. Sınıf Öğrencilerinin Öğrenme stillerinin akran desteği ile ilişkisi. Journal of Human Rhythm. 2020; 6(4): 147-160.
• Küdür Çırpan F, Çınar S. Sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinde akran desteği ile akademik başarı arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. MÜSBED. 2013; 3(4): 191-199.
• Çilingir D, Bulut E, Hintistan S. Hemşirelik bölümü öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2017; 10(3): 137-143.
• Özdemir Ö, Bilgili N. Attitudes of Turkish nursing students related to ageism. J Nurs Res. 2016; 24(3): 211-216. https://doi.org/ 10.1097/jnr.0000000000000131.
• Canlı Özer Z, Terkeş N. Evaluation of nursing student's attitudes towards ageism in Turkey. Procedia - Social and Behavioral Sciences. 2014; 116: 2512-2515. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.01.602
• Vefikuluçay Yılmaz D, Terzioğlu F. Development and psychometric evaluation of ageism attitude scale among the university students. Turkish Journal of Geriatrics. 2011; 14: 259-268.
• Kuo CL, Turton MA, Lee-Hsieh J, Tseng HF, Hsu CL. Measuring peer caring behaviors of nursing students: scale development. Int J Nurs Stud. 2007; 44(1): 105-114. DOİ: . https://doi.org/ 10.1016/j.ijnurstu.2006.07.025
• Tabachnick BG., Fidell L S, Ullman, J. B. Using multivariate statistics (Vol. 5) 2007 Boston, MA: pearson.
• Ayyıldız İşcan N, Evcimen H. Yaşlı bakım programı öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının belirlenmesi. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi. 2018; 6(2): 14-24.
• Yazıcı Özbek S, Kalaycı I, Esin K, Tekin A. Yaşlı bakım programı öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi.2015; 8(2): 77-87.
• Oral B, Ener D, Gunay O, Çetinkaya F. Attitudes of Medical Faculty Students Toward Ageism: A Cross-Sectional Study From Kayseri. Erciyes Med J. 2021;43(4):343-9. DOI: https://doi.org/10.14744/etd.2020.00878
• Rababa M, Hammouri AM, Hweidi IM, Ellis JL. Association of nurses' level of knowledge and attitudes to ageism toward older adults: cross‐sectional study. Nursing & Health Sciences. 2020; 22(3): 593-601. DOİ: https://doi.org/10.1111/nhs.12701
• Atasoy I, Özlem D. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinde akran desteğinin önemi. Journal of Human Rhythm. 2017; 3(1): 63-67.
• Yelten G, Tanrıverdi S, Gider B, Yılmaz M. Üniversite öğrencilerinde akran desteği ve sosyal öz-yeterlik algısının değerlendirilmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi.2018; 7(1): 1-8. DOİ: https://doi.org/10.5505/bsbd.2018.36450
• Fışkın G, Doğan N. Hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin kişilerarası ilişkileri ile akran desteklerinin incelenmesi. Pamukkale Tıp Dergisi. 2020; 13(3): 723-732. https://doi.org/10.31362/patd.730211
• Rana C, Tambağ H, Hüzmeli ED, Duman F. Öğrencilerin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları: bir üniversite örneği. Adıyaman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi.2020; 6(1): 68-76. https://doi.org/10.30569/adiyamansaglik.669761
• Yardımcı Gürel T. Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına yönelik tutumları ve etkileyen faktörler. Türkiye Klinikleri Hemsirelik Bilimleri Dergisi. 2019; 11(4): 381-389. DOİ: https://doi.org/10.5336/nurses.2019-65924
• Moskal D, Whitaker H, Bernstein J, Maisto SA, Connors GJ. Evaluation of a web-based psychosocial education and peer support program for alcohol use concerns. Alcoholism Treatment Quarterly. 2021: (39); 366-382. https://doi.org/10.1080/07347324.2020.1866473
• Borsari B, Carey KB. How the quality of peer relationships influences college alcohol use. Drug Alcohol Rev. 2006; 25(4): 361-370. DOİ: https://doi.org/ 10.1080/09595230600741339
• Kurtkapan H. Gençlerin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları: Nevşehir örneği. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi. 2019; 9(1): 220-237.
• Pekince H, Aslan H, Erci B, Aktürk Ü. The attitudes of healthcare professionals in a state hospital towards ageism. Journal of Public Health. 2018; 26(1): 109-117. DOİ: https://doi.org/10.1007/s10389-017-0849-5
• Duru Asıret G, Kaymaz Turten T, Ozturk Copur E, Akyar I. Ageism attitude towards elderly: Young perspective. International Journal of Caring Sciences. 2017; 10(2): 819-827.
• Yılmaz F, Yavuz Çolak M. The effects of intergenerational relations and ageing anxiety on attitudes toward ageism. Academic Research International. 2017; 8(2): 45-54.
• Van Dussen DJ, Weaver RR. Undergraduate students' perceptions and behaviors related to the aged and to aging processes. Educational Gerontology. 2009; 35(4): 342-357. DOİ: https://doi.org/10.1080/03601270802612255
• K. Schwartz JPS, Lisa. Contact quality and attitudes toward the elderly. Educational gerontology. 2001; 27(2): 127-137. DOİ:https://doi.org/10.1080/03601270151075525
• Won J, Jang H. Factors influencing elderly care willingness of nursing students. Psychology and Education Journal. 2021; 58(2): 2701-2712. DOİ: https://doi.org/10.17703/IJACT.2020.8.4.306