Hatay İlinde Tarımsal Üretimden Kaynaklanan Çevre Sorunları ve Çözüm Önerileri

Yıl 2015, Cilt: 20 Sayı: 2, 17 - 26, 11.01.2016

Oğuz Parlakay , Ahmet Çelik Tuğçe Kızıltuğ

Öz

Bu çalışmada Hatay ilinin tarımsal potansiyeli çerçevesinde tarımsal üretimden kaynaklanan çevre sorunları incelenerek çözüm önerileri sunulması amaçlanmıştır. Bu kapsamda Hatay ilinin tarımsal yapısı göz önünde bulundurularak konu ile ilgili daha önceden yapılmış çalışmalar derlenerek konu irdelenmiştir. Yapılan incelemeler sonucu elde edilen sonuçlara göre bitkisel üretimde iyi verim alabilmek için kullanılan gübreler, bitkileri hastalık ve zararlılardan koruyabilmek için kullanılan tarımsal ilaçlar ve kullanılan sulama yöntemleri yanlış uygulandığı zaman çevre kirliliğine yol açabilmektedir. Bununla birlikte hayvansal üretim sonucu ortaya çıkan hayvansal gübre, gaz, koku, silo suyu vs. hayvansal üretim sonucu ortaya çıkan atıklar çevreye zarar verebilmektedir. Elde edilen sonuçların Hatay ili ile ilgili yapılacak politikalara ışık tutması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tarımsal üretim, Çevre sorunları, Hatay

Kaynakça

• Alagöz, T., Kumova, Y., Atılgan, A. ve Akyüz, A., 1996. Hayvancılık Tesislerinde Ortaya Çıkan Zararlı Atıklar ve Yarattığı Çevre Kirliliği Üzerine Bir Araştırma, Tarım-Çevre İlişkileri Sempozyumu, Mersin Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Yayınları.
• Alper, S., 2010. Türkiye’de Bitkisel Üretimde Girdi Kullanımının Yarattığı Çevresel Sorunlar. TÜİK, Uzmanlık Tezi. Samsun.
• Anonim, 1988. Türk Çevre Mevzuatı, Türkiye Çevre Sorunları Vakfı Yayını, Ankara.
• Anonim, 2003. TÜBİTAK Vizyon 2023 Bilim ve Teknoloji Öngörüsü Projesi. Tarım ve Gıda Paneli: Son Rapor. TUBİTAK, Ankara
• Anonim, 2013. Hatay İl Çevre Durum Raporu. TC Hatay Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Antakya, Hatay.
• Ataseven Y.Z., 2011. Türkiye’de İyi Tarım Uygulamaları. TEPGE BAKIŞ Aralık 2011/ ISSN: 1303–8346 / Nüsha: 8
• Atılgan, A., Coşan, A., Saltuk, B., Erkan, M., 2007. Antalya Yöresindeki Seralarda Kimyasal ve Organik Gübre Kullanım Düzeyleri ve Olası Çevre Etkileri. Ekoloji, 15-62, 37-47.
• Aydın, A., 2002, Tarım ve Çevre Sorunları, Alatarım Dergisi, 1(1): 13-18
• Blake, J.P. 1993.Tavukçuluk Artıklarını Değerlendirme Yöntemleri. Çeviren Mesut Türkoğlu. Uluslararası Tavukçuluk Kongresi '93 İstanbul, 106-117.
• Çayır, M., Atılgan, A., Öz, H., 2012. Büyükbaş Hayvan Barınaklarındaki Gübrelikler ve su Kaynaklarına İncelenmesi, Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 7(2):1- 9, 2012. Durumlarının Demirel
• Delen. N. , 2008. Fungisitler. Nobel Yayınevi, İzmir.
• Demirulus, H., Aydın, A. 1996. Tavukçuluk Artık ve Atık Maddelerinin İşlenerek Çevre Kirliliğinin Azaltılması, Ekoloji Çevre Dergisi 19(6):22-26.
• Durmuşoğlu, E., Tiryaki, O. ve Canhilal, R. 2010. Türkiye’de Pestisit Kullanımı, Kalıntı ve Dayanıklılık Sorunları. Türkiye Ziraat Mühendisliği 7. Teknik Kongresi, 11-15 Ocak 2010, Ankara. Bildiriler Kitabı 2, 589- 607.
• Ergül, M. 1989. Hayvansal Üretim ve Çevre Kirliliği, Ankara Yem Sanayi Dergisi, Sayı: 64, Ankara.
• Ergül M., Ayhan V., Öğretmen T., 1992. Hayvancılık ve Çevre 1. Uluslararası Çevre Simp. Cilt 2, 1992, 231-243.
• Ersun, N., Arslan, K. 2010. Türkiye’de Organik Tarım ve İyi Tarım Uygulamaları Üretim ve Pazarlama Esasları. İTO Yayınları. Yayın No: 2010-101
• FAO, 2009. Irrigation, http://www.fao.org/nr/water/topics_irrig ation.html.
• Gök, M., Onaç, I., Karip, B., Sağlamtimur, T., Coşkan, A., Tansı, V., Kızılşimşek, M. 1998 Hasat Artıkları, Tütün Atığı ve Hayvan Gübresi Uygulamalarının Toprakta Azot Mineralizasyonu,
• İmmobilizasyonu ve Toprağın Bazı Biyolojik Özelliklerine Etkisi. In: Şenol, S. (ed), M. Şefik Yeşilsoy International Symposium on Arid Region Soil. "YISARS", 21-24 Eylül 1998, İzmir, 551-557.
• Güler, S., 2004. Dünya'da ve Türkiye'de Gübre Tüketiminde Yaşanan Gelişmeler. In: Karaman, M.R., Brohi, A.R. (eds) Türkiye 3. Ulusal Gübre Kongresi, Tarım-Sanayi- Çevre, 11-13 Ekim 2004, Tokat, 47-54.
• Gür, K., 1993. Tarımda Çevre Sağlığı Problemleri ve Çözüm Yolları, Ankara Üniversitesi Ziraat Müh. Dergisi, No: 265, Ankara.
• Karaer, F. ve Gürlük, S., 2003. Gelişmekte Olan Etkileşimi Doğuş Üniversitesi Dergisi, 4(2), 197-206
• Karaman, S., 2005. Tokat Yöresinde Hayvan Barınaklarından Kaynaklanan Çevre Kirliliği ve Çözüm Olanakları. GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, http://ziraatdergi.gop.edu.tr/Makaleler/7 37997732_57-65.pdf 22(2):57-65.
• Karaman, S., 2006. Hayvansal Üretimden Kaynaklanan Çevre Sorunları ve Çözüm Olanakları, KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, 9(2).
• Kayalar, A.D. 2004. Dünyada ve Türkiye'de Organik Tarım Üretim ve İhracatı Üzerine Bir Çalışma. İstanbul İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği, İstanbul.
• Mutlu, A., 1999. Adana İli Çevresindeki Hayvancılık Tesislerinde Ortaya Çıkan Atıkların Yarattığı Çevre Kirliliği Üzerinde Bir Araştırma. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarımsal Yapılar ve Sulama ABD., Yüksek Lisans Tezi, Adana.
• Owen, J.E., 1982. Dust-The Problem and Possibilities, Farm Building Progress, 67:3- 6.
• Resmi Gazete, 2010. İyi Tarım Uygulamalarına İlişkin Yönetmelik. 07.12.2010 Tarih 27778 Sayılı Resmi Gazete.
• Roorda van Eysinga, N.L., 1984. Nitrate and glasshouse vegetables. Fertilizer Research 5: 149-156.
• Sönmez, İ., Kaplan, M., Sönmez, S., 2008. Kimyasal Gübrelerin Çevre Kirliliği Üzerine Etkileri ve Çözüm Önerileri. BATAE Derim Dergisi, 25(2): 24-34, ISSN 1300-3496
• Taşkaya, B., 2004. Tarım ve Çevre. TEAE- Bakış, Sayı: 5 Nüsha: 1
• Tiryaki, O., Canhilal, R., Horuz, S., 2010. Tarım ilaçları kullanımı ve riskleri. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 26(2): 154-169
• TKB, 2005, Türkiye’de Tarım, http://sgb.tarim.gov.tr/Tarim_Politikalari/ turkiyede_tarim/turkiyede_tarim.pdf.
• Turabi, M.S., 2007. Bitki Koruma Ürünlerinin Ruhsatlandırılması. Tarım İlaçları Kongre ve Sergisi, TMMOB Ziraat Müh. Odası ve Kimya Müh. Odası, Bildiriler Kitabı.