Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

BİR EFSANE, İKİ OYUN: MOLİÈRE’DEN MONTHERLANT’A DEĞİŞEN DON JUAN EFSANESİ

Yıl 2022, , 407 - 419, 29.07.2022
https://doi.org/10.33406/molesto.1143702

Öz

XVII. yüzyılın başında Sevilyalı Düzenbaz ve Taş Konuk (1630) başlığıyla ilk defa Tirso de Molina tarafından kaleme alınan Don Juan efsanesi yüzyıllar içinde değişime uğramış, birçok sanat eseri için esin kaynağı olmuştur. Don Juan efsanesinde değişmeyen yalnızca üç unsur vardır: iyi tanınan bir kahraman, baştan çıkarılan ve aldatılan bir grup kadın ve Don Juan tarafından yemeğe davet edilen bir heykel. Molière’in Don Juan’ı ilk kez 15 Şubat 1665 tarihinde sahnelenir. Kadınları baştan çıkaran Don Juan, dönemin etik değerlerini tanımaz ve arzularını gerçekleştirmek için her türlü ikiyüzlülüğe ve yalana başvurur. Özellikle tanrıtanımazlık ve değerlere başkaldırı konularının ön planda olduğu ve tartışmalara yol açan oyun, yaklaşık beş hafta sahnede kalır, ardından sahneden kaldırılır. 1841 yılında Odeon’da yeniden sahnelenmesi için yaklaşık iki yüzyıl beklemek gerekecektir. Henry de Montherlant’ın Don Juan’ı ise ilk kez 4 Kasım 1958 yılında sahnelenir. Montherlant, efsanenin kahramanını bambaşka bir kişilik ile sahneye koyar. Henüz ilk gösteriminde seyircilerin bir bölümü gösterimin yarısında salonu terk eder. Yazarın kendi deyimiyle Don Juan, artık sıradan bir kişilik olarak karşımıza çıkar. Montherlant’ın Don Juan’ı mucizelere, tanrıya ya da genel anlamda doğaüstü hiçbir unsura inanmaz ve herhangi bir kanıt arayışına girmez. O, artık altmış altı yaşına gelmiş ve hayatta kalmak için “kadın avına” çıkan bir karakterdir. Bu çalışmanın amacı, Don Juan efsanesinin yer aldığı iki oyunda, Molière’in Don Juan’ı ve Montherlant’ın Don Juan’ı, kahramanın neredeyse kökten değişen özelliklerini incelemektir.

Kaynakça

  • Arslan, Ahmet. Felsefeye Giriş. Ankara: Vadi Yayınları, 2002.
  • Etensel İldem, Arzu. «Yüzyıllar Boyu Don Juan.» Ankara Üniversitesi. Dil ve Tarih –Coğrafya Fakültesi Batı Dilleri ve Edebiyatları Araştırmaları Enstitüsü III (1995): 61-72.
  • Geray, Christine. Profil d'une oeuvre: Dom Juan, Molière. Paris: Hatier, 1974.
  • Matzneff, Gabriel. «Préface.» Montherlant, Henry de. La mort qui fait le trottoir, Don Juan. Paris: Gallimard, 1972. 7-17.
  • Molière. Don Juan. Çev. Ayberk Erkay. İstanbul: Mitos Boyut, 2011.
  • Montherlant, Henry de. La Mort qui fait le trottoir, Don Juan. Paris: Gallimard, 1972.
  • Montherlant, Henry de. «Notes.» Montherlant, Henry de. La mort qui fait le trottoir, Don Juan. Paris: Gallimard, 1972. 157-168.
  • Sanchez Hernandez, Ángeles. «Subversion du myhte de Don Juan dans la pièce La Mort qui fait le trottoir de Montherlant.» Studii si cercetari filologice. Seria limbi romanice (2016): 155-170.
  • Scherer, Jacques. Sur le Dom Juan de Molière. Paris: SEDES, 1967.
Toplam 9 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Edebi Çalışmalar
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Ferhat Taştemel

Yayımlanma Tarihi 29 Temmuz 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022

Kaynak Göster

APA Taştemel, F. (2022). BİR EFSANE, İKİ OYUN: MOLİÈRE’DEN MONTHERLANT’A DEĞİŞEN DON JUAN EFSANESİ. MOLESTO: Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 5(2), 407-419. https://doi.org/10.33406/molesto.1143702
AMA Taştemel F. BİR EFSANE, İKİ OYUN: MOLİÈRE’DEN MONTHERLANT’A DEĞİŞEN DON JUAN EFSANESİ. Molesto. Temmuz 2022;5(2):407-419. doi:10.33406/molesto.1143702
Chicago Taştemel, Ferhat. “BİR EFSANE, İKİ OYUN: MOLİÈRE’DEN MONTHERLANT’A DEĞİŞEN DON JUAN EFSANESİ”. MOLESTO: Edebiyat Araştırmaları Dergisi 5, sy. 2 (Temmuz 2022): 407-19. https://doi.org/10.33406/molesto.1143702.
EndNote Taştemel F (01 Temmuz 2022) BİR EFSANE, İKİ OYUN: MOLİÈRE’DEN MONTHERLANT’A DEĞİŞEN DON JUAN EFSANESİ. MOLESTO: Edebiyat Araştırmaları Dergisi 5 2 407–419.
IEEE F. Taştemel, “BİR EFSANE, İKİ OYUN: MOLİÈRE’DEN MONTHERLANT’A DEĞİŞEN DON JUAN EFSANESİ”, Molesto, c. 5, sy. 2, ss. 407–419, 2022, doi: 10.33406/molesto.1143702.
ISNAD Taştemel, Ferhat. “BİR EFSANE, İKİ OYUN: MOLİÈRE’DEN MONTHERLANT’A DEĞİŞEN DON JUAN EFSANESİ”. MOLESTO: Edebiyat Araştırmaları Dergisi 5/2 (Temmuz 2022), 407-419. https://doi.org/10.33406/molesto.1143702.
JAMA Taştemel F. BİR EFSANE, İKİ OYUN: MOLİÈRE’DEN MONTHERLANT’A DEĞİŞEN DON JUAN EFSANESİ. Molesto. 2022;5:407–419.
MLA Taştemel, Ferhat. “BİR EFSANE, İKİ OYUN: MOLİÈRE’DEN MONTHERLANT’A DEĞİŞEN DON JUAN EFSANESİ”. MOLESTO: Edebiyat Araştırmaları Dergisi, c. 5, sy. 2, 2022, ss. 407-19, doi:10.33406/molesto.1143702.
Vancouver Taştemel F. BİR EFSANE, İKİ OYUN: MOLİÈRE’DEN MONTHERLANT’A DEĞİŞEN DON JUAN EFSANESİ. Molesto. 2022;5(2):407-19.