Taciz Anlatılarında Cinsiyetçi Söylemlerin Yeniden İnşası: #sendeanlat

Yıl 2015, Cilt: 2 Sayı: 2 - Kadın Anlatıları, 80 - 103, 15.12.2015

Yeliz Dede Özdemir

Öz

Mersin’de evine gitmek için bindiği minibüs şoförü tarafından tecavüze direndiği için öldürülen Özgecan Aslan’ın ardından, kadına yönelik şiddet ve tacize karşı tüm Türkiye genelinde birçok eylem düzenlendi. Bu tepkilerin en anlamlılarından birisi de #sendeanlat hashtag’i altında kadınların yaşadıkları taciz olaylarını anlatmalarıydı. #sendeanlat hashtag’inin hızla yayılarak milyonlarca kişinin ilgisini çekmesinin temel nedeni ise tacizin, nasıl gündelik hayatımızın her düzeyinde karşılaşılan bir olgu olduğunun göstergesi olmasıydı.

Bu çalışmada, Ekşi Sözlük’te kadınların yaşadıkları taciz hikayelerini dillendirdikleri #sendeanlat başlığı altında yer alan tüm entry’ler, Eleştirel Söylem Çözümlemesinin (ESÇ) sağladığı analitik perspektifle incelenecektir. 14 Şubat 2015 tarihinde başlatılan bu kampanya, “taciz” anlatıları altında erkek egemen cinsiyet rejiminin hakim söylemlerinin tüm yaşam pratiklerimize nasıl işlemiş olduğunun bir tür dışavurumu niteliğindedir. Dolayısıyla #Sendeanlat başlığı altında dile getirilen taciz hikayelerini incelemek, cinsel şiddet türlerinden biri olan tacizin, kadınlar tarafından nasıl algılandığı ve bu algının hakim toplumsal kodlar içerisinde nasıl şekillendiğinin gösterilmesi açısından önemlidir.

Anahtar Kelimeler

taciz, kadın anlatıları, #sendeanlat, ekşi sözlük, erkek egemen cinsiyet rejimi

The Reconstruction of Sexist Discourse in Narratives of Sexual Harassment: #sendeanlat

Öz

The Özgecan Aslan murder in which the young girl was killed after she allegedly resisted a rape attempt by the driver of the minibus she took on her way home in Mersin, sparked mass protests across the country demanding to end violence and sexual assault against women in Turkey. Of all the protests the most telling has perhaps been the Twitter campaign with the hashtag #sendeanlat (#tellyourstory) prompting women to share their stories of sexual harassment. The main reason why millions have joıned the campaign #sendeanlat was its potential to demonstrate how sexual harassment became a reality faced in every part of our daily life.

In this study, all Ekşi Sözlük entries under the hashtag #sendeanlat where women told their stories of sexual harassment are analyzed from the perspective of Critical Discourse Analysis (CDA). The campaign, dated 14 February 2015, through which women told their narratives of sexual harassment appeared as the outpouring of how male-dominated gender regime discourse permeated all of our life practices. So, the analysis of harassment narratives under the #sendeanlat seems crucial to demonstrate how harassment as an act of sexual violence is perceived by women and in what way this perception of women is shaped within the dominant social codes.

Anahtar Kelimeler

sexual harassment, women stories, #sendeanlat, ekşi sözlük, male-dominated gender regime

Kaynakça

• Berktay, F. (2012). Tektanrılı Dinler Karşısında Kadın. İstanbul: Metis.
• Berktay, F. (2009). Feminist Teorinin Önemli Bir Alanı: Cinsellik. Cogito, 58, 57-73.
• Bhasin, K. (2003). Toplumsal Cinsiyet /Bize Yüklenen Roller. Kader Ay (Çev.). İstanbul: Kadın Dayanışma Vakfı.
• Bora, A. (2010). Kadınların Sınıfı. İstanbul: İletişim.
• Cameron, D. E. ve Frazer E. (1998). Masculinity, Violence, And Sexual Murder, Polity Reader in Gender Studies içinde (s. 267-273). Cambridge: Polity.
• Cranny-Francis, A., Waring, W., Stavropoulos, P., Kirkby, J. (2003). Gender Studies: Terms And Debates. The UK: MPG Books Group.
• Dursun, Ç. (2007). Eleştirel Söylem Çözümlemesi, (Haz: Ahmet Cevizci) Felsefe Ansiklopedisi içinde, Cilt 5, (s. 335-344). İstanbul: Nobel.
• Goodwin, M. H. (1980). Directive-Response Speech Sequences in Girls' and Boys' Task Activities. Sally McConnell-Ginet, Ruth Borker, and Nelly Furman (Der.) Women and Language in Literature and Society içinde (s.157-73). New York: Praeger.
• Jackson, S. ve Jones, J. (1998). Contemporary Feminist Theories. Edinburgh University.
• Kimmel, M. (1993). Invisible Masculinity. Society, 30 (6), 28-35.
• Küntay, E. (2010), Bedene Şiddet-Özbenlik Değerlendirmeleri Toplumbilimsel Bir Analiz. Yasemin İnceoğlu, Altan Kar (Der.) Kadın ve Bedeni içinde, İstanbul: Ayrıntı.
• Lakoff, R. (1975). Language and The Women’s Place. New York: Harper Colophon.
• Levy, D. P. (2007). Hegemonic Masculinity. Flood, M.; Gardiner, J.K.; Pease, B.; Pringle, K. (Der.) International Encyclopedia Of Men And Masculinities içinde. New York: Routledge.
• MacKinnon, A.C. (1987). Feminism Unmodified: Discourses on Life and Law. Cambridge: Harvard University.
• Mackinnon, A. C. (2003). Feminist Bir Devlet Kuramına Doğru, Türkan Yöney ve Sabir Yücesoy (Çev.). İstanbul: Metis.
• Özkazanç, A. (2013). Cinsellik, Şiddet ve Hukuk. Ankara: Dipnot.
• Pilcher, J. ve Whelehan, I. (2004). 50 Key Concepts in Gender Studies. SAGE Key Concepts Series, Londra: SAGE.
• Pope, N. (2006). Namus Cinayetleri: Ataerkil Denetim Araçları, Shahrzad Mojab ve Nahla Abdo (Der.) Namus Adına Şiddet içinde. Güneş Kömürcüler (Çev.). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Ramazanoğlu, C. (1998). Feminizm ve Ezilmenin Çelişkileri. İstanbul: Pencere Yayınları.
• Sakman, E. (2012). Cinsel Şiddet: Ataerkil Cinsellik Anlayışının Bir Ürünü, Pivolka, Eylül 2012, 23, 5-7.
• Savran, G. (2004). Beden, Emek, Tarih: Diyalektik Bir Feminizm İçin. İstanbul: Kanat.
• Scully, D. (1994). Cinsel Şiddeti Anlamak. Şirin Tepeli ve Laleper Aytek (Çev.). İstanbul: Metis.
• Spender, D. (1998). Extracts from Man Made Language, D. Cameron (Der.) The Feminist Critique of Language: A Reader içinde (s. 93-100). Routledge.
• Şenol-Cantek. F., Ünlütürk Ulutaş, Ç. ve Çakmak, S. (2014). Kamusal ile Özel Alan Arasında Kalanlar. Funda Şenol-Cantek (Der.) Kenarın Kitabı içinde (s. 121-159). İstanbul: İletişim.
• Van Dijk, T. (1993). Principles Of Critical Discourse Analysis, Discourse & Society, 4(2), 249-283.
• Van Dijk, T. (2001). Critical Discourse Analysis. DeborahTannen, Deborah Schiffrin ve Heidi Hamilton (Der.), The Handbook Of Discourse Analysis içinde (s. 352-371), Oxford: Blackwell.
• Walby, S. (1991). Theorizing Patriarchy. Oxford: Blackwell.
• Williams, M. E. ve Roleff, T. L. (1997). Sexual Violence, Opposing Viewpoints. California: Greenhaven.
• Wodak, Ruth. (2001). What CDA is About: Summary of Its History, Important Concepts and Its Developments, Wodak, Ruth ve Michael Meyer (Der.) Methods of Critical Discourse Analysis içinde (s. 1-13). Londra: Sage.
• Wodak, Ruth. (2002). Aspects of Critical Discourse Analysis, Zeitschrift für Angewandte Linguistik, 36, 5-31.
• Yıldız, A. Nevin (2009). Kadın Cinselliğinin Söylemsel İnşası ve Namus Cinayetleri: Şanlıurfa Örneği. (Yayımlanmış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Türkiye İnsan Hakları İhlalleri Bilançosu, Erişim Tarihi: 23.05.2015, http://www.ihd.org.tr/2014-turkiye-insan-haklari-ihlalleri-bilancosu/
• https://twitter.com/trendieww/status/567440328190218240
• http://www.theguardian.com/world/2015/feb/17/turkish-woman-ozgecan-aslans-sparks-anti-violence-campaign-sendeanlat