Uluslarötesi Birlikten Ecdada: Türkçe Sözlü İslami Hip-Hop

Yıl 2016, Cilt: 3 Sayı: 1 - Pop İslam, 207 - 227, 15.06.2016

Zeynep İşıl Işık Dursun

Öz

1970’lerden beri süregelen hip-hop akımı ve altkültürü, kendi içinde çeşitli türlere ayrılır. ABD’de yaşayan Müslüman azınlık içinde doğan İslami hip-hop akımı, özellikle 1990’lı yıllardan itibaren Avrupa’daki Müslüman diaspora içinde yayılarak çokdilli-aksanlı bir müzik türü haline gelmiştir. Avrupalı Türkçe konuşan azınlıklar aracılığıyla Türkiye’de de yaygınlaşan türün çoğunlukla amatör bir üretici kitlesi de oluşmuştur. Elbette ki İslami hip-hop türünde icra edilen repertuar oldukça geniştir ve tümünün tek bir makalede ele alınması olanaksızdır. Bu makale, üzerinde fazla kaynak bulunmayan Türkçe sözlü İslami hip-hop türü üzerine bir giriş çalışmasıdır. Makalede öncelikle bu çalışmaya ilham veren ancak Türkiye’de örneklerine pek rastlanmayan eklektik bir tür olan İslami punk ve İslam’da müziğe yönelik yaklaşımlar ele alınmıştır. Ardından popüler müzikte İslami etkiler ve bu etkilerin Türkiye’deki yansımalarına zemin hazırlayabilmek için tarihsel bir çerçeve çizilmiştir. Son olarak, Türkçe sözlü İslami hip-hop türü, ilgili mesaj içeriğine göre seçilen örneklemin şarkı sözleriyle ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

hip-hop, milli kimlik, neo Osmanlıcılık, İslami müzik, kültürel eklemlenme

From Transnational Unity to Ancestry: Turkish Spoken Islamic Hip-Hop

Öz

Ongoing since the 1970’s, the hip-hop movement and subculture divides into various subgenres. Islamic hip-hop, which was born among the Muslim minority US residents, has become widespread among the European Muslim diaspora especially after the 1990’s, evolving into a multi-lingual, accented musical genre. The genre spread to Turkey via European Turkish-speaking minorities and also emerged a mostly amateur audience of producers. Certainly, the Islamic hip-hop repertoire is quite wide and impossible to be handled entirely in a single article. This article is intended to be an introduction to Turkish Islamic hip-hop, which is a topic not much studied upon. The article starts with an introduction to Islamic punk, an eclectic genre that inspired this study, however not much represented in Turkey, and continues with the Islamic approaches to music. Afterwards, a historical outline is drawn to base the Islamic influences on popular music and its reflections in Turkey. Finally, Turkish spoken Islamic hip-hop is discussed through sample song lyrics chosen according to their content meaning. 

Anahtar Kelimeler

hip-hop, national identity, neo Ottomanism, Islamic music, cultural articulation

Kaynakça

• Aksoy, B. (1987). Türk Musikisinin Köken Sorunu Aşıldı Mı? Tarih ve Toplum, (8), 41-47.
• Alimdar, S. (2016). Osmanlı’da Batı Müziği. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Ayas, G. (2014). Musiki İnkılabı’nın Sosyolojisi. İstanbul: Doğu.
• Balkılıç, Ö. (2015). Temiz ve Soylu Türküler Söyleyelim. İstanbul: Tarih Vakfı.
• Frishkopf, M.(2008). The Islamic World. Andrew Rippin (Ed.) Music içinde (s. 510-526). Oxon: Routledge.
• Güngör, N. (1993). Arabesk: Sosyokültürel Açıdan Arabesk Müzik. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Hosman, S. S. (2013). Taqwacore: An Introduction to Muslim American Punk Rock. Sara Towe Horsfall, Jan-Martijn Meij, Meghan D. Probstfield (Ed.), içinde, Music Sociology: Examining the Role of Music in Social Life (s. 166-175). Boulder: Paradigm Publishers.
• Huq, R. (2006). Beyond Subculture: Pop, Youth and Identity in a Postcolonial World. Oxon: Routledge.
• Küçükkaplan, U. (2003). Arabesk. İstanbul: Ayrıntı.
• LeVine, M. (2012). Iran: “Like a Flower Growing in the Middle of the Desert”. Ian Peddie (Ed.) Music and Protest içinde (s. 172-210). Surrey: Ashgate.
• Manuel, P. (1988). Popular Musics of the Non-Western World. New York: Oxford University Press.
• Meriç, M.(2016). 100 Şarkıda Memleket Tarihi. İstanbul: Ağaçkakan.
• Mitchell, T. (1996). Popular Music and Local Identity: Rock, Pop and Rap in Europe and Oceania. London: Leicester University Press.
• Özbek, M. (1998). Türkiye’de Modernleşme ve Ulusal Kimlik. S.Bozdogan; R.Kasaba (Ed.) Arabesk Kültür: Bir Modernleşme ve Popüler Kimlik Örneği içinde (s. 168-187). İstanbul: Tarih Vakfı.
• Saktanber, A. (2002). Siz Nasıl Eğleniyorsanız Biz de Öyle İbadet Ediyoruz. Deniz Kandiyoti ve Ayşe Saktanber (Ed.), Kültür Fragmanları içinde s. 259-277. İstanbul: Metis.
• Sen, K., Hill, D. (2000). Media, Culture and Politics in Indonesia. Melbourne: Oxford University Press.
• Shiloah, A. (2007). Music and its Virtues in Islamic and Judaic Writings. Hampshire: Ashgate.
• Swedenburg, T. (2001). Islamic Hip-Hop versus Islamophobia: Aki Nawaz, Natacha Atlas, Akhenaton. Tony Mitchell (Ed.), Global Noise: Rap and Hip-Hop Outside of the USA içinde (s. 57-85). Middletown: Wesleyan University Press.
• Tanrıkorur, C. (2003). Osmanlı Dönemi Türk Musikisi. İstanbul: Dergâh.
• Wurm, M. (2008). The Entertainment of a Parallel Society? Turkish Popular Music in Germany. Ala Al-Hamarneh, Jörn Thielmann (Ed.), Islam and Muslims in Germany içinde (s. 371-392). Leiden: Brill.