Çağımızın Hikâye Anlatıcılığı Olarak Halkla İlişkiler: Vehbi Koç Biyografileri Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 2 - Dijital Anlatılar, 498 - 517, 15.12.2017

Ebru Akçay

Öz

Halkla ilişkilerdeki işlevsel/yönetsel yaklaşıma alternatif olarak konumlanan kültürel yaklaşım, son yıllarda halkla ilişkilerin bir yönetim işlevi olduğu savına meydan okumaktadır. Söz konusu yaklaşım, halkla ilişkilerin kültürel bir işlevi olduğu, dolayısıyla toplumda anlam yaratımıyla ilişkili olduğu fikri üzerinden temellenmektedir. Bu nedenle, kültürel bakış açısı, halkla ilişkilerin bir anlatı biçimi olduğu hatta bir hikâye anlatımı (storytelling) olduğu, halkla ilişkiler uzmanlarının ise hikâye anlatıcıları olduğunu savunmaktadır. Bu çalışma da halkla ilişkilerin günümüzün hikâye anlatıcılığı olduğu fikrinden hareketle, halkla ilişkilerin hikâye anlatıcılığı ile olan teorik bağlantısını kurmaktadır. Bu teorik çerçevede araştırma, popüler biyografilerin kurumlar için hikâye yaratımında nasıl bir rol oynadığını irdelemektedir. Bu doğrultuda, Koç Holding’in Bizden Haberler adlı kurumsal dergisinde yayımlanan Vehbi Koç biyografileri örneklem olarak seçilmiş ve belge çözümlemesi yöntemi ile incelenmiştir. Koç Holding’in halkla ilişkiler faaliyetinin bir parçası olarak okunan Vehbi Koç biyografilerinin, Vehbi Koç’u vatansever, çalışkan bir iş adamı ve girişimci, hayırsever, geleneklerine bağlı, tutumlu, mütevazı bir insan olarak temsil ettiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

halkla ilişkiler, anlatı, hikâye anlatıcılığı, popüler biyografiler, Koç Holding

Public Relations as Storytelling of Our Times: An Analysis of Biographies of Vehbi Koç

Öz

In recent years, cultural approach to public relations, which is an alternative to functional/managerial approaches, has been challenging the assertion that public relations is a management function. Cultural approach is grounded on the idea that public relations has a cultural function, thus it is closely related to the meaning-making processes in society. Therefore, cultural approach argues that public relations is a form of narrative, even a storytelling, and public relations professionals function as today’s storytellers. Based on the claim that public relations is today’s storytelling practice, this study establishes a theoretical connection between public relations and storytelling. Within this framework, this study examines how popular biographies play a role in making organizational narratives. Accordingly, the biographies of Vehbi Koç published in Koç Holding’s corporate magazine, Bizden Haberler, are chosen for the sampling and analyzed by document analysis method. In those biographies- regarded as a part of Koç Holding’s public relations practices- Vehbi Koç, in addition to being a patriotic person, is represented as a hardworking bussinessman, entrepreneur, philanthropist, traditional, thrifty and a humble person. 

Anahtar Kelimeler

public relations, narrative, storytelling, popular biographies, Koç Holding

Kaynakça

• Aktaş Yamanoğlu, M., Gençtürk Hızal, G. S., Özdemir, B. P. (2013). Türkiye’de halkla ilişkiler tarihi: kurumsallaşma yılları 1960-1980, Ankara: De Ki.
• Benjamin, W. (2001). Hikâye anlatıcısı: Nikolay Leskov’un eserleri üzerine düşünceler. N. Gürbilek (Der.), içinde, Son bakışta aşk: Walter Benjamin’den seçme yazılar (s. 77-100). İstanbul: Metis.
• Bourdieu, P. (2015). Ayrım: beğeni yargısının toplumsal eleştirisi. Ankara: Heretik.
• Botan, C. H. ve Taylor, M. (2004). Public relations: state of the field. Journal of Communication, 54 (4), 645-661. doi: 10.1111/j.1460-2466.2004.tb02649.x
• Dowling, G. R. (2006). Communicating corporate reputation through stories. California Management Review, 49 (1), 82-100.
• Elmer, P. (2011). Public relations and storytelling. L. Edwards ve C. E. M. Hodges (Der.), içinde, Public Relations, Society and Culture (s. 47- 60). New York: Routledge.
• Engin, E. (2016). Kurumsal iletişimde hikâyelerin gücü: kültürün paylaşımı, değerlerin anlamlandırılması. F. Balta Peltekoğlu (Der.), içinde, İletişim gücü: kurumsaldan küresele halkla ilişkiler (s. 155-199). İstanbul: Beta.
• Evrenosoğlu, P. (2007). Türk basınında popüler yaşamöyküleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Fulford, R. (2015). Anlatının gücü: kitle kültürü çağında hikâyecilik, İstanbul: Kolektif.
• Genette, G. (2011). Anlatının söylemi: yöntem hakkında bir deneme. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
• Gower, K. K. (2009). Halkla ilişkiler araştırmaları yol ayrımında. F. Keskin ve B. P. Özdemir (Der.), içinde, Halkla ilişkiler üzerine: disiplinlerarası bir alanın yönelimleri (s. 31-51). Ankara: Dipnot.
• Heath, R. L. (2000). A rhetorical perspective on the values of public relations: crossroads and pathways toward concurrence. Journal of Public Relations Review, 12 (1), 69-91, doi: 10.1207/S1532754xjprr1201_5.
• Mayhew, L. H. (1997). The new public: professional communication and the means of social influence. Cambridge: Cambridge UP.
• Oskay, Ü. (2014). Kitle iletişiminin kültürel işlevleri: XIX. yüzyıldan günümüze kuramsal bir yaklaşım. İstanbul: İnkılap.
• Punch, K. F. (2005). Sosyal araştırmalara giriş: nicel ve nitel yaklaşımlar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Ihlen, O. ve Verhoeven, P. (2012). A public relations identity for the 2010s. Public Relations Inquiry, 1 (2), 159-176. doi: https://doi.org/10.1177/2046147X11435083
• Illouz, E. (2003). Redeeming consumption: on Lowenthal’s ‘the triumph of the mass idols’. E. Katz, J. D. Peters, T. Liebes ve A. Orloff (Der.), içinde, Canonic texts in media research: are there any?, should there be?, how about these? (s. 90-102). Oxford: Polity.
• Inglis, F. (2010). Frankfurt okulu. E. Mutlu (Der.), içinde, Kitle iletişim kuramları (s. 221- 226). Ankara: Ütopya.
• Jahn, M. (2015). Anlatıbilim: anlatı teorisi el kitabı. İstanbul: Dergah.
• Kantola, A. (2016). Cleaning rotten politics, selling exclusive liaisons: public relations consultants as storytelling professionals between markets and politics. Public Relations Inquiry, 5 (1), 33-52, doi: 10.1177/2046147X15625713
• Kazancı, M. (1996). Halkla ilişkiler. Ankara: AÜ İletişim Fakültesi Yayınları.
• Kent, M. L. (2015). The power of storytelling in public relations: ıntroducing the 20 master plots. Public Relations Review, 41, 480-489.
• Kejanlıoğlu, D. B. ve Evrenosoğlu, P. (2011). Unutulmuş bir düşünürün izinde: Türkçede Löwenthal. D. B. Kejanlıoğlu (Der.), içinde, Zamanın tozu: Frankfurt okulu’nun Türkiye’deki izleri (s. 587-610). Ankara: De Ki.
• Lowenthal, L. (1961). Literature, popular culture and society. New Jersey: Prentice-Hall, Inc.
• Şimşek, A. (2015). İletişim araştırmalarında paradigma değişimi. B. Yıldırım (Der.), içinde, İletişim araştırmalarında yöntemler: uygulama ve örneklerle, (s. 155-196). Konya: Literatürk Academia.
• Thompson, J. B. (2008). Medya ve modernite. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Koc.com.tr. Erişim: 15.06.2017
• Bizden Haberler Dergisi (2010, Mart-Nisan)
• Bizden Haberler Dergisi (2011, Mart-Nisan)
• Bizden Haberler Dergisi (2012, Mart)
• Bizden Haberler Dergisi (2013, Şubat)
• Bizden Haberler Dergisi (2014, Şubat)
• Bizden Haberler Dergisi (2014, Ağustos)
• Bizden Haberler Dergisi (2015, Şubat)
• Bizden Haberler Dergisi (2016, Mart-Nisan)
• Bizden Haberler Dergisi (2017, Şubat)