CREATIVE INDUSTRIES AND INDUSTRIAL DESIGN: CONCEPTS AND PHENOMENA

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 1 - Erkeklikler - 1, 311 - 329, 17.06.2021

Seçil Toros

https://doi.org/10.17572/mj2021.1.311329

Cited By: 3

Öz

YARATICI ENDÜSTRİLER VE ENDÜSTRİYEL TASARIM: KAVRAMLAR VE OLGULAR

Öz

Yaratıcı endüstriler başlığı altında girdisi yaratıcılık ve çıktısı fikri mülki haklar olan yeni bir endüstrinin yükselişi tartışılıyor. Bilgi-temelli-ekonomi üzerinde yükselen üretimin, yaratıcılığın ve inovasyonun ekonomik ve politik dönüşümlerde belirleyici olacağı kabul ediliyor. Bu bağlamda akademik ilgi de enformasyonu işleyebilen ve bilgiyi değişim değerine dönüştürebilen yaratıcı meslek kolları üzerinde yoğunlaşmakta. Ancak bu bağlamda endüstriyel tasarımın yeterli ilgiyi gördüğü söylenemez. Bu nedenle makalenin amacı yaratıcı endüstriler söylemi ile endüstriyel tasarım arasındaki ilişkiye odaklanılarak, henüz yeteri düzeyde tartışılmamış ortak kavramlar ve olgular açığa çıkartmaktır. Konu, tasarıma olan ihtiyaç, yaratıcı tasarım süreci ve yaratılan yenilikçi ürün olmak üzere üç temel başlıkta incelenmiştir. Çalışmanın sonunda “yaratıcılık”, “inovasyon”, “iş birliği”, “dijitalleşme” ve “yaratıcı emek” yeni ampirik çalışmalara konu olabilecek başlıklar olarak belirginleşmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yaratıcı endüstriler, endüstriyel tasarım, yaratıcılık, iş birliği, dijitalleşme, yaratıcı emek

Kaynakça

• Alvin Toffler. (1981). Üçüncü Dalga. Altın Kitaplar.
• Aslan, G. (2017). Yaratıcı endüstrilerin yükselişi: Geçmiş, bugün ve gelecek. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(4), 109–122.
• Bernabei, R., ve Power, J. (2017). Personalisation from a design practice perspective. Product Lifetimes And The Environment, 37–40. https://doi.org/10.3233/978-1-61499-820-4-37
• Bilton, C. (2010). Manageable creativity. International Journal of Cultural Policy, 16(3), 255–269. https://doi.org/10.1080/10286630903128518
• Bilton, C., ve Leary, R. (2002). What can managers do for creativity? Brokering creativity in the creative industries. International Journal of Cultural Policy, 8(1), 49–64. https://doi.org/10.1080/10286630290032431
• Binark, M. (2013). Yeni Medya ve Yaratıcı Endüstri. In E. Dağtaş (Ed.), Medya Ekonomisi ve İşletmeciliği (ps. 163–190). Anadolu Üniversitesi.
• Björgvinsson, E., Ehn, S., ve Hillgren, S.-A. (2010). Participatory design and “democratizing innovation.” Proceedings of the 11th Biennial Participatory Design Conference on - PDC ’10, Ehn 1988, 41. https://doi.org/10.1145/1900441.1900448
• Boden, M. A. (2004). The creative mind: Myths and mechanisms. In Artificial Intelligence (Vol. 79, Issue 1). Routledge. https://doi.org/10.1016/0004-3702(95)90025-x
• Borja de Mozota, B. (2005). Tasarım Yönetimi. MediaCat.
• Borja de Mozota, B. (2006). The Four Powers of Design : A Value Model in Design Management. Design Management Review, 17(2), 44–53.
• Bruns, A. (2008). The future is user-led: The path towards widespread produsage. Fibreculture Journal, 11, 1–10. http://eprints.qut.edu.au/7520/
• Bruns, A. (2006). Towards Produsage: Futures for User-Led Content Production. In F. Sudweeks, H. Hrachovec, ve C. Ess (Eds.), Cultural Attitudes towards Communication and Technology (ps. 275–284). http://eprints.qut.edu.au/4863/.
• Çakır, E. (2018). Collaboration among creative industry workers in new workspaces: the case of a creative hub in İstanbul. METU.
• Castells, M. (2002). The Internet Galaxy, Reflections on the Internet, Business, and Society. Oxford Universty Press.
• Cunningham, S. (2002). From cultural to creative industries: theory, industry and policy implications. Media International Australia Incorporating Culture and Policy, 102(1), 54–65. https://doi.org/10.1177/1367877906066878
• DCMS. (2016). Creative Industries: Focus on Employment.
• DCMS. (2020). Annual Report ve Accounts (Issue March).
• DCSM. (2013). Classifying and Measuring the Creative Industries: Consultation on Proposed Changes (Issue April).
• Demir, E. M. (2014). Yaratıcı endüstriler. İlef Dergisi, 1(2), 87–107.
• Demir, E. M. (2018). Türkiye’de yaratıcı emek. Moment, 5(2), 174–194.
• Demir, E. M. (2019). Türkiye’de Yaratıcı Emek. Moment Journal, 5(2), 174–194. https://doi.org/10.17572/mj2018.2.174194
• Deuze, M. (2005). Towards professional participatory storytelling in journalism and advertising. First Monday, 10(7).
• Dursun, O. (2018). Yaratıcı endüstri̇leri̇n aşkınsal alanda görünümü: Yaratıcı endüstri̇leri̇n yaşam dünyasının sömürgeleşti̇ri̇lmesi̇n etki̇si̇. Moment, 5(2), 144–173.
• Erkayhan, Ş. (2015). Yaratici endüstri̇ler ve di̇ji̇tal gelecek strateji̇leri̇. E-Journal of Intermedia, 2(2), 411–423.
• Esen, Ü. B., ve Atay, Ö. (2017). Ekonominin yeni yüzü: Yaratıcı ekonomi. Sosyoekonomi, 25(33), 59–80. https://doi.org/10.17233/sosyoekonomi.289441
• Esen, Ü. B., ve Atay, Ö. (2020). Türkiye’nin yaratıcı şehirleri. Bilig, 92(March), 29–54.
• Findeli, A. (2001). Rethinking Design Education for the 21st Century: Theoretical, Methodological, and Ethical Discussion. Design Issues. https://doi.org/10.1162/07479360152103796
• Fleischmann, K., Daniel, R., ve Welters, R. (2017). Developing a regional economy through creative industries: innovation capacity in a regional Australian city. Creative Industries Journal, 10(2), 119–138. https://doi.org/10.1080/17510694.2017.1282305
• Florida, R. (2006). The flight of the creative class: The new global competition for talent. Liberal Education, 92(3), 22–29.
• Florida, R. (2012). The Rise of the Creative Class, Revisited. In Basic Books. https://www.creativeclass.com/rfcgdb/articles/national journal Rise of the Creative Class.pdf
• Galloway, S., ve Dunlop, S. (2007). A critique of definitions of the cultural and creative industries in public policy. International Journal of Cultural Policy, 13(1), 17–31. https://doi.org/10.1080/10286630701201657
• Green, M., Seepersad, C. C., ve Hölttä-Otto, K. (2014). Crowd-sourcing the evaluation of creativity in conceptual design: A pilot study. ASME 2014 International Design Engineering Technical Conferences ve Computers and Information in Engineering Conference, V007T07A016. https://doi.org/10.1115/detc2014-34434
• Gürsu, H. (2014). Sahi İnovasyon Neden Bize Bu Kadar Uzak? Destek Yayınları.
• Hartley, J. (2005). Creative Industries. In J. Hartley (Ed.), Creative Industries (ps. 1–40). Blackwell Publishing.
• Haskett, J. (2002). Tasarım. Dost Kitabevi Yayınları.
• Hassenzahl, M., ve Tractinsky, N. (2006). User experience - A research agenda. Behaviour and Information Technology, 25(2), 91–97. https://doi.org/10.1080/01449290500330331
• Hesmondhalgh, D. (2010). User-generated content, free labour and the cultural industries Critiques of creative labour in the digital era. Ephemera, 10(3/4), 267–284. http://www.ephemerajournal.org/sites/default/files/10-3hesmondhalgh.pdf
• Hesmondhalgh, D., ve Baker, S. (2009). A very complicated version of freedom: Conditions and experiences of creative labour in three cultural industries. Poetics, 38(1), 4–20. https://doi.org/10.1016/j.poetic.2009.10.001
• Hesmondhalgh, D., ve Pratt, A. C. (2005). Cultural industries and cultural policy. International Journal of Cultural Policy, 11(1), 1–13. https://doi.org/10.1080/10286630500067598
• Hocaoğlu, D. (2016). Yaratıcı endüstrilerin yerel ekonomilerdeki önemi ve tasarımın bu endüstrilere katkısı. Journal of Planning, 25(3), 189–194. https://doi.org/10.5505/planlama.2016.55265
• Howkins, J. (2002). The creative economy: How people make money from ideas. Penguin UK.
• IDF. (2017). The Basic of User Experience Design. In Interaction Design Foundation. https://www.interaction-design.org/literature/article/5-stages-in-the-design-thinking-process
• Kaya, E. (2016). Kapitalist emek sürecinin öğeleri ekseninde kültürel endüstriler ve yaratıcı emek. İletişim Araştırmaları, 14(1), 43–74.
• Kaygan, S., ve Demir, Ö. (2017). The cost of “free” in freelance industrial design work : The case of Turkey. The Design Journal, 20(4), 493–510. https://doi.org/10.1080/14606925.2017.1321859
• Kaygan, S., Ilhan, A. O., ve Oygür, I. (2020). Change in industrial designers’ jobs: The case of Turkey. The Design Journal, 23(6), 821–841. https://doi.org/10.1080/14606925.2020.1802892
• Kaymas, S. (2019a). Türk dünyasında kültür ve yaratıcı endüstri yönetişimi üzerine bir değerlendirme. Bilig, 90, 215–243.
• Kaymas, S. (2019b). Yaratıcı endüstriler ekosistemi içerisinde Ankara: Sorunlar, olanaklar ve potansiyeller üzerine bir değerlendirme. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 108–125.
• Kaymas, S. (2020). Yaratıcı endüstriler, kültür temelli girişimcilik ve eleştirel ekonomi politik: Kör noktayı yeniden düşünmek. İnsan ve İnsan, 7(26), 93–113.
• Kensing, F., ve Blomberg, J. (1998). Participatory Design: Issues and Concerns. Computer Supported Cooperative Work, 7(3–4), 167–185. https://doi.org/10.1023/A:1008689307411
• Lazzeretti, L., Capone, F., ve Seçilmiş., İ. E. (2014). Türkiye’de yaratıcı ve kültürel sektörlerin yapısı. Maliye Derg, 166, 195–220.
• Matheson, B. (2006). A culture of creativity: Design education and the creative industries. Journal of Management Development. https://doi.org/10.1108/02621710610637963
• Miles, I., ve Green, L. (2008). Hidden innovation in the creative industries. In Project report NESTA (Issue July). https://doi.org/10.5172/imps.11.2.148
• Moles, A. A., ve Jacobus, D. W. (1988). Design and immateriality: What of it in a post industrial society? Design Issues, 25–32. https://doi.org/10.2307/1511384
• Potts, J., ve Cunningham, S. (2015). Four models of the creative industries. Revue d’économie Politique, 120(1), 163. https://doi.org/10.3917/reds.201.0163
• Prahalad, C. K., ve Ramaswamy, V. (2004). Co-creation experiences: The next practice in value creation. Journal of Interactive Marketing, 18(3), 5–14. https://doi.org/10.1002/dir.20015
• Pratt, A. C. (2008). Creative cities: The cultural industries and the creative class. Geografiska Annaler: Series B, Human Geography, 9(2), 107–117.
• Sanders, E. B.-N. (2002). From user-centered to participatory design approaches. In Design and the social sciences (ps. 18–25). https://doi.org/10.1201/9780203301302.ch1
• Seçilmiş, E. İ. (2015). Türkiye de yaratıcı endüstrilerin kümelenmesi. Ege Akademik Bakış, 15(1), 9–9. https://doi.org/10.21121/eab.2015117995
• Spinuzzi, C. (2004). The methodology of participatory design. Technical Communication, 52(2), 163–174. https://doi.org/10.1353/csd.2015.0028
• TheEconomist. (2005). The rise of the creative consumer. The Economist.
• Trischler, J., Pervan, S. J., Kelly, S. J., ve Scott, D. R. (2018). The value of codesign : The effect of customer involvement in service design teams. Journal of Service Research, 21(1), 75–100. https://doi.org/10.1177/1094670517714060
• Uslu, S. S. (2010). 21. Yüzyılda yaratıcı şehirler ve endüstriler sempozyumuna dair. 21. Yüzyılda Yaratıcı Şehirler ve Endüstriler, 17–20.
• Von Hipple, E. (1986). Lead users : A source of novel product concepts. Management Science, 32(7), 791–805.
• YEKON. (2012). Yaratıcı Endüstriler Konseyi Derneği Tüzüğü. http://www.yekon.org/tuzuk.htm