EXPERIENCING EVERYDAY NATIONALISM IN THE CITY: KILIS IN THE PROJECTION OF SYRIAN FORCED MIGRATION

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2 - Gündelik Milliyetçilik, 325 - 346, 31.12.2022

Duygu Altınoluk Bayram Koca

https://doi.org/10.17572/mj2022.2.325-346

Öz

We can state that the actors and emphasis on time in nationalism have changed along with the debates on everyday nationalism that started in the 1990s and continue to increase today. Thus, it is possible to say that nationalism was designed by ordinary people in everyday life. Therefore, nationalism has become something that is performed daily by ordinary people. While nationalism seeks an “enemy” for itself by grounding itself on the distinction of “us” and “them”, the enemy it finds acts as the glue that holds the nation together and provides the dynamism of survival. While the enemy of one period was the communists, following 1980 and especially in the 1990s, it was the Kurds. After 2011, on the other hand, with the Syrian refugees, we can state that the new other is the Syrians. In this study, everyday nationalism performance against the refugees in Kilis, which has the highest refugee population, will be examined. Therefore, the study which is designed as an autoethnographic research analyzes the performances of everyday nationalism in Kilis by focusing on how anti-refugee opposition is experienced by the researchers.

Anahtar Kelimeler

everyday nationalism, refugees, migration, autoethnography, Kilis

GÜNDELİK MİLLİYETÇİLİĞİ ŞEHİRDE DENEYİMLEMEK: SURİYE ZORUNLU GÖÇÜNÜN İZDÜŞÜMÜNDE KİLİS

Öz

1990’larda başlayan ve günümüzde artarak devam eden gündelik milliyetçilik tartışmalarıyla birlikte, milliyetçilikte aktörlerin ve zaman vurgusunun değiştiğini belirtebiliriz. Böylece milliyetçiliğin, gündelik hayatta sıradan insan tarafından tasarlandığını söyleyebiliriz. Dolayısıyla milliyetçilik, sıradan insanlar tarafından her gün performe edilen bir hal almıştır. Milliyetçilik, “biz” ve “onlar” ayrımı üzerinden kendisini temellendirip kendisine “düşman” ararken; bulduğu düşman, milleti bir arada tutan tutkal görevi görür ve beka dinamizmini sağlar. Bir dönemin düşmanı komünistlerken, 1980 sonrası özellikle 1990’larda Kürtlerdir. 2011 sonrası Suriyeli mültecilerle birlikte yeni ötekinin Suriyeliler olduğunu ifade edebiliriz. Çalışmada en yoğun mülteci nüfusuna sahip Kilis’te mültecilere karşı gündelik milliyetçilik performansı incelenecektir, dolayısıyla çalışma otoetnografik olarak tasarlanmış; mülteci karşıtlığının yazarlarca nasıl deneyimlendiği üzerinde durularak Kilis’teki gündelik milliyetçilik performansları analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

gündelik milliyetçilik, mülteciler, göç, otoetnografi, Kilis

Kaynakça

• Adar-Şahankaya, A. (2020). Türkiye’de göçmenlerin refahında ücret ve ücret dışı gelirlerin etkisi: İstanbul’daki Suriyeli göçmenler örneği. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• Akcan, A. T. (2018). Türkiye işgücü piyasasında Suriyeli sığınmacıların yeri ve etkileri. Sosyal Güvenlik Dergisi. cilt 8, sayı 2, s. 59-73.
• Aksürmeli, Z. S. (2019). Suriye’den gerçekleşen göç sonrası Gaziantep’te yerli ve göçmen yoksulluğu. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• Anderson, B. (2011). Hayali cemaatler. (İ. Savaşır, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Aydın, S. (2015). Popüler kültür ve milliyetçilik: sokağın hissi. A. Özman ve S. Coşar (Der.), içinde, Milliyetçilik ve toplumsal cinsiyet (ss. 19-77). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Aydın, S. (2022). Ne kadar yeni? Neyin devamı ya da başlangıcı? Yeni milliyetçilik. Birikim, 398-399, Haziran-Temmuz, 7-24.
• Aydın, S. ve Taşkın, Y. (2018). 1960’tan günümüze Türkiye tarihi. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bauman, Z. (2000). Sosyolojik düşünmek. (A. Yılmaz, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bilig, M. (2002). Banal milliyetçilik. (C. Şişkolar, Çev.). İstanbul: Gelenek Yayıncılık.
• Bora, T. (2017). Cereyanlar – Türkiye’de siyasi ideolojiler. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bora, T. ve Can, K. (2004). Devlet ve kuzgun: 1990’lardam 2000’lere MHP. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bozkurt, Ö. (2021). Hatay’ın Yayladağı ilçesine göç eden Suriyelilerin bütünleşme süreçleri. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 1-28.
• Calhoun, C. (2017). The Rhetoric of nationalism. Michael Skey ve Marco Antonsich (Der.), içinde, Everyday nationhood: theorising culture, identity and belonging after banal nationalism, (ss. 17-30). North America: Palgrave Macmillan.
• Celkanlı, H. M. (03 Temmuz 2022). Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Türkiye Ekonomi Şûrası, Erişim Tarihi: 16.04.2022, https://twitter.com/umitozdag/status/1543651845574479887?s=24&t=kEN5KN77nwGe9LIliDJ5Q.
• Cumhuriyet (22 Şubat 2022). “'Seyreltme' projesinin ayrıntıları: 16 il Suriyelilere kapatıldı”, Erişim Tarihi: 15.06.2022, https://www.cumhuriyet.com.tr/siyaset/seyreltme-projesinin-ayrintilari-16-il-suriyelilere-kapatildi-1909986.
• Çakır, R. (22 Nisan 2022). “Ümit Özdağ Ruşen Çakır ve İzleyicilerin Sorularını Yanıtladı”, Medyascope, ?”, Erişim Tarihi: 15.09.2022, https://www.youtube.com/watch?v=b3Zfq3Q5KXk.
• Çatak, B. D. (2020). Yanı Başındaki Yabancı: Suriyeliler ile Yerli Halkın Karşılaşmaları, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çelik, Ç. (2017). “Disadvantaged, but morally superior: ethnic boundary making strategies of second-generation male Turkish immigrant youth in Germany”, Identities, cilt 25, sayı 6, 1-19.
• Çevik, H. (21 Nisan 2022). Irkçılık ise ben ırkçıyım, normalleşen mülteci nefreti, Birikim Güncel, Erişim Tarihi, 15.09.2022, https://birikimdergisi.com/guncel/10988/irkcilik-ise-ben-irkciyim.
• Çoban, B. (2009). Medya, resmi tarih ve milliyetçilik. Barış Çoban (Der.), içinde, Medya milliyetçilik şiddet (s. 29-61). İstanbul: Su Yayınları.
• Dede, K. (2021). Milliyetçiliğin serüveni: tarih, gündelik yaşam ve şimdiki zaman. Y. Çongar, M. Arslantunalı, L. İsvan (Der.), içinde, Ne mutlu Türküm diyene (s. 16-45). Kıraathane Kitapları.
• Deniz, A. Ç., Ekinci, Y. ve Hülür, A. B. (2016). Bizim müstakbel hep harap oldu, Suriyeli sığınmacıların gündelik hayatı Antep-Kilis çevresi. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Deniz, Ç. A., Hülür, B. ve Ekinci, Y. (2016). “Göç, strateji ve taktik: Suriyeli sığınmacıların gündelik hayat deneyimleri”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (42), 1077-1088.
• DW (20 Mayıs 2022). “Avrupa’daki sağ popülizm Türkiye’ye mi sıçradı?”, Erişim Tarihi: 15.09.2022, https://www.dw.com/tr/avrupadaki-sa%C4%9F-pop%C3%BClizm-t%C3%BCrkiyeye-mi-s%C4%B1%C3%A7rad%C4%B1/a-61865916.
• Edensor, T. (2002). National identity, popular culture and everyday life. Oxford: Berg.
• Ekinci, Y., Hülür, A. B. ve Deniz, A. Ç. (2017). “Yabancı ve marjinal olarak öteki: Yerleşik ve yabancı ilişkisi bağlamında suriyeli sığınmacılar”, Tarih Okulu Dergisi, 30, 365-392.
• Erdoğan, M. (2019). Suriyeliler barometresi 2019. Ankara: Orion Kitabevi.
• Erdoğan, M. (2021). Suriyeliler barometresi 2020. Ankara: Eğiten Kitap Yayıncılık.
• Fetterman, D. M. (2010). Ethnography: step by step. Sage Publications.
• Fox, E. J. (2018). Banal nationalism in everyday life. Nations and Nationalism, 24 (4), 862-866.
• Fox, J. E. ve Miller-Idriss, C. (2018). Everyday nationhood, Ethnicities, 8 (4), 536-576.
• Gazete Kilis (04 Kasım 2021) “Kilis esnaf odaları birliği başkanından bomba açıklamalar: Ticaret Bakanlığının onayıyla Suriyeliler Esnaf Odası Başkanı Olabilecek!”, Erişim Tarihi: 29.07.2022, https://www.facebook.com/GazeteKilis79/videos/kilis-esnaf-odalari-birliği-başkanindan-bomba-açiklamalarticaret-bakanlığının-on/230586052486101/.
• Gellner, E. (2008). Uluslar ve ulusçuluk. (Büşra Ersanlı, Günay Göksu Özdoğan, Çev.). İstanbul: Hil Yayınları.
• Glesne, C. (2012). Nitel araştırmaya giriş. (Ali Ersoy ve Pelin Yalçınoğlu, Çev.). Ankara: Anı Yayınları.
• Gültekin, M. N., Yücebaş, M., Soyudoğan, M., Atasü Topçuoğlu, R., vd. (2021). Monitor gaziantep uyum. Ankara: SABEV.
• Haber Sol (06 Mayıs 2022). “Soylu'nun ‘Türklerin suç oranı Suriyelilerin iki katı’ sözleri Bakanlık sitesinde sansürlendi”, Erişim Tarihi: 15.06.2022, https://haber.sol.org.tr/haber/soylunun-turklerin-suc-orani-suriyelilerin-iki-kati-sozleri-bakanlik-sitesinde-sansurlendi.
• Hammersley, M. ve Atkinson, P. (2007). Ethnography principles in practice. Routledge.
• Hearn, J. ve Antonsich, M. (2018). Theoretical and methodological considerations for the study of banal and everyday nationalism, Nations and Nationalism, 24 (3), 594-605.
• Hobsbawm, E. J. (2006). Milletler ve milliyetçilik: Program, mit ve gerçeklik. (O. Akınhay, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Hobsbawm, E. J. ve Terence R. (2006). Geleneğin icadı. (Mehmet Murat Şahin, Çev.). İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Ingold, T. (2017). Bu kadar etnografi yeter. (Berna Kandemir, Çev.). Moment Dergi, 4(1), 173-188.
• İlgazi, A. (2019). Uluslararası göç bağlamında, Suriyeli sığınmacıların emek ve yabancı sermaye yatırımları açısından Türkiye ekonomisine etkileri: Gaziantep ve Şanlıurfa örneği. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• İncili, Ö. F. (2020). Kilis kent nüfusunun coğrafi analizi, Turkish Studies-Social Sciences, 15(4), 1957-1983.
• Keleş, R. (2005). Kent ve kültür, Mülkiye Dergisi, cilt 29, sayı 246, 9-18.
• Kıraç, N. (16 Şubat 2022). “Ne Türkiye, ne Suriye; Kilis bir garip melez”, Gazete Oksijen, Erişim Tarihi: 11.08.2022, https://gazeteoksijen.com/turkiye/ne-turkiye-ne-suriye-kilis-bir-garip-melez-52132.
• Knott, E. (2015). Everyday nationalism a review of the literature, Studies on National Movements, 3, 1-16.
• Koca, B. (2021). Kürtler aslında – uç sağın kürtlere bakışı. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Koçak, O. (10 Şubat 2022). Tarihsel olsa da geçmeyecek: Milliyetçilik. Birikim Güncel. Erişim Tarihi: 15.09.2022, https://birikimdergisi.com/haftalik/10908/tarihsel-olsa-da-gecmeyecek-milliyetcilik.
• Körükmez, L. (2016). Kadın araştırmacıların erkek dominant sahada çalışması mümkün mü? Fe Dergi, 8(2), 62-72.
• Lefebvre, H. (2010). Gündelik hayatın eleştirisi 3. (Işık Ergüden, Çev.). İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Muncey, T. (2010). Creating autoethnographies. Sage Publications.
• Nizam Ö. K. (2019). Türkiye’nin uluslararası göç deneyiminde milliyetçilik söyleminin yeniden inşası: İzmir’deki Suriyeliler örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• Özkırımlı, U. (2013). Milliyetçilik kuramları eleştirel bir bakış. Ankara: Doğu-Batı.
• Polat, Y. ve Turğa, Z. (2021). 2011’den günümüze Suriyeli göçü bağlamında yazın çözümlemesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, cilt 24, sayı 2, 400-420.
• Renan, E. (1946). Nutuklar ve konferanslar. Sakarya Basımevi.
• Renan, E. (2018). What is nation and the other writings. Columbia University Press.
• Saraçoğlu, C. (2004). Ülkücü hareketin bilinçaltı olarak Nihal Atsız, Toplum ve Bilim, 100, 100-124.
• Saraçoğlu, C. (2014). Şehir, orta sınıf ve kürtler–inkar’dan “tanıyarak dışlama”ya, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Sönmez, M. E. ve Adıgüzel, F. (2017). Türkiye’de Suriyeli sığınmacı algısı: Gaziantep şehri örneği. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt 16, Sayı 3, s. 797-807.
• Sözcü (27 Temmuz 2021). “AKP’li Özhaseki’den ‘göçmen’ çıkışı: sanayiyi onlar ayakta tutuyor” Erişim Tarihi: 15.09.2022, https://www.sozcu.com.tr/2021/gundem/akpli-ozhasekiden-gocmen-cikisi-sanayiyi-onlar-ayakta-tutuyor-6558729/.
• T24 (12.03.2022). “Metropoll: halkın yüzde 82'si, AKP seçmeninin yüzde 85'i Suriyelilerin geri dönmesini istiyor”, Erişim Tarihi: 15.06.2022, https://t24.com.tr/haber/metropoll-halkin-yuzde-82-si-akp-secmeninin-yuzde-85-i-suriyelilerin-geri-donmesini-istiyor,1021483
• Turgut, S. (2021). Kürt Damgası Etnik Sınırlar ve Başa Çıkma Stratejileri. İstanbul: İletişim Yayınları. Uzun, E. (2022). Milliyetçilik kuramlarından gündelik milliyetçilik teorilerine: sokaktaki milliyetçilik(ler). Birikim Dergisi, 398/399, 47-58.
• Ünal, S. (2014), Türkiye'nin beklenmedik konukları: “öteki” bağlamında yabancı göçmen ve mülteci deneyimi. Journal of World of Turks, Vol 6, No 3, s. 65-86.
• Wall, S. (2008). Easier said than done: Writing an autoethnography. International Journal of Qualitative Methods, 7(1),38-53.
• Yeniçağ (04 Haziran 2022). “MHP'li isim istifasını CHP'li vekile açıkladı. Arap istilasına isyan etti”, Erişim Tarihi: 08.07.2022, https://www.yenicaggazetesi.com.tr/mhpli-isim-cumhur-ittifakinin-siginmaci-politikasina-isyan-etti-memleket-suriyeye-dondu-549073h.htm.
• Zafer Partisi (2021). Zafer partisi kuruluş manifestosu, Erişim Tarihi: 15.06.2022, https://zaferpartisi.org.tr/kurulus-manifestosu/