Nohut Salon, Bakla Mutfak: Toplumsal Cinsiyet İlişkileri Bağlamında "Zuhal Topal'la Sofrada" Programı

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 1 - Yemek Kültürleri, 108 - 126, 19.07.2023

Şeyma Çiçek , Sevdenaz Duman

https://doi.org/10.17572/mj2023.1.108126

Öz

Bu çalışmada, gündüz kuşağı kadın programı olan “Zuhal Topal’la Sofrada” yarışmacılarının, gelin-kayınvalide arasındaki gündelik yaşam pratikleri üzerinden toplumsal cinsiyet ve yemek arasında ilişkileri analiz edilmektedir. Zuhal Topal’la Sofrada programı, medyadaki kadın sunumunu, kadının görünmeyen ev içi emeği, toplumsal cinsiyet bağlamında yemek yeme pratiğini, evin iki önemli bölümünün temsili olan mutfak ve salon temsilleri üzerinden inceleme imkânı sunması sebebiyle seçilmiştir. Bu nedenle çalışmadaki amaç, ilk olarak gündelik yaşamda televizyon temsilleri bağlamında toplumsal cinsiyet rollerini incelemek, sonrasında ise 2020 yılında yayınlanan 461-465. bölümleri Zuhal Topal’la Sofrada programı yarışmacılarının rolleri üzerinden analiz etmektir. Analizler sonucunda elde edilen bulgular nitel veri yöntemiyle; yarışmacı rolleri arasındaki ilişkiler, toplumsal cinsiyet rollerinin üretimi ve ideal kadın örneği Zuhal Topal olarak üç temada çerçevelenmiş ve analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Televizyon, Gündüz Kuşağı, Toplumsal Cinsiyet, Roller

Nohut Salon and Bakla Kitchen: Gender Relations in " Zuhal Topal'la Sofrada" Program

Öz

This study examines the relationship between gender and food by analyzing the daily practices of the bride-mother-in-law contestants on the daytime women's program "Zuhal Topal'la Sofrada". The chosen program provides an opportunity to explore the portrayal of women in media, the invisible domestic labor of women, and the practice of eating in the context of gender, through the representation of the kitchen and living room. Therefore, the study aims to first examine gender roles in the context of television representations in daily life and then analyze the roles of the contestants the 461-465 episodes of "Zuhal Topal'la Sofrada" that were aired in 2020. The qualitative data method was used to analyze the obtained findings, which were categorized and analyzed under three themes: the competitors' roles, the production of gender roles, and the ideal woman example of Zuhal Topal.

Anahtar Kelimeler

Television, Daytime Show, Gender, Roles

Kaynakça

• Akyüz, O. Meder, M. (2020). 2019 Yılı “Gündüz kuşağı” Tv programları üzerine bir değerlendirme”. Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2(8), 125-131.
• Arısoy, C. Akgöl, O. (2019). Dünya düğünden ibarettir: Reality show bağlamında “zuhal topalla sofrada” programı örneği. İstanbul Arel Üniversitesi İletişim Çalışmaları Dergisi. 7(14), 91-110.
• Aytekin, M. (2014). "Postmodern bir kitle iletişim aracı olarak televizyon". Atatürk İletişim Dergisi. 7, 127-142.
• Baran, S. Baran, T. (2014). Televizyon programları, sembolik tüketim ve toplumsal yansımaları. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 16(Özel Sayı I): 171-175.
• Barker, C. Galasinski, D. (2001). Cultural studies and discourse analysis: a dialogue on lnaguage and identity. London: Sage. s: 63-64.
• Baş, E. Çebi, E. (2021). Gelin-kaynana ilişkilerinin medyadaki temsili: Zuhal Topal’la sofrada örneği. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 10 (1), 960-986.
• Beşirli, H. (2010). Yemek, kültür ve kimlik. Milli Folklor. 22(87), 159-169.
• Bora, A. (2010). Kadınların sınıfı ücretli ev emeği ve kadın öznelliğinin inşası. İstanbul: İletişim.
• Castells, M. (2005). Enformasyon çağı: Ekonomi, toplum ve kültür. (1.Baskı). Ağ toplumunun yükselişi. (E, Kılıç, Çev.). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. İstanbul.
• Collins, K. (2009). Watching what we eat. New York: Continuum Publishing s:7-8.
• Çelik, H. Baykal, N. B. Memur, H. N. (2020). Nitel veri analizi ve temel ilkeleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi. 8(1), 379-406.
• Dursun, Z. İlhan, V. (2021). Sosyal medya bağlamında gündüz kuşağı televizyon programlarının izleyici profili. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 12(3), 1203-1222.
• Elitaş, T. Keskin, S. (2019). Türkiye’de realite programlar ve tele-kimlikler: Medyatik toplumsallık incelenmesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 14, 411-434
• Emre Cetin, B. (2016). Neoliberalism, food and women: A narcissistic culinary culture?. Kadin/Woman 2000 Journal for Women's Studies, 17(1), 116-132.
• Erkuş, A. (2013). Davranış Bilimleri İçin Bilimsel Araştırma Süreci. Seçkin Yayıncılık.
• Ertel, İ. Ertel. R. Sezer, S. (2020). Bir iktidar ve meşrulaştırma aracı olarak flört şiddeti: Muğla kötekli mahallesi örneği. Marmara Üniversitesi Kadın ve Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları Dergisi. 4(2), 85-115.
• Esen, H. Yıldırım, S. (2018). Reality tv programları bağlamında türk televizyon kültürünün dönüşümü. Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Uluslararası Hakemli Dergisi. 26(3), 486-501.
• Geçer, E. (2018). Gerçekliğin paradoksal yenilgisi: Televizyon yarışmalarına sosyopsikolojik bir bakış. TRT Akademi. 3(6).
• Göker, G. (2015). Tele-yaşamlar: Gerçeklik ve kurgu bağlamında türkiye’de realite programlar. Global Media Journal TR Edition. 6(11), 261-282.
• İmançer, D. Yurderi, M. M. (2010). Medyayı Anlamak. Ankara: De Ki
• İnce, Ş. (2015). İki kadın bir mutfak: Kadınlararası iktidar ilişkileri. Moment Dergi. 2(2), 135-156.
• Kalaycıoğlu, S. Tılıç, H.R. (2001). Evlerimizdeki Gündelikçi Kadınlar. İstanbul: Su Yayınları.
• Kandiyoti, D. (2013). Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar Kimlik ve Toplumsal Dönüşümler. Metis Yayınları.
• Kanık, İ. (2016). Küreselleşme sürecinde melezleşme örneği olarak yemek kanalları ve programları. Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi. 22/86.
• Karakaya, H. (2018) Görünmez Emek ve Ev Kadınları. Fırat Üniversitesi İİBF Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi.
• Kaplan, Y. Televizyon, Ağaç Yayıncılık. İstanbul. 1992.
• Kaya, T. (2019). Gelin-kaynana iletişiminin niteliğini belirleyen kültürel etmenler. Erciyes İletişim Dergisi. 6(1), 185-204.
• Nahya, Z. N (2017). Toplumsal Cinsiyet ve Beslenme: Toplumun Sofrasında Kadınlıklar ve Erkeklikler. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi.
• Onaran, B. (2015). Mutfakta Tarih: Yemeğin Politik Serüvenleri. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Önk, Ü. Y. (2009). Baudrillard perspektifinden bir kitle iletişim ve sanat aracı olarak simülasyon evreninde televizyon. Selçuk İletişim Yayınları. 5/4.
• Savran, G. A. Demiryontan, N. T. (2008). Kadının Görünmeyen Emeği. İstanbul: Yordam Kitap
• Sözen, E. (1999) Söylem, İstanbul: Paradigma.
• Thompson, J. B. (2008). Medya ve Modernite. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Webster, J.G. Phalen, P.F. Lichty, L.W. (2006). Ratings analysis the theory and practice of audience research. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
• White, J. B. (2015). Para ile akraba, kentsel Türkiye’de kadın emeği. A. Bora (Çev.). Ankara: İletişim Yayınları.
• Yakalı Çamoğlu, D. (2021). Kaynana ne yaptı? Gelin ne dedi?. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Yılmaz, A. (2009). Doktora Tezi: “Türkiye’de 1990 sonrası dönemde özel televizyon yayıncılığı bağlamında izleyici-televizyon ilişkisi”.