Evden Çalışanların İş-Yaşam Dengesi Üzerine Nitel Araştırma

Yıl 2025, Cilt: 7 Sayı: 2, 76 - 92, 22.12.2025

Erna Alpaslan

https://doi.org/10.57082/mpsr.1798221

Öz

Covid-19 pandemisiyle birlikte yaygınlaşan evden çalışma modeli, iş-yaşam dengesi başta olmak üzere hakkında merak edilen birçok konuyu da beraberinde getirmektedir. Bu çerçevede, araştırma kapsamında evden çalışma modelini deneyimleyen çalışanların iş-yaşam dengesinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın amacı doğrultusunda, çeşitli sektörlerden evden çalışma düzenine geçmiş ve en az 6 aydır bu çalışma düzenini sürdüren katılımcılar; cinsiyet, yaş, medeni durum ve coğrafi konum gibi değişkenler gözetilerek amaçlı örnekleme yöntemiyle belirlenmiş, toplam 21 kişi ile yarı yapılandırılmış soru formu aracılığıyla mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Mülakatlardan elde edilen veriler MAXQDA nitel veri analizi programı aracılığıyla kodlanmış ve kategorize edilmiştir. Kodların ve kategorilerin görselleştirilmesinde frekans analizi, kod haritaları ve yoğunluk grafiklerinden yararlanılmıştır. Analiz bulguları evden çalışanlarda iş-yaşam dengesinin çevresel, bireysel ve örgütsel çerçevede farklı sonuçlarını ortaya koymuştur. Katılımcılar, iş-yaşam entegrasyonu, zaman kazancı, aile/sosyal hayata katılım, çalışan özerkliği ve mekân esnekliği gibi olumlu yönlerin yanı sıra iş-yaşam sınırlarının bulanıklaşması, sosyal izolasyon, işten kopamama ve çalışma saatlerinin esnekleşmesi gibi olumsuz deneyimler de yaşamaktadır. Ayrıca iş-yaşam dengesini şekillendiren temel unsurların şirket kültürü ve yönetici yaklaşımı, ekip içi iletişim ve sosyal etkileşim düzeyi olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Evden Çalışma , İş-Yaşam Dengesi , Nitel Araştırma

A Qualitative Research on the Work-Life Balance of Remote Workers

Öz

The remote work model, which became widespread with the Covid-19 pandemic, has brought along many topics of interest, particularly regarding work-life balance. Within this framework, the present study aims to examine the work-life balance of employees who are engaged in remote work. In line with the study's objective, participants from various sectors who are engaged in remote work and had maintained this work arrangement for at least six months were selected using purposive sampling, considering variables such as gender, age, marital status, and geographical location. Semi-structured interviews were conducted with a total of 21 participants. The data obtained from the interviews were coded and categorized using the MAXQDA qualitative data analysis software. Frequency analysis, code maps, and density charts were utilized to visualize the codes and categories. The analysis findings reveal that work-life balance among remote employees has different outcomes within environmental, individual, and organizational contexts. Participants reported positive aspects such as work-life integration, time savings, participation in family/social life, employee autonomy, and location flexibility, as well as negative experiences including blurred work-life boundaries, social isolation, inability to detach from work, and flexible working hours. Furthermore, the study identified that the primary factors shaping work-life balance are organizational culture and managerial approach, as well as the level of team communication and social interaction.

Anahtar Kelimeler

Remote Work , Work-Life Balance , Qualitative Research

Kaynakça

• Akça, M., & Küçükoğlu, M. T. (2020). COVID-19 ve iş yaşamına etkileri: Evden çalışma. Journal of International Management Educational and Economics Perspectives, 8(1), 71-81.
• Aksoy, C. G., Barrero, J. M., Bloom, N., Davis, S. J., Dolls, M., & Zarate, P. (2023, May). Time savings when working from home. AEA Papers and Proceedings, 113, 597-603. American Economic Association.
• Akkus, Z. (2022). Uzaktan çalışma yöntemi ve bireysel sosyalleşme: Çalışanların iş ortamında sosyal ilişkileri üzerine bir inceleme. Yalvaç Akademi Dergisi, 9(2), 152-164.
• Allen, T. D., Golden, T. D., & Shockley, K. M. (2015). How effective is telecommuting? Assessing the status of our scientific findings. Psychological Science in the Public Interest, 16(2), 40-68.
• Bailey, D. E., & Kurland, N. B. (2002). A review of telework research: Findings, new directions, and lessons for the study of modern work. Journal of Organizational Behavior, 23(4), 383-400.
• Başkaya, R., & Karacan, M. (2024). Evden çalışma yönteminde bireyin sosyalleşmesi üzerine bir inceleme. Süleyman Demirel Üniversitesi İnsan Kaynakları Yönetimi Dergisi, 3(1), 1-15.
• Beno, M. (2021). Analysis of three potential savings in e-working expenditure. Frontiers in Sociology, 6, 675530. Clark, S. C. (2000). Work/family border theory: A new theory of work/family balance. Human Relations, 53(6), 747-770.
• Doğanay, A., Ataizi, M., Şimşek, A., Balaban Salı, J., & Akbulut, Y. (2012). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Anadolu Üniversitesi.
• Dünya Sağlık Örgütü. (2020, 11 Mart). WHO Director-General's opening remarks at the media briefing on COVID-19 - 11 March 2020. https://www.who.int/director-general/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---11-march-2020
• Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Ofisi. (2025). COVID-19 situation. https://www.who.int/europe/emergencies/situations/covid-19
• Eurofound. (2020). Telework and ICT-based mobile work: Flexible working in the digital age. Publications Office of the European Union.
• Ferreira, R., Pereira, R., Bianchi, I. S., & Da Silva, M. M. (2021). Decision factors for remote work adoption: Advantages, disadvantages, driving forces and challenges. Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity, 7(1), 70.
• Gajendran, R. S., & Harrison, D. A. (2007). The good, the bad, and the unknown about telecommuting: Meta-analysis of psychological mediators and individual consequences. Journal of Applied Psychology, 92(6), 1524-1541.
• Greenblatt, E. (2002). Work/life balance: Wisdom or whining. Organizational Dynamics, 31(2), 177-193.
• Greenhaus, J. H., Collins, K. M., & Shaw, J. D. (2003). The relation between work–family balance and quality of life. Journal of Vocational Behavior, 63(3), 510-531.
• Grzywacz, J. G., & Carlson, D. S. (2007). Conceptualizing work–family balance: Implications for practice and research. Advances in Developing Human Resources, 9(4), 455-471.
• Guest, D. E. (2002). Perspectives on the study of work-life balance. Social Science Information, 41(2), 255-279.
• Guest, G., Bunce, A., & Johnson, L. (2006). How many interviews are enough? An experiment with data saturation and variability. Field Methods, 18(1), 59-82.
• Kaushik, M., & Guleria, N. (2020). The impact of pandemic COVID-19 in workplace. European Journal of Business and Management, 12(15), 1-10.
• Kıcır, B. (2019). Evden çalışma: Özgürlük mü esaret mi?. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(1), 173-196.
• Kılınç, E., & Doğan, E. (2022). Organizational conflict and psychological well-being relationship: The moderating effect of workplace ostracism. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24(2), 619-630.
• Koçak, O., & Kavi, E. (2010). Bilgi toplumunda evden çalışmanın etik boyutu. Journal of Social Policy Conferences, 59, 69-88.
• Kurland, N. B., & Cooper, C. D. (2002). Manager control and employee isolation in telecommuting environments. The Journal of High Technology Management Research, 13(1), 107-126.
• Myers, K. K., Endacott, C. G., & Snyder, J. (2025). “Your connection is unstable”: Remote socialization and effects on organizational assimilation. Management Communication Quarterly, 39(2), 199-229.
• Öktem, Ü. (2005). Fenomenoloji ve Edmund Husserl'de apaçıklık evidenz problemi. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 45(1), 27-55.
• Pradhan, R. K., Jena, L. K., & Kumari, I. G. (2016). Effect of work–life balance on organizational citizenship behaviour: Role of organizational commitment. Global Business Review, 17(3_suppl), 15S-29S.
• Sandoval-Reyes, J., Idrovo-Carlier, S., & Duque-Oliva, E. J. (2021). Remote work, work stress, and work–life during pandemic times: A Latin America situation. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(13), 7069.
• Sirgy, M. J., & Lee, D. J. (2018). Work-life balance: An integrative review. Applied Research in Quality of Life, 13, 229-254.