THE BLACK PEARL OF THE BEYLERBEYI PALACE: M. F. RACHALS GRAND AUTO PIANO OF SULTAN ABDULHAMID II*

Yıl 2021, Sayı: 21, 90 - 99, 22.12.2021

Nuray Ocaklı , Tutu Aydınoğlu

Öz

Abstract
This paper attempts to provide the results of a comprehensive archival and field study conducted on the grand auto piano
of Sultan Abdulhamid II, which has been known as lost or vanished. The grand auto piano of Sultan Abdulhamid II is
an important musical instrument for the history of Ottoman modern music as well as an important source of information
on the popular operas, composers, and music pieces in the Yildiz Palace. This study evaluates the known and unknown
details of the true story of the Sultan’s grand auto piano based on the documents in the Ottoman Archives and the findings
of the field research conducted in the Beylerbeyi Palace. The most important contributions of this study to the literature
are not only the discovery of the grand auto piano in the Beylerbeyi Palace where the deposed Sultan Abdulhamid II lived
during the last six years of his life under house arrest but also correcting the misleading interpretations of the information
in the archival documents on the manufacturer of the unique grand auto piano of the Sultan.

Öz
Bu makale, Sultan II. Abdülhamid’in kayıp ya da tahrip edilmiş olarak bilinen kuyruklu oto piyanosu hakkında arşiv
belgelerinin incelenmesi ve saha araştırması olarak yürütülmüş kapsamlı bir çalışmanın sonuçlarını sunmaktadır. Sultan
II. Abdülhamid’in Beylerbeyi Sarayı’ndaki kuyruklu oto piyanosu, Osmanlı modernleşme dönemi müzik tarihi açısından
önemli bir enstrüman olması yanında, bu dönemde Yıldız Sarayı’nda popüler olan operalar, besteciler ve müzik eserleri
hakkındaki değerlendirmelere referans olacak değerli bir bilgi kaynağı ve önemli bir keşiftir. Bu araştırma, Sultan II. Abdülhamid’in
kuyruklu oto piyanosu hakkında bilinen ve bilinmeyen detayları Osmanlı Arşivi belgelerinin ve Beylerbeyi
Sarayı’nda yapılan saha çalışmasının verileri ışığında inceleyerek bu eşsiz oto piyanonun gerçek hikâyesini yazmayı amaçlamıştır.
Bu çalışmanın literatüre yaptığı en önemli katkılar arasında, kayıp olduğu sanılan kuyruklu oto piyanoyu Sultan
II. Abdülhamid’in hayatının son yıllarını ev hapsinde geçirdiği Beylerbeyi Sarayı’nda bulmak ve piyanonun üretim yeri ve
fabrika bilgileri ile ilgili arşiv belgelerindeki bilgilerin yanlış yorumlanmasından doğan hataları düzeltecek bilgileri gün
ışığına çıkarması sayılabilir.

Anahtar Kelimeler

Abdulhamid II, Ottoman Modern Music, Piano, Auto Piano, Beylerbeyi Palace, Salih Munir Pasha, Stefanaki Musurus Pasha, Kastner & Co., M. F. Rachals & Co.

Kaynakça

• Turkish Presidency State Archives of the Republic of Turkey Ottoman Archives (BOA), BEO, 763/57168, (H 25.10.1313/ 9.04. 1896)
• Turkish Presidency State Archives of the Republic of Turkey Ottoman Archives (BOA), HR. SFR. 3. 11 11, (25.05. 1851)
• Turkish Presidency State Archives of the Republic of Turkey Ottoman Archives (BOA), HR. SFR. 3. 316 40, (10.03.1886)
• Turkish Presidency State Archives of the Republic of Turkey Ottoman Archives (BOA), HR. SFR. 3. 534 35, (18.01.1903)
• Turkish Presidency State Archives of the Republic of Turkey Ottoman Archives (BOA), MF. IBT 256/94, (H30.12.1327- 12.01.1910)
• Turkish Presidency State Archives of the Republic of Turkey Ottoman Archives (BOA), MF. MKT. 826/22, (H15.11.1322/21.01.1905)
• Turkish Presidency State Archives of the Republic of Turkey Ottoman Archives (BOA), Y.PRK. ESA 50/18. (20.01.1325 /0 5 05 1907)
• Turkish Presidency State Archives of the Republic of Turkey Ottoman Archives (BOA), Y.MTV.298/3, (01.04.1325/1.05. 1907)
• Turkish Presidency State Archives of the Republic of Turkey Ottoman Archives (BOA), YPRK. TKM. 16/37, (22.05.1327/ 14.01.1890)
• Çorlu, Salih Münir “Abdülhamid ve Garp Musikisi”, Akşam, April 15 1938.
• The Autopiano Company Sales Catalogue, 1917. https://antiquepianoshop.com/online-museum/autopiano.
• Dolge Alfred, Pianos and Their Makers, Covina, CA: Covina Publishing Company, 1911.
• Kutlay Evren Bilge, “A Historical Case of Anglo-Ottoman Musical Interactions: The English Autopiano of Sultan Abdulhamid II,” European History Quarterly, 49/ 3 (2019): 397-400
• Soku Ziya Şakir, Sultan Hamid’in Son Günleri, Istanbul: Akıl Fikir Yayınları, 2011.