BİR İŞYERİNDE SİGARA BIRAKMA PROGRAMINA KATILIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Yıl 2012, Cilt: 12 Sayı: 44, 41 - 47, 01.05.2012

H. Aslı Davas Raika Durusoy Nurcan Çakır Pirgan

Öz

Sigarayı bırakma programlarının işyerlerinde uygulanmasının çeşitli avantajları vardır. Erişkinler, günlerinin yaklaşık üçte birini iş ortamında geçirir. Sigarayı bırakma ortamı olarak işyerleri hem büyük hem de görece homojen kitlelere ulaşma olanağı sağlar. Literatürde mavi yakalıların çalıştığı işyerlerinde sigara kısıtlayıcı müdahalelerin beyaz yakalıların çalıştığı yerlere göre daha az oranda bulunduğu bildirilmektedir. Bu çalışmanın amacı, bir işyerinde uygulanan sigara bırakma programına katılımı etkileyen etmenleri belirlemektir. Gereç ve Yöntem: 256 kişinin çalıştığı bir işyerinde yürütülecek sigara bırakma programında yararlanmak üzere, hem konuyla ilgili bilgi düzeylerini hem de risk algılarını değerlendiren bir anket 143 kişiye %55,9 uygulanmıştır. Bu grupta sigara içen 103 kişinin, sadece 55’i sigara bırakma programına katılmıştır. Sigara bırakma programına katılımı etkileyebilecek sosyodemografik ve ekonomik değişkenlerin yanısıra sigara içmeyle ilgili değişkenler ile sigaranın zararları ve bırakma yöntemleriyle ilgili 20 bilgi sorusu ankette sorgulanmıştır. Etkileyen etmenler, t-testi ve ki kare ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Grubun %48,1’i 35 yaş altında, tamamı mavi yakalı, %91,4’ü erkektir. %54’ü köyde doğmuştur ve %62,9’unun eğitimi ilkokul ve altındadır. %83,8’inin tanı konmuş bir hastalığı vardır. Programa katılanlar daha genç p

Kaynakça

• Moher M, Hey K, Lancaster T. “Workplace interventions for smoking cessation.” Cochrane Database Syst Rev., 2005, Apr 18;(2):CD003440.
• Cahill K, Moher M, Lancaster T. “Workplace interventions for smoking cessation.” Cochrane Database Syst Rev., 2008 Oct 8;(4):CD003440.
• Bilir N, Yıldız AN. Çalışma Hayatı ve Sigara: Sigarasız İşyerleri. Klasmat Matbaacılık. Şubat 2008. Ankara
• Glasgow RE, Hollis JF, Ary DV, Lando HA. “Employee and organizational factors associated with participation in an incentive-based worksite smoking cessation program. “J Behav Med., 1990 Aug;13(4):403-18.
• Klesges RC, Brown K, Pascale RW, Murphy M, Williams E, Cigrang JA. “Factors associated with participation, attrition, and outcome in a smoking cessation program at the workplace.” Health Psychol., 1988;7(6):575-89.
• Jeffery RW, Forster JL, French SA, Kelder SH, Lando HA, McGovern PG, Jacobs DR Jr, Baxter JE. “The Healthy Worker Project: a work-site intervention for weight control and smoking cessation.” Am J Public Health., 1993 Mar;83(3):395-401.)
• Sorensen G, Stoddard A, Ockene JK, Hunt MK, Youngstrom R. “Worker participation in an integrated health promotion/health protection program: results from the WellWorks project.” Health Educ Q., 1996 May;23(2):191-203.)
• Durusoy R, Davas A. “Dezavantajlı Bir Grupta İşyerinde Sigarayi Bırakma Programının Bir Yıllık Sonuçları.” Ege Ünivesitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 2011, kabul edilmiş yayınyanmamış makale.
• Demirel Y, Güler N, Sezer H, Sezer RE. “Sivas Çimento Fabrikasında Çalışanların Sigara İçme Durumu” C. Ü.
• Tıp Fakültesi Dergisi, 2001, 23 (1): 37 - 42, 2001.
• Frankish CJ, Johnson JL, Ratner PA, Lovato CY. “Relationship of organizational characteristics of Canadian workplaces to anti-smoking initiatives.” Prev Med., 1997, Mar-Apr;26(2):248-56.
• Schnoll RA, Rothman RL, Newman H, Lerman C, Miller SM, Movsas B, Sherman E, Ridge JA, Unger M
• Langer C, Goldberg M, Scott W, Cheng J.
• “Characteristics of cancer patients entering a smoking cessation program and correlates of quit motivation: implications for the development of tobacco control programs for cancer patients.” Psychooncology., 2004, May;13(5):346-58.l