Türkiye’de Gönüllülük Çalışmaları Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2016, Sayı: 13, 119 - 131, 01.04.2016

Burak Kesgin

Öz

Yapılan araştırmalar Türkiye’nin gönüllülük ve gönüllü kurumlara katılım konusunda dünyada en geri sıralarda yer aldığını ortaya koymaktadır. Konu üzerine yapılan periyodik ve kapsamlı araştırmalar olmasına karşın Türkiye’de gönüllülüğün ağırlıkla sivil toplum tartışmaları özellikle de devlet-sivil toplum ve STK sorunları, yönetimi alanları içinde çalışıldığı görülmektedir. Buna karşın günümüzde gönüllülük dünyada, farklı toplumsal grupların farklı dinsel eğilimleri, bireysel değerler, kişilerarası ilişkiler gibi farklı açılardan ve sosyoloji, psikoloji ve sosyal psikoloji, eğitim bilimleri gibi farklı disiplinlerin katkısıyla çok yönlü olarak ele alınmaktadır. Bu makale, Türkiye’de ağırlıkla STK ve sivil toplum tartışmaları içinde yer alan ve güncel gönüllük çalışmalarını tartışmayı amaçlamaktadır. Bu makale ayrıca Türkiye’de eksikliği göze çarpan gönüllülüğün alternatif biçimlerde nasıl daha farklı ele alınabileceği de tartışmayı hedeflemektedir

Anahtar Kelimeler

Gönüllülük, sivil toplum, STK, özgecilik

An Assessment of Volunteering Studies inTurkey

Öz

According to surveys on volunteering, Turkey ranks lowest in the world in citizen participation in NGOs. Periodic surveys about volunteering in Turkey focus almost exclusively on civil society debates, which examine state-civil society relations, problems of NGOs, and NGO management. But in today’s world volunteering must be eloborated from different angles, such as religous attidudes, individual values, interpersonal relations in different social groups, with the contribution of different disciplines, such as sociology, social pyschology, and educational sciences etc. This article discusses the present state of volunteering studies in Turkey, and offers a richer, inter-disciplinary lens though which to understand Turkey’s lack of enthusiasm for volunteering

Anahtar Kelimeler

Volunteering, civil society, NGO, altruism

Kaynakça

• AKMAN, Petek (2008), Effects of Motives, Volunteer Role Identity and Sense of Community on Sustained Volunteering, Boğaziçi Üniversitesi, Yayınlanmamış YL tezi, İstanbul.
• BECKER, Penny Edgell& Dhingra Pawan H., (2001), Religious Involvement and Volunteering: Implications for Civil Society, Sociology of Religion, Vol. 62, No. 3 (Autumn, 2001).
• CNAAN, R. A., Smith, K. A., Holmes, K., Haski-Leventhal, D., Handy, F., &Brudney, J. L. “Motivations and Benefits of Student Volunteering: Comparing Regular, Occasional, and Non-Volunteers in Five Countries” (2010) (Kaynak: http://repository.upenn.edu/spp_papers/153) (Erişim Tarihi: 17.09.2015)
• DEKKER, P & Halman, L, “The Values of Volunteering Cross-CulturalPerspectives” (New York: Springer, 2003), 1-16.
• MEIJS, L. C. P. M; F. Handy, R. A. Cnaan, J. L. Brudney, U. Ascoli, S. Ranade, L. Hustinx, S. Weber, I. Weiss, (2003), “All in the Eyes of the Beholder? Perceptions of Volunteering Across Eight Countries”, (The Values of Volunteering Cross-Cultural Perspectives (Ed: Dekker, P & Halman, L.), New York.
• MARDİN, Şerif (2006), “Sivil Toplum” ve “Türk Toplumunu İnceleme Aracı Olarak “Sivil Toplum”, Türkiye’de Toplum ve Siyaset (Ed: Mümtaz’er Türköne/ Tuncay Önder), İletişim Yayınları, İstanbul.
• ONBAŞI, Funda (2008), Civil Society Debate in Turkey: A Critical Analysis, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, Mayıs 2008)
• PALAZ, S. & BOZ, İ. (2008), Üniversite Mezunu Yetişkinlerin Farklı Organizasyonlarda Gönüllü Hizmet Vermesini Etkileyen Faktörler, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(19).
• PUTNAM, Robert (1993), Making democracy work: Civic traditions in modern Italy Princeton University Press, Princeton.
• ROCHESTER, C., Ellis A. P., Howlett S., Zimmeck M., “Volunteering and Society in the 21st Century”, (Hampshire: PalgraveMacmillan, 2010), 176-178.
• Türkiye’de Gönüllü Kuruluşlarda Sivil Toplum Kültürü, Doç. Dr. Mesut Yeğen, Prof. Dr. Emin Fuat Keyman, Mehmet Ali Çalışkan, Uğraş Ulaş Tol, YADA Vakfı, Nisan 2010.
• Toplum Gönüllüsü Gençlerin Profili, Toplum Gönüllüleri Vakfı Yayınları, Eylül, 2015
• TOCQUEVILLE, (2004), Democracy in America, Çev: Arthur Goldhammer, The Library of America, New York.
• State of CivilSociety Report 2015, CIVICUS: World Alliance for Citizen Participation, 2015
• TEGV Gönüllük Araştırmaları, Haz: Dr. Emre Erdoğan, Mart 2012.
• Türkiye’de Gönüllük Gönüllüğün Rolünün ve Katkılarının Keşfedilmesi, Birleşmiş Milletler Gönüllüleri (UNV) programı Türkiye & GSM Gençlik Servisleri Merkezi, 2013.
• ÜMMET, Durmuş, Ekşi, Halil, Otrar, Mustafa, Özgecilik (Altruism) Ölçeği Geliştirme Çalışması, Değerler Eğitimi Dergisi, Cilt 11, No. 26, 301-321, Aralık 2013
• WILLIGEN, Marieke Van (2000), Differential Benefits of Volunteering Across the Life Course, s. 308-318, Journal of Gerontology, Vol: 55b, No: 5.
• WUTHNOW, Robert (1991), Acts of Compassion: Caring for Others and Helping Ourselves, Princeton University Press, New Jersey.
• World Giving Index 2014, A Global View of Giving Trends, Charities Aid Foundation, Kasım 2014.