Kozmogoni ve Toplumsal Tabakalaşma: Vedik Mitoloji Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2017, Sayı: 16, 251 - 259, 01.09.2017

Barış Başaran

Öz

Bu çalışmada mit ve toplumsal tabakalaşma arasındaki ilişki kadim Hindistan örneği üzerinden açıklanacaktır. İlk bölümde mitoloji çalışmalarına dair genel çerçeve özetlenip, Bronislaw Malinowski'nin mitlerin toplumsal kurum ve işbölümünü destekleyici işlevini öne çıkaran, sosyolojik yaklaşımına değinilir. Buradan hareketle ikinci bölümde, kadim Hind toplumsal tabakalaşma sistemi, Hinduizmin kutsal metinleri Vedalar'da kayda geçirilmiş kozmogonik mitlerin ana teması kurban eylemi ile ilişkisi itibariyle tartışılır

Anahtar Kelimeler

Mit, kozmogoni, Vedalar, kurban, toplumsal tabakalaşma

Cosmogony and Social Stratification: A Study on Vedic Mythology

Öz

In this study, the relationship between myth and social stratification is explained through an analysis of ancient India. In the first part, the general framework of current mythological studies are summarized and Bronislaw Malinowski's sociological approach which highlights the myths function to support social institutions as well as the division of labor is mentioned. In the second part the ancient Indian social stratification system is discussed through its relationship to the main theme of cosmogony of Vedas, the act of sacrifice

Anahtar Kelimeler

Myth, cosmogony, Vedas, sacrifice, social stratification

Kaynakça

• Amstrong, Karen. The Great Transformation. London: Random House, 2006.
• Bergel, Egon Ernest. Social Stratification. New York: McGraw-Hill, 1962.
• Boratav, Pertev Nail. 100 Soruda Türk Halk Edebiyatı. Ankara: Bilgesu Yayınları, 2013.
• Eliade, Mircea. Mitlerin Özellikleri. İstanbul: Omnia, 2001.
• Ghurye, G. S. Caste Class and Occupation. Bombay: Popular Book Depot, 1961.
• Heidel, Alexander. Enuma Eliş: Babil Yaradılış Destanı. Ankara: Ayraç Yayınları, 2000.
• Klostermaier, Klaus K. Hinduism. London: One World, 2004.
• Kulke, Hermann ve Dietmar Rothermund. A History of India. London: Routledge, 1998.
• Leeming, David Adams. Creation Myths of the World. Santa Barbara: ABC Clio, 2010.
• Malinowski, Bronislaw. Büyü, Bilim ve Din. İstanbul: Kabalcı, 1990.
• Rapport, Nigel, Joanna Overing. Social and Cultural Anthropology, The Key Concepts. London: Routledge, 2000.
• Sacredtexts.com (Erişim: Ağustos, 2016)
• Sarma, D.H. Hint Dini Tarihine Giriş. Ankara: Ataç, 2005.
• Smith, Brian K. Classifying the Universe: Ancient Indian Varna System and the Origins of Caste. Oxford: Oxford University Press, 1994.
• Şenel, Alaeddin. “Mezopotamya-Batı Geleneği ile Dünyanın Öteki Kültürlerinin Yaratılış Mi- tosları”, Bilim ve Ütopya. (Eylül, 2003): s. 12-29.
• Şenel, Alaeddin. “Toplum Biçimleri Boyunca Eşitlik Eşitsizlik Kavgası”. Toplum ve Hekim. (Ocak 2014): s. 5-23.
• Leonard, Scott A. ve Michael McClure. Myth and Knowing: An Introduction to World Mytho- logy. New York: McGraw-Hill, 2003.