Kolektif Hafızamızda “Susturulamayan Bir İç Ses”: Babamın Sesi

Yıl 2018, Sayı: 17, 136 - 147, 01.04.2018

Pınar Yıldız

Öz

Bu çalışma Babamın Sesi (Orhan Eskiköy, Zeynel Doğan, 2012) filminin sesle kurduğu ilişkiye

kulak vererek bir ses estetiği ya da politikası üzerine düşünmenin yollarını aramaktadır. Bu ara-

yışta, referans noktaları Mladen Dolar ve Pascal Bonitzer’in ses/psikanaliz ve sinema üzerine ça-

lışmalarıdır. Aynı zamanda filmler üzerine yürütülen tartışma, travmatik bir geçmişi konu edin-

meleri nedeniyle travma sinemasıyla da diyalog hâlinde olacaktır. Travma sineması, travmatik

bir geçmişi anlatmanın kendi estetiğini dayattığını ve bu estetiğin aynı zamanda etik-politik bir

tercihi de içerdiğini savunur. Buradan hareketle hem ailevi hem de toplumsal bir travmaya tanık-

lığa çağıran Babamın Sesi filminin ses kullanımına dair estetik tercihinin, seyirciyi nasıl bir etik/

politik düzleme çağırdığı tartışılmaktadır

Anahtar Kelimeler

Travma, Sinema, Bellek, Psikanaliz, Ses.

Voice of My Father: “An Unrepressed Inner Voice” in Our Collective Memory

Öz

This article addresses the politico-aesthetics of voice by examining the way in which the film

Babamın Sesi (Voice of My Father) directed by Orhan Eskiköy and Zeynel Doğan (2012) relates

to different forms of giving vocal. For the analysis of the film, it dialogues with much of trauma

cinema and sets out Mladen Dolar and Pascal Bonitzer's studies on voice/psychoanalysis and

cinema. The traumatic cinema argues that telling a traumatic past imposes its own understan-

ding of aesthetics and that the latter includes a ethico-political preference. Departing from this

precept, the article further demonstrates that Voice of My Father’s aesthetic preference on the use

of voice, while marking out a familial and social trauma, calls audiences to an ethico-political

position.

Anahtar Kelimeler

Trauma, Cinema, Memory, Psychoanalysis, Voice.

Kaynakça

• Arslan, U. T. (2015). Türklük Ethosu ve Suçluluk Sorunu: Mesele Dergisi’nde 1915. Azada- lik,
• https://azadalik.wordpress.com/2015/10/02/turkluk-ethosu-ve-sucluluk-sorunu-mesele- dergisinde-19151/. Erişim Tarihi: 10 Ekim 2017.
• Arslan, U.T. (2 Ağustos 2017). Susturulamayan Suskunluk. Eren Barış, Alper Göbel. Şerhh Der- gi.
• Butler, J. (2005). Kırılgan Hayat (Çev. Başak Ertür). İstanbul: Metis Yayınları.
• Bonitzer, P. (2007). Bakış ve Ses ( Çev. İzzet Yasar). İstanbul: Metis Yayınları.
• Caruth, C. (1996). Unclaimed Experience. Baltimore and London: The Johns Hopkin Univer- sity Press.
• Chion, M. (1999). The Voice in Cinema. Trans. Claudia Gorbman. New York: Columbia Univer- sity Press.
• Cömert, H. (2012). Sesler Arasında Utanç Tarihi, NTV, https://www.ntv.com.tr/turkiye/sesler- arasinda-utanc-tarihi,2e8EP4iDPUa_xbwRPxCU0w Erişim Tarihi: 20 Ekim 2017.
• Çelebi, S. (2012). Geçmişten Gelen ‘Babamın Sesi’ Beyazperdeye Çağrı. http://www.gazeteka- dikoy.com.tr/genel/gecmisten-gelen-babamin-sesi-beyazperdeye-cagiri-h3296.html, Erişim Tari- hi: 25 Ekim 2017.
• Çelenk, S. (2014). Acının Kayıp Dili: Annemin Şarkısı. Bianet. http://bianet.org/bianet/ sanat/160027-acinin-kayip-dili-annemin-sarkisi?bia_source=twitter& utm _source=dlvr.it&utm_ medium=twitter. Erişim Tarihi: 14 Ekim 2017.
• Çelik, N.B. (1999). İdeoloji Kuramlarında Özne: Althusser ve Gramsci. Kültür ve İletişim, 2(2): 101-129.
• Doanne, M. A. (1980). The Voice in the Cinema: The Articulation of Body and Space. Yale French Studies 60: 33–50.
• Dolar, M. (2013). Sahibinin Sesi (Çev. Barış Engin Aksoy). İstanbul: Metis.
• Felman, S. & Laub D. (1992). Foreword. S. Felman & ve D. Laub, M.D. (Ed.). Testimony: CrisesP. Yıldız, MSGSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 2018; 2 (17): 136-147 147
• of Witnessing in Literature, Psychoanalysis and History. New York & London: Routledge, s. xiii-xx. Goldberg, A. (1998). An Interview with Professor Dominick La Capra. Yadvashem, http:// www.yadvashem.org/odot_pdf/Microsoft%20Word%20-%203648.pdf. Erişim Tarihi: 9 Ekim 2017.
• Huneman, P. (2005). Not Reconciling: From Aghtamar to Toronto and Back Again. Armenian Review, C.49, S.1-4, s.21-34.
• Kablamacı, A.D.M. (2016). Geçmiş, NE Şimdi NE de Gelecekte, Babamın Sesi’nde. Gözdeki Kıy- mık içinde, 255- 289. Hüseyin Köse, Özgür İpek (Haz.). İstanbul: Metis.
• Kaplan, E. A. ve Wang, B. (2004). Introduction: From Traumatic Paralysis to the Force Field of Modernity. E. Ann Kaplan & B. Wang (Ed.). Trauma and Cinema. Hong Kong: Hong Kong Univer- sity Press, s. 1-23.
• Köksal, Ö. (2011). Sinema ve ‘Dil’e Gelen Bellek. Hayal Perdesi, 24:80-85.
• Köksal, Ö. (2016). Sessizliğin İki Yüzü: Anneannem ve Bulutları Beklerken. Gözdeki Kıymık içinde, 97-113. Hüseyin Köse, Özgür İpek (Haz.). İstanbul: Metis.
• Le Fèvre-Berthelot, A. (2013). Audio-Visual: Disembodied Voices in Theory. InMedia, http:// inmedia.revues.org/697.
• Levinas, E. (2003). Sonsuza Tanıklık (Çev. Medar Atıcı, Melih Başaran vd.). İstanbul: Metis Yayınları.
• McGowan, T. (2012). Gerçek Bakış (Çev. Zeynep Özen Barkot). İstanbul: Say Yayınları.
• McGowan, T. (2003). Looking for the Gaze: Lacanian Film Theory and its Vicissitudes. Cinema Journal, C.42, S.3, s.27-47.
• Saxton, L. (2008). Haunted Images: Film, Ethics, Testimony and the Holocaust. London: Wall- flower.
• Tekeş, K. (2012). Babamın Sesi, Annemin Sessizliği. Bianet, https://m.bianet.org/biamag/ sanat/141970-babamin-sesi-annemin-sessizligi
• Turan, Mine (2012). Ne Bize Hesap Verildi Ne Bize Hesap Sorduk. Radikal, http://www.radi- kal.com.tr/kultur/ne-bize-hesap-verildi-ne-biz-hesap-sorduk-1077812/.
• Ünlü, B. (2013). Türklük ve Beyazlık Krizleri. Birikim, S.289-290, s.103-111.
• Zizek, S. (2004). Yamuk Bakmak: Popüler Kültürden Jacques Lacan’a Giriş (Çev. Tuncay Bir- kan). İstanbul: Metis Yayınları.