Öz
Since World War I continued longer than had been thought and its destructive effects became intolerable, the tired European armies and command centers applied several psychological warfare strategies on the Central Powers and their people in order to end this total war as soon as possible. Undoubtedly, one of these psychological warfare strategies was air strikes which had a great effect on the terrified civilian population. Countries that had air forces laid out air strikes on the civilian residential areas so that civilians were affected behind the facades. In this sense, several air strikes were made against the capital Istanbul to make Ottoman Empire withdraw from the war. In these strikes by the Allied Powers the primary targets were military and strategic bases. In Istanbul, military and civilian settlements were on the same sites and therefore this was a factor that increased the devastation
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Altun Mehmet, “İstanbul Semalarında Düşman Uçakları”, Toplumsal Tarih, S. 108, Aralık 2002, s. 26-31.
- Anadol Cemal, Türk Havacılık Tarihi, İstanbul 1990.
- Avşar Servet, Birinci Dünya Savaşı’nda İngiliz Propagandası, Kim Yay., Ankara 2004.
- Beyatlı Y. Kemal, Çocukluğum Gençliğim Siyasi ve Edebi Hatıralarım, İstanbul Fetih Cemiyeti Yay., İstanbul 1999.
- Beyoğlu Süleyman, “Topkapı Sarayı Bombalanacaktı ..”, Tarih ve Medeniyet Dergisi, Sayı: 54, İstanbul 1998, s. 25-27.
- Birinci Dünya Harbinde Türk Hava Harekâtı, IX, haz. İhsan Göymen, Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı Yay., Ankara 1969.
- Buddecke Hans J., Çanakkale Üzerinde Bir Şahin, çev. ve haz. B. Erdemoğlu, İstanbul 2009.
- Çetiner Yılmaz, Son Padişah Vahideddin, Epsilon Yay., İstanbul 2005.
- Danişment İ. Hami, İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, V, Türkiye Yayınevi, İstanbul 1972.
- Felek Burhan, Hayal Belde Üsküdar, Felek Yay., İstanbul 1987.
- Güneri Münir, Psikolojik Harbin Önemi ve Yöntemi, K.K.K. Basımevi, İstanbul 1967.
- Hatemi Nilüfer, Mareşal Fevzi Çakmak ve Günlükleri, II, Yapı Kredi Yay., İstanbul 2002.
- İkdam, No: 6613, No: 6769, No: 7733, No: 7743, No:77908, No: 7789, No:77909, No:7746.
- İlmen, Süreyya, Türkiye’de Tayyarecilik ve Balonculuk Tarihi, I, Hilmi Kitapevi, İstanbul 1947.
- Jevakhoff, Alexandre, “Çanakkale’nin İstanbul’dan Görünüşü”, İstanbul 1914-1923, çev. C. Akalın, İletişim Yay., İstanbul 1996.
- Kline Stuart, Türk Havacılık Kronolojisi, İstanbul 2003.
- Liddle Peter H., The Airman’s War, 1914-1918, Blandfore Press, Poole 1987.
- Okar Avni, Türkiye’de Tayyarecilik (1910–1924), Yapı Kredi Yay., İstanbul 2004. Sabah, No: 10331.
- Sarısaman Sadık, Birinci Dünya Savaşında Türk Cephelerinde Beyannamelerle Psikolojik Harp, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara,1999.
- Selçuk Mustafa, Hedef Şehir İstanbul, Çanakkale Geçildi mi?, Emre Yay., İstanbul 2005.
- Selçuk Mustafa, “Rus Donanmasının İstanbul Boğazı Önündeki Faaliyetleri”, İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, Sayı: 47, Yıl: 2008, İstanbul 2009, s. 121-140.
- Seri Burhanettin, “Deniz Fenerleri”, İstanbul Ansiklopedisi, III, Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı Yay., İstanbul 1994, s. 24.
- Sertoğlu Mithat, “İstanbul (Türk Devri)”, İslam Ansiklopedisi, V/II, İstanbul, MEB Yayınları, 1968, s. 1214/42.
- Takvim-i Vekayi, No: 1847.
- Tanin, No: 3488, No: 3512, No:3539, No:3495.
- Türkeldi A. Fuat, Görüp İşittiklerim, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1951.
- Türk Havacılık Tarihi 1912-1923, II. Kitap, II. Bölüm, haz. Hava Harp Akademisi Komutanlığı, 2. Baskı, Ankara 2012.
- Türkmen Zekeriya, “Çanakkale Savaşları’nda Türk Hava Harekâtı”, Çanakkale Tarihi IV, ed. M. Demir, Değişim Yay., İstanbul 2008, s. 2281-2320.
- Vakit, No: 329, No:355.
- Yalçın, Osman, Türk Havacılık Tarihi, Birem Yay., İzmir 2009.
Birinci Dünya Savaşı'nda İtilaf Devletleri'nin İstanbul'a Yönelik Hava Taarruzları / Air Strikes of the Allied Powers Directed İstanbul at the World War I
Öz
I. Dünya Savaşı’nın süresi uzayıp bununla birlikte savaşın yıkıcı-yıpratıcı tesiri tahammül edilemez bir hâl alınca yorgun düşen Avrupa orduları ile savaşı yöneten komuta merkezleri, bu topyekûn harbi bir an önce sonlandırmak için ittifak devletleri ve halkları üzerinde bir takım psikolojik harp taktikleri uygulamıştır. Bu psikolojik harp taktiklerinden biri, hiç şüphesiz ki insanlar üzerinde korkutma ve endişeye sevk etme noktasında büyük bir tesiri olan hava taarruzlarıdır. Hava güçlerine sahip ülkeler cephe gerisindeki insanları da etkisi altına alacak şekilde sivil yerleşim yerlerine hava saldırıları düzenlemiştir. Bu anlamda Osmanlı Devleti’nin de bir an önce savaştan çekilmesi ve mütareke imzalaması için başkent İstanbul’a yönelik çeşitli hava akınları yapılmıştır. İtilaf kuvvetleri tarafından düzenlenen bu saldırılarda öncelikli hedefler askeri ve dolayısıyla stratejik noktalardır. İstanbul’da askeri ve sivil mekânların iç içe bulunması ise tahribatı artıran ve dolayısıyla halkın da zaman zaman zarar görmesine sebep olan bir unsur olmuştur.
Anahtar Kelimeler
Osmanlı Devleti; İstanbul; İtilaf Devletleri; Hava Taarruzları
Kaynakça
- Altun Mehmet, “İstanbul Semalarında Düşman Uçakları”, Toplumsal Tarih, S. 108, Aralık 2002, s. 26-31.
- Anadol Cemal, Türk Havacılık Tarihi, İstanbul 1990.
- Avşar Servet, Birinci Dünya Savaşı’nda İngiliz Propagandası, Kim Yay., Ankara 2004.
- Beyatlı Y. Kemal, Çocukluğum Gençliğim Siyasi ve Edebi Hatıralarım, İstanbul Fetih Cemiyeti Yay., İstanbul 1999.
- Beyoğlu Süleyman, “Topkapı Sarayı Bombalanacaktı ..”, Tarih ve Medeniyet Dergisi, Sayı: 54, İstanbul 1998, s. 25-27.
- Birinci Dünya Harbinde Türk Hava Harekâtı, IX, haz. İhsan Göymen, Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı Yay., Ankara 1969.
- Buddecke Hans J., Çanakkale Üzerinde Bir Şahin, çev. ve haz. B. Erdemoğlu, İstanbul 2009.
- Çetiner Yılmaz, Son Padişah Vahideddin, Epsilon Yay., İstanbul 2005.
- Danişment İ. Hami, İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, V, Türkiye Yayınevi, İstanbul 1972.
- Felek Burhan, Hayal Belde Üsküdar, Felek Yay., İstanbul 1987.
- Güneri Münir, Psikolojik Harbin Önemi ve Yöntemi, K.K.K. Basımevi, İstanbul 1967.
- Hatemi Nilüfer, Mareşal Fevzi Çakmak ve Günlükleri, II, Yapı Kredi Yay., İstanbul 2002.
- İkdam, No: 6613, No: 6769, No: 7733, No: 7743, No:77908, No: 7789, No:77909, No:7746.
- İlmen, Süreyya, Türkiye’de Tayyarecilik ve Balonculuk Tarihi, I, Hilmi Kitapevi, İstanbul 1947.
- Jevakhoff, Alexandre, “Çanakkale’nin İstanbul’dan Görünüşü”, İstanbul 1914-1923, çev. C. Akalın, İletişim Yay., İstanbul 1996.
- Kline Stuart, Türk Havacılık Kronolojisi, İstanbul 2003.
- Liddle Peter H., The Airman’s War, 1914-1918, Blandfore Press, Poole 1987.
- Okar Avni, Türkiye’de Tayyarecilik (1910–1924), Yapı Kredi Yay., İstanbul 2004. Sabah, No: 10331.
- Sarısaman Sadık, Birinci Dünya Savaşında Türk Cephelerinde Beyannamelerle Psikolojik Harp, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara,1999.
- Selçuk Mustafa, Hedef Şehir İstanbul, Çanakkale Geçildi mi?, Emre Yay., İstanbul 2005.
- Selçuk Mustafa, “Rus Donanmasının İstanbul Boğazı Önündeki Faaliyetleri”, İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, Sayı: 47, Yıl: 2008, İstanbul 2009, s. 121-140.
- Seri Burhanettin, “Deniz Fenerleri”, İstanbul Ansiklopedisi, III, Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı Yay., İstanbul 1994, s. 24.
- Sertoğlu Mithat, “İstanbul (Türk Devri)”, İslam Ansiklopedisi, V/II, İstanbul, MEB Yayınları, 1968, s. 1214/42.
- Takvim-i Vekayi, No: 1847.
- Tanin, No: 3488, No: 3512, No:3539, No:3495.
- Türkeldi A. Fuat, Görüp İşittiklerim, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1951.
- Türk Havacılık Tarihi 1912-1923, II. Kitap, II. Bölüm, haz. Hava Harp Akademisi Komutanlığı, 2. Baskı, Ankara 2012.
- Türkmen Zekeriya, “Çanakkale Savaşları’nda Türk Hava Harekâtı”, Çanakkale Tarihi IV, ed. M. Demir, Değişim Yay., İstanbul 2008, s. 2281-2320.
- Vakit, No: 329, No:355.
- Yalçın, Osman, Türk Havacılık Tarihi, Birem Yay., İzmir 2009.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 20 Ekim 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 Cilt: 1 Sayı: 2 |
