Rusya Federasyonu’nun Etnik ve Dinsel Yapısı

Yıl 2016, Cilt: 3 Sayı: 2, 15 - 32, 04.12.2016

Liaisan Şahin

Öz

Bu yazının amacı, Rusya Federasyonu’nun etnik ve dinsel yapısı konusunda genel bilgi vermek ve buna

ilişkin olarak Rusya’da Çarlık döneminden bugüne kadar devlet politikalarında meydana gelen değişimleri

genel hatlarıyla açıklamaktır. Yazının başlangıcında Rusya Federasyonu’nda yaşayan etnik topluluklar

hakkında istatistik bilgiler verilerek, Türk soylu topluluklar üzerinde detaylı olarak durulmaktadır. Yazının

sonraki bölümünde Rusya’da konuşulan diller, Çarlık döneminden bugüne kadar yürütülen dil politikaları

ve bu bağlamda Sovyet döneminden bu yana Rusya’da federalizmin gelişme süreci anlatılmaktadır. Yazının

son bölümünde Rusya’daki geleneksel inanç grupları hakkında bilgi verilerek, Çarlık döneminden bugüne

kadar din politikalarının geçirdiği değişimler açıklanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Rusya Federasyonu, Sovyetler Birliği, Etnik Yapı, Dinsel Yapı, Dil Politikaları, Din Politikaları, Türk Halkları

Kaynakça

• Yunusova, A.B., Azamatov, D.D. (haz.), 225 let Tsentral’nomu duhovnomu upravleniyu musul’man Rossii: İstoriçeskiye oçerki, “GUB RB UPK”, Ufa 2013.
• Allyn, B. J. “One Enclave’s Solution to Ties with Mother Russia,” The Christian Science Monitor, 12.10.1994; http://www.csmonitor.com/1994/1012/12192.html (4.03.2011).
• Anderson, B.A. - Silver, B. D., “Equality, Efficiency, and Politics in Soviet Bilingual Education Policy, 1934- 1980”, The American Political Science Review, Vol. 78, Nr. 4 (1984), pp. 1019-1039.
• Breslauer, G. W., Gorbachev and Yeltsin as Leaders, Cambridge University Press, Cambridge 2002.
• Bressler, M. L. (ed.), Understanding Contemporary Russia. Lynne Rienner, Boulder 2009.
• Brubaker, R., “Nationhood and the National Question in the Soviet Union and Post-Soviet Eurasia: An Institutionalist Account”. Theory and Society, Vol. 23, Nr. 1 (1994), pp. 47-78.
• Bukharaev, R., The Model of Tatarstan under President Mintimer Shaimiev, Curzon Press, Surrey 1999.
• Derrick, M., “Contested autonomy: Tatarstan under Putin (2000-2004)”, Journal of Central Asian and Caucasian Studies, Vol 3, Nr. 6 (2009), pp. 75-103.
• Devlet, N., Çağdaş Türkiler. (Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi serisinin ek cildi.) Zaman-Çağ, İstanbul 1993.
• “Federalnıy zakon ot 2 maya 2012 g. N 40-FZ”, Rossiyskaya gazeta, 04.05.2012; https://rg.ru/2012/05/04/ gubernatori-dok.html (03.04.2014).
• Fortunatov, V. V., Oteçestvennaya istoriya, Piter, St. Peterburg 2008.
• Gorelov, A. A., Politologiya, Eksmo, Moskova 2006.
• Hughes, J., “Managing Secession Potential in the Russian Federation”. Ethnicity and Territory in the Former Soviet Union: Regions in Conflict. J. Hughes - G. Sasse (ed.). Frank Cass, London 2002, pp. 36-68.
• İsayev, B. A. - Baranov N. A., Politiçeskiye otnoşeniya i politiçeskiy protsess v sovremennoy Rossii, Piter, St. Peterburg 2008.
• “İtogi perepisi naseleniya v Krımskov federalnom okruge”, RF Federal Devlet İstatistik Servisi resmi internet sitesi, 2015; http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/perepis_krim/KRUM_2015.pdf
• Lantsov, S. A., Politiçeskaya istoriya Rossii, Piter, St. Peterburg 2009.
• Lovell, S., Destination in Doubt: Russia Since 1989, Zed Books; London; New York 2006.
• Ogorodnikov, V. P. - Sidorov, N. M., Politologiya, Piter, St. Peterburg 2009.
• Orışak, M. İ., Vsya istoriya: kratkiy spravoçnik şkolnika, ACT, Moskova 2001.
• Roskin, M. G., Countries and Concepts: Politics, Geography, Culture (8th ed.), Pearson Prentice Hall, New Jersey 2004.
• Sharlet, R., Constitutional Politics in Russia (New Russian Political System), M. E. Sharpe, London 2010.
• Shevtsova, L., Putin’s Russia, Carnegie Endowment for International Peace Washington, D.C. 2003.
• Silver B., “The Impact of Urbanization and Geographical Dispersion on the Linguistic Russification of Soviet Nationalities”, Demography, Vol. 11, Nr. 1 (1974), pp. 89-103.
• Sogrin, V., Politiçeskaya istoriya sovremennoy Rossii. 1985-2001: ot Gorbaçeva do Putina, Ves mir, Moskova 2001.
• Şevtsova, L. F., Smena Rejima ili Sistemı? Polis, No. 1 (2004), s. 47-50.
• Tagirov, İ. P., Oçerki istorii Tatarstana i tatarskogo naroda (XX vek), Tatarskoye knijnoye izdatelstvo, Kazan 1999.
• Troynitskiy, N.A. (haz.), Pervaya Vseobşçaya perepis’ naseleniya Rossiyskoy İmperii 1897 g. T. I. Tablitsa XII. Raspredeleniye naseleniya po veroispovedaniyam, St. Petersburg 1905. http://www.archipelag.ru/ru_ mir/religio/statistics/said/statistics-imp/ (06.05.2014)
• “Tsennosti: religioznost”, Fond “Obşçestvennoye mneniye”, 14.06.2013, http://fom.ru/obshchestvo/10953 (04.05.2014).
• “UN General Assembly Votes for Resolution on Human Rights in Crimea”, Unian.info, 19.12.2016; https:// www.unian.info/politics/1687011-un-general-assembly-votes-for-resolution-on-human-rights-incrimea. html (03.03.2017).
• “Vserossiyskaya perepis’ naseleniya 2010”, RF Federal Devlet İstatistik Servisi resmi internet sitesi, 2010, http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/perepis_itogi1612.htm (04.05.2014).
• Walker, E. W.,“The Dog That Didn’t Bark: Tatarstan and Asymmetrical Federalism in Russia”, UC Berkeley, 27.11.1996.
• Wegren, S. K. and D. R. Herspring, (eds.), After Putin’s Russia: Past Imperfect, Future Uncertain, 4th ed., Rowman & Littlefield, Lanham 2010.
• “YUNESKO posçitalo isçezayuşçiye yazıki v Rossii”, Lenta.ru, 20.02.2009; https://lenta.ru/news/2009/02/20/ languages/ (03.05.2014).
• Zaslavskaya, T., Sovremennoye rossiyskoye obşçestvo: sotsialnıy mehanizm transformatsii, Delo, Moskova 2004.