Türkiye’de Kentsel Dönüşümün Uygulayıcı Aktörleri ve Yaptıkları Çalışmaların Sayısal Verileri

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 2, 300 - 316, 19.12.2019

Onur Yılmaz

https://doi.org/10.16985/mtad.660206

Cited By: 2

Öz

Kentsel dönüşüm uygulamaları her ülkenin ihtiyaç duyduğu bir kentsel müdahale biçimidir. Kamu
idaresinin kentlerin fiziksel, ekonomik, sosyal sorunlarını çözmeyi ve kenti günün koşullarına uydurmayı
istemesi, kentsel dönüşümün başlıca bir kentsel müdahale yöntemi olmasını sağlamaktadır. Burada
önemli olan nokta, kentsel dönüşümün hangi yöntem ve boyutlarda uygulanacağının ülkeden ülkeye
ve hatta şehirden şehre değişmesidir. Dolayısıyla her ülkenin kendi sosyal, kültürel ve ekonomik yapısı
kentsel dönüşümü şekillendirmektedir. Fakat bu süreçlerde kentsel dönüşümü uygulayan aktörler ön
plana çıkmaktadır. Söz konusu aktörlerin uygulamaları nasıl bir kentsel dönüşüm ortaya konulacağını
belirlemektedir. Konuyla ilgili olarak bu çalışma kapsamında Türkiye ölçeğinde kentsel dönüşümü uygulayan
aktörler hem dayandıkları yasal mevzuatlar hem de yaptıkları çalışmalar üzerinden açıklanmışlardır. Bu
çalışma ile amaçlanan, kentsel dönüşüm üzerine araştırma yapan taraflara derlenmiş veriler sunmaktır.
Dolayısıyla bir araştırma niteliği taşıyan bu çalışmada eleştirme, destekleme veya yorumlamaya yönelik bir
amaç güdülmemiş, sadece Türkiye ölçeğinde kentsel dönüşümün uygulayıcı aktörlerinin faaliyet sonuçları
sayısal olarak derlenmiştir. Bu kapsamda çalışmaya konu olan aktörler; belediyeler, halk, Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı, Cumhurbaşkanlığı ve Toplu Konut İdaresi’dir. Bu aktörlerin yaptıkları çalışmaların sayısal verileri
derlenirken ilgili aktörlerin internet siteleri, Resmi Gazete ve Başbakanlık İletişim Merkezi’nden istifade
edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

kentsel dönüşüm, kentsel dönüşüm aktörleri, 6306 Sayılı Kanun

Practitioner Actors of Urban Transformation in Turkey and Numerical Data of Their Works

Öz

Urban transformation applications are works that every country needs. Resolving the current problems
of the cities and trying to adapt them to the conditions of the current day, makes urban transformation a
major urban intervention method. Methods and dimensions about urban transformation show differences
from country to country and even from city to city. Cultural, economic and physical changes that took place
with urban transformation are the issues that need to be carefully examined. Therefore, each country’s
own social, cultural and economic condition is shaping urban transformation. However, in these processes,
actors who direct and implement urban transformation come to the fore. The practices of these actors
determine how an urban transformation is introduced. In this study on the issue, the actors who perform
urban transformation in Turkey are described with their works. The aim of this study is to present the data
of urban renewal actors to researchers who is doing research on the urban transformation in Turkey. The
aim of the study is not meant to criticize, support or interpretation; only it is to explain the work of the
actors of urban transformation in Turkey. The actors involved in this study are the municipalities, people,
the Ministry of Environment and Urbanization, the President and the Mass Housing Administration. While
compiling the numerical data of the activities of these actors, the websites of the relevant actors, the Official
Gazette and the Prime Ministry Communication Center were utilized.

Anahtar Kelimeler

urban renewal, urban transformation actors, law no 6306

Kaynakça

• Akkar, Müge, “Kentsel Dönüşüm Üzerine Batı’daki Kavramlar, Tanımlar, Süreçler ve Türkiye”, Planlama, 2, (2006), s. 29-38.
• Ataöv, Anlı – Sevin Osmay, “Türkiye’de Kentsel Dönüşüme Yöntemsel Bir Yaklaşım”, METU JFA, 2, (2007), s. 57-82.
• Bozdoğan, Sibel, Modernism and Nation Building, University Of Washington Press, Washington 2001.
• Eke, Feral, “Gecekondu Alanlarının Değerlendirilmesine İlişkin Çözümler”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, V/1, (2000), s. 43-54.
• Işık, Şevket, “Türkiye’de Kentleşme ve Kentleşme Modelleri”, Ege Coğrafya Dergisi, 14, (2005), s. 57-71.
• Karasar, Niyazi, Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayıncılık, Ankara 2012.
• Kentsel Dönüşüm, Konut ve Arsa Politikaları Komisyonu Raporu, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, 2009.
• Kılıç, Taner – Seçkin Hardal, “Kentsel Dönüşümün Sosyal ve Mekânsal Yansımalarına Bir Örnek: Sarıgöl Mahallesi (Gaziosmanpaşa-İstanbul)”, Türk Coğrafya Dergisi, 62, (2014), s. 1-8.
• Koca, Halil – Vedat Karadeniz, “Erzincan Ovasında TOKİ Uygulamaları ve Kentleşme Üzerindeki Etkileri”, Doğu Coğrafya Dergisi, 31, (2014), s. 101-128.
• Roberts, Peter – Hugh Sykes, Urban Regeneration: A Handbook, Sage Publicationa, Londra 2008.
• Şahin, Zafer, “Kentsel Dönüşümün Kentsel Planlamadan Bağımsızlaştırılması/Ayrılması Sürecinde Ankara”, Planlama Dergisi, 2, (2006), s. 111-120. Tashman, Jeff, “Urban Renewal: A Tool For Community and Economic Development”, Tashman Johnson LLC, Oregon 2010, s. 1-12.
• Yılmaz, Nail, “Farklılaştıran ve Ayrıştıran Bir Mekanizma Olarak Kentleşme”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 48, (2004), s. 249-267.