Bölgeselciliğin Yeni Dinamiği: Türk Devletleri Teşkilatı ve Azerbaycan

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: Türk Devletleri Teşkilatı (Dünü, Bugünü, Yarını), 18 - 40, 17.03.2025

Nazrin Alizada

Öz

21. yüzyıl dünyasının mensupları olarak devletler yoğun çatışmalara, siyasal çalkantılara ve dinamik değişimlere maruz kalmaktadır. Bu bağlamda bazı insanlar ana vatanlarından kaçmak zorunda kalmış veya iç göçe zorlanmıştır. Durum böyle olunca onların tarihi köklerinden, ulusal ve manevi değerlerinden uzaklaşması söz konusu olmuştur. Her ne kadar tarih Türk halklarını ayırmış olsa da günümüzde onlar yeniden güç ve destek için bir araya gelmişlerdir. Köklere olan tarihi ve manevi bağların sağlamlaştırılması ve Türk milletlerinin birliğinin korunmasını kendine amaç edinen Türk Devletleri Teşkilatı farklı alanlardaki iş birliğinin genişletilmesine olanak sağlamaktadır.
Bu bağlamda Türk Devletleri Teşkilatı’nın Türk Devletlerine yönelik bölgesel kalkınmayı teşvik edeceği, buna müteakip yeni bölgesel entegrasyon sürecini başlatacağı ve Azerbaycan’ın bu minvalde yeni jeopolitik dinamiğin esas anahtarından birine dönüşeceği hipotezi çalışmanın esas araştırma konusunu teşkil etmektedir. Çalışma kapsamında belirlenen araştırma konusu medeniyet ve bölgeselcilik bağlamında teorik çerçeveye oturtulmuş, adı geçen teşkilatın tarihi gelişim süreci Zirveler bağlamında ele alınmış ve özellikle Azerbaycan’ın enerji ve jeostratejik alanda Türk Dünyası’ndaki birlik meselesine açılan yeni kapı olacağı kanaatine varılmıştır

Anahtar Kelimeler

Bölgesel Entegrasyon, Jeostratejik Açılım, TDT, Zirve Toplantıları, Azerbaycan

The Novel Dynamic of Regionalism: The Organization of Turkic States and Azerbaijan

Öz

In the 21st century, as members of the world, states are exposed to intense conflicts, political turmoils and dynamic changes. In this context, some people have had to flee their homelands or have been forced into internal migration. Although history has divided the Turkish peoples, today they grasp the chance to come together again for political strength and support.
In this context, the hypothesis that the Organization of Turkic States will encourage regional development for the Turkic States, subsequently initiate a new regional integration process, and that Azerbaijan will turn into one of the main keys of the new geopolitical dynamic, constitutes the main research subject of the study. The research topic determined within the scope of the study was placed in a theoretical framework in the context of civilization and regionalism. The historical development process of the aforementioned organization was discussed in the context of the Summits, and it was concluded that Azerbaijan would be the new door opening to the unity issue in the Turkic World, especially in the field of green energy and geostrategy.

Anahtar Kelimeler

Regional Integration, Geostrategic Opening, OTS, Summits, Azerbaijan

Kaynakça

• Acharya, Amitav, “Regionalism Beyond EU-centrism”, The Oxford Handbook of Comparative Regionalism, eds. Tanja A. Börzel and Thomas Risse, Oxford University Press, Oxford 2016.
• Asker, Ali, Bora, Salih Işık, “The Advanced Stage of Russia-Armenia Military Cooperation: The Joint Military Force”, Review of Armenian Studies, 35, (2017), s. 59-89.
• Aracioğlu, Burcu, Esmer, Soner, “The Effects of Zangezur Corridor on Türkiye’s Eastern Mediterranean Ports Hinterland”, Denizcilik Araştırmaları Dergisi: Amfora, II/4, (2023), s. 1-16.
• Baghirov, Orkhan, “The Organization of Turkic States’ Economic Potential and Cooperation Prospects among its Members”, Perceptions, XXVII/1, (2022), s. 53-73.
• Bayramov, Agha, “The Green Energy Corridor between the EU and the Caspian Sea: Potential and Challenges”, Caucasus Strategic Perspectives, V/1, (2024), s. 81-96.
• Buzan, Barry, Wæver, Ole, Regions and Powers. The Structure of International Security, Cambridge University Press, Cambridge 2003.
• Dosbolov, Abzal, Sönmez, Göktuğ, “The Organization of Turkic States and Postcolonialism in Central Asia”, Insight Turkey, XXV/4, (2023), s. 93-114.
• Erkan Aydın, Merve ve Liu, Yi, “Organization of Turkic States: Diverse Motivations for a Common Aim”, Siyasal: Journal of Political Sciences, XXXIII/1, (2024), s. 35-54.
• Féron, Élise, Baser, Bahar, “Pathways to Conflict Transportation and Autonomisation: The Armenian Diaspora and the Conflict in Nagorno-Karabakh”, Ethnopolitics, XXII/4, (2023), s. 384-400.
• Gawliczek, P., Iskandarov, K., “The Zangezur Corridor as Part of the Global Transport Route (Against the Backdrop of Power Games in the South Caucasus Region)”, Security and Defense Quarterly, XXXXI/1, (2023), s. 36-53.
• Guliyev, Farid, “Presidential Discourses on Regionalism in Azerbaijan: Turkic Solidarity and the Silk Road”, Nationalities Papers, (2024), pp. 1-25.
• Həsənov, Elvin, “XXI əsrin əvvəllərində Türkiyə Cümhuriyyətinin regional təşkilatlarda fəaliyyətinin Güney Qafqaz və Mərkəzi Asiyanin təhlükəsizliyinin təminatinda rolu”, Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, XXI/1, (2024), s. 725-735.
• Hamzaoğlu, H., “Bilateral and Regional Aspects of Azerbaijan-Kazakhstan Relations”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 70, (2021), s. 62-76.
• Huntington, Samuel P., The Clash of Civilizations and the Remaking of World Order, Simon and Schuster, New York 1996.
• Iskandarov. K, M. Mahammadali, K., Gardashkhan, A. G., “Caspian Region: Geopolitical Arena. Clash of Interests and Energy Security”, Civitas Et Lex, XXVI/2, (2020), s. 7-22.
• Okan Yeşilot, Zeynep Akarslan, Gülcan İnalcık, Dünden Bugüne Zengezur, Nobel Yayınevi, Ankara 2024.