Şev Stabilite Analizlerinde Malzeme Özelliklerinin Geri Analizi

Yıl 2025, Sayı: 28, 15 - 25, 08.12.2025

Melih İphar

Öz

Şev stabilite analizlerinde kullanılan malzeme parametrelerinin belirlenmesi, jeoteknik mühendisliği uygulamalarında kritik bir öneme sahiptir. Ancak; sahadan elde edilen verilerin sınırlı olması ve laboratuvar sonuçlarının gerçek saha koşullarını tam olarak yansıtmaması nedeniyle, malzeme özelliklerinin belirlenmesinde geri analiz yöntemleri tercih edilmektedir. Bir açık işletmenin şevlerinde ya da bir pasa döküm sahasında yaşanmış olan duraysızlıklar dikkate alınarak, şevin açıldığı jeolojik birimin veya pasa yığınının kohezyonu ve içsel sürtünme açısı gibi malzeme dayanım parametreleri sayısal yöntemler kullanılarak belirlenebilir. Bu yöntemle belirlenmiş olan malzeme özellikleri, incelenen sahada ileriye dönük açılması planlanan şevlerin stabilite analizlerinde güvenli bir şekilde kullanılabilir. Bu çalışmada, örnek bir saha verisi kullanılarak şev stabilite analizlerinde geri analiz yöntemi kullanılarak malzeme özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yapılan stabilite analizleri sonucunda geri analiz yöntemiyle elde edilen parametrelerin, daha güvenilir ve gerçekçi olacağı vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Geri analiz , Lİmit denge , Şev stabilitesi

Kaynakça

• Duncan, J.M., Wright, S.G., Brandon, T.L., 2014. Soil Strength and Slope Stability. Wiley.
• Griffiths, D.V., Marquez, R.M., 2007. Three-dimensional slope stability analysis by finite elements. Géotechnique, 57(6), 537-546.
• Hoek, E., Bray, J.W., 1981. Rock Slope Engineering. Institution of Mining and Metallurgy.
• Hoek, E., Bray, J.W., 1999. Kaya Şev Stabilitesi. TMMOB Maden Mühendisleri Odası Yayını.
• Nassirzadeh, R., Dini, A., Balagar, V., 2024. Back analysis of cohesion and friction angle of failed slopes using probabilistic approach: two case studies. International Journal of Geo-Engineering, 15(1), 3.
• Popescu M, Schaefer V (2008) Landslide stabilizing piles: a design based on the results of slope failure back analysis. Landslides Eng Slopes Past Future 1:1787–1793
• RS2, 2024. 2D Geotechnical Finite Element Analysis, Version: 11.023 Build: Mar 27 2024, RocScience Inc.
• Slide2 Modeler, 2025a. 2D Limit Equilibrium Analyses for Slopes, Build: 9.038, RocScience Inc.
• Slide2, 2025b. User Manual, Rocscience Inc.
• Tang, X.S., Li, D.Q., Chen, Y.F., Zhou, C.B., Zhang, L.M., 2012. Improved knowledge-based clustered partitioning approach and its application to slope reliability analysis. Comput. Geotech. 45:34–43.
• Topal,T., Akin. M., 2009. Geotechnical assessment of a landslide along a natural gas pipeline for possible remediations (Karacabey-Turkey). Environ. Geol. 57:611.