Limra Kireçtaşının CNC Doğal Taş İşleme Makinesinde İşleme Parametrelerinin ve Yüzey Kalitesinin Araştırılması

Yıl 2023, Sayı: 24, 13 - 27, 27.10.2023

Erkan Özkan Oğuzhan Öz

Öz

Bu çalışmada Limra kireçtaşı numunelerinin bilgisayar kontrollü makine (CNC) ile işlenmesinde en düşük yüzey pürüzlülüğünün elde edilmesinde Taguchi deney tasarımı yöntemi kullanılarak uygun işleme parametreleri belirlenmiştir. Deneysel çalışmalarda, ticari ismi Finike Limra olan sedimanter kökenli doğaltaş üzerine 6 mm çapında karbür kesici uç kullanılarak işleme yapılmıştır. İşleme parametreleri; 2000, 2500, 3000 m/dk ilerleme hızı, 169 m/dk (9000 devir), 188 m/dk (10000 devir) 207 m/dk (11000 devir) kesme hızı ve 1, 2, 3 mm kesme derinliğidir. Taguchi deney tasarım yöntemiyle oluşturulan L9 ortogonal dizini dikkate alınarak deneyler gerçekleştirilmiştir. İşleme parametrelerinin optimum seviyelerini belirlemek için “daha küçük daha iyi” yaklaşımına dayanan S/N (Sinyal Değeri/Gürültü Faktörü) oranı kullanılmıştır. Varyans analizi yöntemiyle işleme parametrelerinin yüzey pürüzlülüğü üzerindeki etkileri değerlendirilmiştir. Sonuç olarak 1 mm derinlik, 207 m/dk kesme hızı ve 3000 m/dk ilerleme hızı parametrelerinde en küçük yüzey pürüzlülüğü değerine ulaşılmıştır. İstatistiksel analiz sonucunda kesme derinliği ve kesme hızı parametrelerinin yüzey işlemede etkili parametreler oldukları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Limra, Taguchi yöntemi, Yüzey pürüzlülüğü, Varyans analizi

Kaynakça

• Alauddin, M., El Baradie, M.A., Hashmi, M.S.J., 1995. Computer-aided analysis of a surface-roughness model for end milling. Journal of Materials Processing Technology. 55(2), 123-127. DOI: 10.1016/0924-0136(95)01795-X
• Altintas, Y., 1994. Direct adaptive control of end milling process. International Journal of Machine Tools and Manufacture. 34(4), 461-472. https://doi.org/10.1016/0890-6955(94)90078-7 Arunramnath, R., Thyla, P.R., Mahendrakumar, N., Ramesh, M., Siddeshwaran, A., 2019. Multi-attribute optimization of end milling epoxy granite composites using TOPSIS. Materials and Manufacturing Processes. 34(5), 530-543. https://doi.org/10.1080/10426914.2019.1566960
• Çalışkan, M.A., Yavuz, H., 2019. Mermer Ocaklarında Kullanılan Zincirli Kesme Makinelerinin Performansının Araştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 23, 108-118.
• Erol, A., 2008. Finike Yöresi (Batı Toroslar) Limra Mermerlerinin Jeolojisi Ve Ekonomik Potansiyeli. Yüksek lisans tezi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Dokuz Eylül Üniversitesi. İzmir, Türkiye.
• Geofrey, B., 1989. Fundamentals of Machining and Machine Tools. New York, Basel, Marcel Dekker Inc.
• Gálos, M., Gyurika, I.G., 2014. Quality measuring numbers of milled edges of granite surfaces. Periodica Polytechnica Civil Engineering. 58(2), 121–129. https://doi.org/10.3311/PPci.2158
• Gyurika, I.G., 2018. Researching the Effects of Feedrate and Diamond Grain Size on Edge Chipping of Milled Granite. Tehnicki Vjesnik-Technical Gazette. 25(1), 49-55. https://doi.org/10.17559/tv- 20160504130353
• Gyurika, I.G., Szalay, T., 2019. The examination of the effect of variable cutting speeds on the surface and edge qualities of milled granite materials. Advances in Mechanical Engineering. 11(7), 1-12. https://doi.org/10.1177/1687814019836319
• Herz, N., 1988. Geology of Greece and Turkey: potential marble source regions. Classical Marble: Geochemistry. Technology. Trade, Springer. 7-10.
• Kenda, J., Kopač, J., 2009. Diamond Tools for Machining of Granite and Their Wear. Journal of Mechanical Engineering. 12(55), 775-780.
• Lee, T.S., Lin, Y.J., 2000. A 3D predictive cutting-force model for end milling of parts having sculptured surfaces. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology. 16(11), 773-783. https://doi.org/10.1007/s001700070011
• Lou, M.S., Chen, J.C., Li, C.M., 1998. Surface roughness prediction technique for CNC end-milling. Journal of industrial technology. 15(1), 1-6.
• Teruo, M., 2011. Taguchi Methods Benefits, Impacts, Mathematics, Statistics, and Applications. New York, USA.
• Nagode, M., Fajdıga, M., 1995. Experiment Design for Structures Loading State Determination. Strojniški vestnik-Journal of Mechanical Engineering. 41, 257-262.
• Öktem, K., Erzurumlu, T., Çöl, M., 2006. A study of the Taguchi optimization method for surface roughness in finish milling of mold surfaces. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology. 28, 694-700. https://doi.org/10.1007/s00170-004-2435-6
• Özkan, E., Sarıışık, G., Ceylan, S., 2014. Application and productivity analysis of new channel opening method in natural stone quarries with diamond wire cutting machine. Arabian Journal of Geosciences. 8(2), 1089-1098. https://doi.org/10.1007/s12517-013-1230-9
• Özkan, E., Öz, O., 2020. Determination of appropriate cutting parameters depending on surface roughness by taguchi method in milling of marbles. Arabian Journal of Geosciences. 13, 532, https://doi.org/10.1007/s12517-020-05380-0
• Özkan, E., Öz, O., 2021. The effect of characterization of carbide end milled limestones on optimal parameters. Arabian Journal of Geosciences. 14, 1181. https://doi.org/10.1007/s12517-021-07538-w
• Polini, W., Turchetta, S., 2004. Force and specific energy in stone cutting by diamond mill. International Journal of Machine Tools and Manufacture. 44(11), 1189-1196. https://doi.org/10.1016/j.ijmachtools.2004.04.001
• Sarıışık, G., Özkan, E., 2016. Bilgisayar kontrollü makine (cnc) ile mermerlerin işlenebilirliğinde kesme kuvveti ve spesifik enerjinin belirlenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi. 16(2), 420-430. https://doi.org/10.5578/fmbd.27592
• Sarıışık, G., Özkan, E., 2017. Mermerlerin CNC makinesi ile işlenmesinde kesme kuvvetleri ve spesifik kesme enerjisinin istatistiksel analizi. Journal of Science and Engineering. 19(55), 178-193. https://doi.org/10.21205/deufmd. 2017195514
• Sarıışık, G., Özkan, E., 2018. Effects of natural rock properties on cutting forces, specific energy and specific cutting energy by four-axis machine. Arabian Journal of Geosciences. 11(84), https://doi.org/10.1007/s12517-018-3424-7
• Şengün, N., Altındağ, R., Demirdağ, S., 2013. Dairesel testerelerle kesme işleminde testere devir sayısının ve gürültü seviyesi değişimlerinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. 19(3), 121-126.
• Taguchi, G., Phadke, M.S., 1984. Quality engineering through design optimization,” IEEE Global Telecommunications Conference. Atlanta.
• Taguchi, G., Tsai, S.C., 1995. Quality engineering (Taguchi methods) for the development of electronic circuit technology. IEEE Transactıons on Reliability. 44(2), 225-229. https://doi.org/10.1109/24.387375
• Taguchi, G., Chowdhury, S., Wu, Y., 2004. Taguchi's quality engineering handbook, New York, Wiley-Interscience.
• Turchetta, S., Polini, W., Buyuksagis, I.S., 2009. Investigation on stone machining performance using force and specific energy. Advances in Mechanical Engineering. 175817. https://doi.org/10.1155/2009/175817.
• Turchetta, S., 2012. Cutting force and diamond tool wear in stone machining. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology. 61, 441-448. https://doi.org/10.1007/s00170-011-3717-4
• Yuvaraj, T., Suresh, P., 2019. Analysis of EDM Process Parameters on Inconel 718 Using the Grey-Taguchi and Topsis Methods. Strojniški Vestnik-Journal of Mechanical Engineering. 65(10), 557-564. https://doi.org/10.5545/sv-jme.2019.6194
• Wang, F., Liu, S., Guo, Z., Cao, L., 2020. Analysis of cutting forces and chip formation in milling of marble. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology. 108, 2907-2916. https://doi.org/10.1007/s00170-020-05575-5
• Zhao, M., Lang, X., 2010. Experimental research on cutting force with diamond mill cutting granite. International Conference on Mechanic Automation and Control Engineering. https://doi.org/10.1109/MACE.2010.5536843