Türkiye’de Afetlere Etkin Müdahalede Deniz Alternatifi Önerisi: Afet Gemileri

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 16, 18.02.2021

İbrahim Çatak

Öz

Günümüzde afetlerin çeşitliliği ve sıklığında artış meydana geldiği görülmektedir. Ülkemizde afet denilince akıllara öncelikle deprem gelse de kıyı kesiminde tsunami, hortum, tropik fırtına, sel, gemi kazaları, uçak kazaları, göçmen hareketleri gibi farklı afet tipleri ve acil durumların da meydana gelebileceği unutulmamalıdır.
Dünyada birçok gelişmiş ülkenin kendi sınırları içinde bulunan bölgelerde gerek yardım faaliyetleri yürütmek, gerekse askeri deniz gücü ile koordineli olarak hizmet veren hastane gemisi bulunmaktadır. Bu gemiler yardım çağrısı alındığında yabancı ülkelerdeki afet bölgelerinde sağlık bakım hizmeti vermek için görevlendirilmektedirler. Tarih boyunca da savaş, kıtlık, kuraklık, deprem vb. afetlerde birçok medeniyet tarafından yardım gemileri afet bölgelerine gönderilmiştir. Ancak görevin özelliği dikkate alındığında afet için görevlendirilen bu gemiler için hiçbir zaman afet gemisi tanımının yapılmadığı görülmektedir.
Kıyı kesiminde meydana gelebilecek olası bir afete hızlı ve etkin müdahale edebilmek için mutlaka deniz yolunun da kullanılması, afet müdahale planlarına ve önceden hazırlanan afet senaryolarına dahil edilmesi gerekmektedir. Afetlere hazırlık için tasarlanacak gemide görev alacak bütün personel profesyonel ekiplerden oluşmalı ve yasal mevzuatla görev tanımı yapılmalıdır. Afet gemisinde, afetin çeşitliliğine özgü olarak yardım malzemeleri ve ekipmanlarıyla donatılmış deniz gücü, yalnız ülkemizde değil yabancı ülkelerde de meydana gelen afetlere müdahale edebilecek kapasitede olması için çalışma yapılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Bütünleşik Afet Yönetimi, Afet Lojistiği, Afet Gemileri

Kaynakça

• Afad. (2014). Açıklamalı Afet Yönetimi Terimleri Sözlüğü. Ankara: T.C.Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı.
• AFAD. (2014). Türkiye Afet Müdahale Planı. Afet ve Acil Durum Başkanlığı. https://www.afad.gov.tr/kurumlar/afad.gov.tr/2419/files/Afet_Mud_Pl_ResmiG_20122013.pdf adresinden alınmıştır
• Afadem. (2018). Doğal Afetler. 08 11, 2018 tarihinde www.afadem.afad.gov.tr: https://afadem.afad.gov.tr/tr/3880/Dogal-Afetler adresinden alındı
• AFADEM. (tarih yok). Afet ve Acil Durum Eğitim Merkezi. 04 15, 2019 tarihinde www.afadem.afad.gov.tr: https://afadem.afad.gov.tr/tr/3881/Insan-Kaynakli-Afetler adresinden alındı
• AustralianWarMemorial. (2017, 10 23). Centaur (Hospital ship). 03 20, 2018 tarihinde www.awm.gov.au: https://www.awm.gov.au/articles/encyclopedia/centaur adresinden alındı
• Azman, M. (2012). İstanbul'da Olası Bir Yıkıcı Deprem Sonrası Deniz Trafik Unsurları İçin Örnek Eylem Planı. İstanbul: Doktora Tezi.
• Below, R., & Wirtz, A. (2009). Disaster Category Classification and Peril Terminology for Operational Purposes. Brussels, Munich: Centre for Research on the Epidemiology of Disasters - CRED.
• Brodaski, M., Campanelli, R., & Zabisnki, K. (2010). Shipping Container Emergency Shelters. Worcester Polytechnic Institute: Bachelor Project.
• Değerliyurt, M., & Erkal, T. (2009, Temmuz). Türkiye'de Afet Yönetimi. Doğu Coğrafya Dergisi, 14(22), 149.
• DenizKuvvetleriKomutanlığı. (2018). Türkiye Denizlerini Tanıyor Muyuz? 02 02, 2018 tarihinde https://m.dzkk.tsk.tr/: https://m.dzkk.tsk.tr/pages/denizwiki/konular.php?icerik_id=136&dil=1&wiki=1&catid=1 adresinden alındı
• Duygun, A. (2014). Afet ve acil durumlarda uygulanmak üzere ulaştırma yönetimi. Ankara: Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı.
• Ekşi, A. (2015). Kitlesel Olaylarda Hastane Öncesi Acil Sağlık Hizmetleri Yönetimi. İZMİR: Kitapana Basım Yayın Dağıtım Bilişim.
• Ersoy, P., & Börühan, G. (2013). Lojistik Süreçler Açısından Afet Lojistiğinin Önemi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 75-85.
• Ertem, M. A., İşbilir, M., & Şahin-Arslan, A. (2017). Review of intermodal freight transportation in humanitarian logistics. Eur. Transp. Res. Rev. (, 1-11.
• Fernandes, C. (1999). An integrated management approach to emergency response and its application to Malaysian port. Sweden: World Maritime University Dissertations.
• Harrald, J., Marcus, H., & Wallace, W. (1989). The management of a maritime crisis: The integration of planning, prevention, and response. South Florida: FMHI Publications. Harrell, M. C., & Bradley, M. A. (2009). Data Collection Methods. 09 10, 2018 tarihinde www.rand.org: https://www.rand.org/content/dam/rand/pubs/technical_reports/2009/RAND_TR718.pdf adresinden alındı
• Karayaman, M. (2008). Kırım Harbine Sağlık Hizmetleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 67.
• McCoy, J., & Brandeau, M. (2011). Efficient stockpiling and shipping policies for humanitarian relief: UNHCR's inventory challenges. OR Spectrum, 673-698.
• McCoy, K., & Tulloch, T. (2017). Why Canada Needs a Humanitarian Assistance and Disaster Relief Ship. Canadian Naval Review, 4-9.
• Navy. (2017, 03 07). HospitalL Ships - T-AH. 1 24, 2018 tarihinde http://www.navy.mil: http://www.navy.mil/navydata/fact_display.asp?cid=4625&tid=200&ct=4 adresinden alındı
• Özdemir, M. (2010, Haziran). Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimlerde Yöntembilim Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 237.
• Özen, Y., & Gül, A. (2007). Sosyal ve Eğitim Bilimleri Araştırmalarında Evren/Örneklem Sorunu. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi(15), 414.
• Özkapıcı, D. B. (2015). An Intermodal Humanitarian Logistics Model Based On Maritime Transportation For Relief Item Distribution in Istanbul. Ankara: Yüksek Lisans Tezi.
• Padem, H., Göksu, A., & Konaklı, Z. (2012). Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı. Sarejevo, Bosna Hersek: International Burch University.
• Qaranc. (2018, 2 3). http://qaranc.co.uk. 2 3, 2018 tarihinde http://qaranc.co.uk: http://qaranc.co.uk/hospitalships.php adresinden alındı
• Radikal. (2009, 10 10). Osmanlı açlıktan ölen İrlandalılara yardım etmiş. 10 11, 2018 tarihinde www.radikal.com.tr: http://www.radikal.com.tr/turkiye/osmanli-acliktan-olen-irlandalilara-yardim-etmis-958535/ adresinden alındı
• Sancaktar, O. (2017). Afet Mevzuatı ve Afet Hukukuna Giriş. A. A. Zerrin Toptak KARAMAN içinde, Bütünleşik Afet Yönetimi (s. 41). İzmir: Birleşik Matbaacılık.
• Seçer, H. (2010). Çalışan Anneler ve Çalışan Annelere Yönelik Ayrımcılık. İzmir: Altın Nokta Yayınevi.
• Şahin-Arslan, A., & Ertem, M. A. (2015). A Capability Analysis of Maritime Transportation for Humanitarian Logistics., (s. 38-48). İzmir.
• Tanyaş, M., Günalay, Y., Aksoy, L., & Küçük, B. (2013). İstanbul İli Afet Lojstik Planı Klavuzu. İSTANBUL: Lojistik Derneği - LODER.
• Temiz, A. (2009, 09). Osmanlı Hastane Gemileri. 03 01, 2018 tarihinde http://yedikita.com.tr: http://yedikita.com.tr/osmanli-hastane-gemileri/ adresinden alındı
• TheNationalMuseum. (2014). Hospital ships. 03 26, 2018 tarihinde www.nmrn-portsmouth.org.uk: https://www.nmrn-portsmouth.org.uk/sites/default/files/Hospital%20ships.pdf adresinden alındı
• Turkiye. (2016, 12 28). Osmanlı'dan Türkiye'ye en büyük miras. 10 11, 2018 tarihinde www.turkiyegazetesi.com.tr: http://www.turkiyegazetesi.com.tr/ekonomi/433052.aspx adresinden alındı
• Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim Araştırmalarında Etkin Olarak Kullanılabilecek Nitel Bir Araştırma Tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 547.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş.
• Zhang, G., Setunge, S., & van Elmpt, S. (2014). Using shipping containers to provide temporary housing in postdisaster recovery: social case studies. Procedia Economics and Finance, 618-625.