The Relationship Between High School Principals' Empowering Leadership Behaviors and Teachers' Psychological Resilience Level

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 752 - 767, 01.11.2022

Selen Soylu , Veysel Okçu

https://doi.org/10.21666/muefd.1103044

Cited By: 1

Öz

In this study, it is aimed to determine the relationship between the empowering
leadership behavior levels of high school administrators and the psychological
resilience of teachers. Relational survey model was used in the research. The
universe of the research consists of 1265 branch teachers working in a total of 45
schools, 43 Anatolian and 2 Science High Schools in the city center of Batman in
the 2020-2021 academic year. The data obtained from 318 teachers were analyzed
in the research. In this research, “empowering leadership scale” and
“psychological resilience scale” were used. As a result of the research, it was
determined that high school administrators' perceptions of empowering leadership
behaviors were at a "good level". It was observed that teachers' own perceptions of
their resilience were at a "moderate level. As a result of the correlation analysis
made in the research, it was found that there is a positive and moderately
significant relationship between the empowering leadership behaviors of school
administrators and the psychological resilience levels of teachers. In addition, as a
result of the regression analysis, the empowering leadership behaviors of school
administrators in general significantly predicted level of the psychological
resilience of teachers. 

Anahtar Kelimeler

Empowering leadership, psychological resilience, Teacher, High School, School Administrator

Okul Müdürlerinin Güçlendirici Liderlik Davranışları İle Öğretmenlerin Psikolojik Dayanıklılık Düzeyleri Arasındaki İlişki

Öz

Bu çalışmada, lise yöneticilerinin güçlendirici liderlik davranış düzeyleri ile
öğretmenlerin psikolojik dayanıklılıkları arasındaki ilişkinin belirlenmesi
amaçlanmaktadır. İlişkisel tarama modeli kullanılarak araştırma
gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini 2020-2021 öğretim yılında Batman
ilinin merkezindeki 43 Anadolu ve 2 Fen Lisesi olmak üzere toplam 45 okulda
görev yapan 1265 branş öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada, 318
öğretmenden elde edilen veriler analiz edilmiştir. Bu araştırmada, “Güçlendirici
Liderlik Ölçeği”, “Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği” kullanılmıştır. Yapılan
araştırma sonucunda, lise yöneticilerinin güçlendirici liderlik davranışlarına
ilişkin öğretmen algılarının "iyi düzeyde" olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin
psikolojik dayanıklılıklarına ilişkin kendi algılarının "orta düzeyde" olduğu
belirlenmiştir. Araştırmada yapılan korelasyon analizi sonucunda, okul
yöneticilerin güçlendirici liderlik davranışları ile öğretmenlerin psikolojik
dayanıklılık düzeyleri arasında pozitif yönde ve orta düzeyde anlamlı bir ilişki
olduğu saptanmıştır. Ayrıca yapılan regresyon analizi sonucunda ise, genel olarak
okul yöneticilerinin güçlendirici liderlik davranışları öğretmenlerin psikolojik
dayanıklılık düzeylerini anlamlı bir şekilde yordamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Güçlendirici Liderlik, Psikolojik Dayanıklılık, Öğretmen, Lise, Okul Yöneticisi

Kaynakça

• Ahearne, M., Mathieu, J. & Rapp, A. (2015). To empower or not to empower your sales force? An empirical examination of the influence of leadership empowerment behavior on customers satisfaction and performance. Journal of Applied Psychology, 90(5), 945-955.
• Aktaş, E. (2016). Ergenlerin psikolojik dayanıklılıkları ile gelecek beklentileri arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). On Dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Aras, G. (2013). Personel güçlendirme yönetiminde güçlendirici liderlik davranışları uygulaması: Kemer bölgesi beş yıldızlı otel işletmeleri örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gümüşhane.
• Arslantaş, C. C. (2007). Güçlendirme lider davranışının psikolojik güçlendirme üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik görgül bir araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 227-239.
• Arslantaş, İ., İnandı, Y. & Ataş, M. (2021). The relationship between mobbing towards teachers and psychological resilience in educational institutions. Education Quarterly Reviews, 4(1), 39-42.
• Arnold, J. J., Arad, S., Rhoades, J. A. & Drasgow, F. (2000). The empowering leadership questionnaire: The construction and validation of a new scale for measuring leader behavior. Journal of Organizational Behavior, 21, 249-269.
• Aslan, H. & Çeçen, A. R. (2007). Ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin cinsiyetlerine ve öğrenilmiş güçlülük düzeylerine göre mizah tarzlarının incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 1-14.
• Basım, H. N. & Çetin, F. (2011). Yetişkinler için psikolojik dayanıklılık ölçeği'nin güvenirlik ve geçerlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 22(2), 104-114.
• Biemann, T., Kearney, E. & Marggraf, K. (2015). Empowering leadership and managers' career perceptions: Examining effects at both the individual and the team level. The Leadership Quarterly, 26(5), 775-789.
• Bolat, O. İ., Bolat, T. & Aytemiz Seymen, O. (2009). Güçlendirici lider davranışları ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkinin sosyal mübadele kuramından hareketle incelenmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,12(21), 15-239.
• Chan, D. W. (2003). Hardiness and its role in the stres-burnout relationship among prospective Chinese teachers in Hong Kong. Teaching and Teacher Education, 19, 381-395.
• Conger, J. A., & Kanungo, R. N. (1988). The empowerment process: integrating theory and practice. The Academy of Management Review, 13(3),471-482.
• Coutu, D. L. (2002) How resilience works. Harvard Business Review, 80(5), 46-51.
• Dash, S. & Vohra, N. (2017). The leadership of the school principal: Impact on teachers’ job crafting, alienation and commitment. Management Research Review, 42, doi:10.1108/MRR-11-2017-0384.
• Dilekçi, Ü. & Sezgin-Nartgün, Ş. (2020). Adaptation of teachers’ instructional emotions scale toTurkish culture and revision and descriptive analysis of the scale. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 25(1), 51-118.
• Doğan, S. (2003). Personel güçlendirme (Empowerment) (1st ed.). İnsan Kaynakları Dizisi. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Doğan, T. (2015). Kısa psikolojik sağlamlık ölçeğinin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness & Well Being, 3(1), 93-102. Erkutlu, H., & Chafra, J. (2015). Empowering leadership and organizational job embeddedness: the moderating roles of task ınterdependence and organizational politics,procedia. Social and Behavioral Sciences, 210, 3-10.
• Erstad, M. (1997). Empowerment and organizational change. International Journal of Gable, Contemporay Hospitality Management, 9(7), 325-333.
• Harrisson, M., Loiselle, C. G., Duquette, A., & Semenic, S. E. (2002). Hardiness, work support and psychological distress among nursing assistants and registered nurses in Quebec. Journal of Advanced Nursing, 38(6), 584-591.
• Gençöz, F. & Motan, İ. (2009). Psikolojik dayanıklılığı nasıl ölçebiliriz? Bir Türk örnekleminde kişisel görüş ölçeği’nin geçerlik-güvenirlik çalışması. Kriz Dergisi, 17(1), 1-13.
• Gümüş, A. (2013). İlkokul yöneticilerinde güçlendirici liderlik davranışları ile öğretmenlerde örgütsel bağlılık ilişkisi: Psikolojik güçlendirmenin aracılık rolü. (Ankara ili örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Işık, Ş. (2016). Psikolojik dayanıklılık ölçeği’nin geliştirilmesi:Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness & Well-Being, 4(2), 165-182.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara:Nobel Yayıncılık.
• Karakaya, Y. (2019). Öğretmenlerin psikolojik dayanıklılık ile motivasyon düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kim, D., Moon, C.W. & Shin, J. (2018). Linkages between empowering leadership and subjective well-being and work performance via perceived organizational and co- worker support. Leadership & Organization Development Journal, 39(7), 844-858.
• Klecker, B. & Loadman W. (1996). Dimensions of teacher empowerment: Identifiying new roles for classroom teachers in restructuring schools. (ERIC Document Reproduction). 1-24.
• Kobasa, S. C. (1979). Personality and resistance to illness. American Journal of Community Psychology, 7(4), 413- 423.
• Koçak, S. (2016). Ortaöğretim kurumlarındaki psikolojik sözleşme üzerinde güçlendirici liderlik davranışlarının rolü. (Yayımlanmamış Doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Koçak, S., & Burgaz, B. (2017). Ortaöğretim kurumlarındaki psikolojik sözleşme üzerinde güçlendirici liderlik davranışlarının rolü. Eğitim ve Bilim, 42(191), 351-369.
• Konczak, L. J., Stelly, D., J. & Trusty, M. L. (2000). Defining and measuring empowering leader behaviors: Development of an upward feedback instrument. Educational and Psychological Measurement, 60(2), 301-313.
• Kundu, S.C., Kumar, S. & Gahlawat, N. (2018), Empowering leadership and job performance: Mediating role of psychological empowerment. Management Research Review,42(5),605-624.
• Lee, A. N. & Nie, Y. (2015). Teachers perceptions of school leaders empowering behaviours and psychological empowerment: Evidence from a Singapore sample. Educational Management Administration & Leadership, 45, 260-283. doi:10.1177/1741143215578448. Leech, N. L., Barrett, K. C., & Morgan, G. A. (2011). SPSS for intermediate statistics: Use and interpretation . (4th edition). New York: Taylor & Francis.
• Lopez, J. M. O., Bolano, C. C., Marino, J. M. S., & Pol, E.V. (2010). Exploring stres, burnout and job dissatisfaction in secondary school teachers. International Journal of Psychology and Psychological Therapy, 10(1), 107-123.
• Maddi, S. R., Harvey, R. H., Khoshaba, D. M., Lu, J. L., Persico, M., & Brow, M. (2006). The personality construct of hardiness, III: Relationships with repression, innovativeness, authoritarianism, and performance. Journal of Personality,74(2), 575-598.
• Maddi, S. R., & Khoshoba, D. M. (1998). Hardiness and mental health. Journal of Personality Assessment, 63(2), 265-274.
• Menon, S. T. (2001). Employee empowerment: An integrative psychological approach. Applied Psychology: An International Review, 50, 153-180.
• Nartgün, Ş. & Mor, K. (2015). Öğretmenlerin görüşlerine göre etik liderlik ve psikolojik dayanıklılık ilişkisi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 269-290.
• Park, G., Sik Kim, J., Yoon, S. W. & Joo, B. K. (2017). The effects of empowering leadership on psychological well-being and job engagement: The mediating role of psychological capital. Leadership & Organization Development Journal, 38(3), 350- 367.
• Ponis, S. & Koronis, E. (2012). Supply chain resilience: definition of concept and its formative elements. Journal of Applied Business Research, 28, 921-929.
• Raub, S. & Robert, C. (2010). Differential effects of empowering leadership on in-role and extra-role employee behaviors:Exploring the role of psychological empowerment and power values. Human Relations, 63, 1743-1770. doi:10.1177/0018726710365092. Reich, J.W. (2006), Three psychological principles of resilience in natural disasters, Disaster Prevention and Management, 15(5), 793-798.
• Reitzug, U. C. (1994). A case study of empowering principal behavior. American Educational Research Journal, 31(2), 283-307.
• Segers, J., De Prins, P., Brouwers, S. & Vloeberghs, D. (2009). How perceived leadership engages employees and makes them happy: the role of the quality of the leader- member relationship, hope and optimism, paper presented at the 24th Society for Industrial and Organizational Psychology Conference, New Orleans, LA.
• Sezgin, F. (2012). İlköğretim okulu öğretmenlerinin psikolojik dayanıklılık düzeylerinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(2), 489-502.
• Singh, A. & Rangnekar, S. (2020). Empowering leadership in hospital employees: Effects on goal orientation, job conditions, and employee proactivity. International Journal of Productivity and Performance Management, 69(7), 1497-1519.
• Srivastava, A., Bartol, K.M. & Locke, E.A. (2006). Empowering leadership in management teams: effects on knowledge sharing, efficacy, and performance. Academy of Management Journal, 49(6), 1239-1251.
• Şama, E. & Kolamaz, C. (2011). Destekleyici ve geliştirici liderlik özellikleri ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2) , 313-342.
• Şan, B. Ç. (2017). Öğretmenlerin ve okul yöneticilerinin psikolojik güçlendirme ve örgütsel bağlılıklarına ilişkin algıları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Ülker Tümlü, G. & Recepoğlu, E. (2013). Üniversite akademik personelinin psikolojik dayanıklılık ve yaşam doyumu arasındaki ilişki. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3, 205-213.
• Walumbwa, F. O., Peterson, S. J., Avolio, B. J. & Hartnell, C. A. (2010), An investigation of the relationships among leader and follower psychological capital, service climate, and job performance. Personnel Psychology, 63(4), 937-963.
• Wu, C., & Chen, T. (2015). Psychological contract fulfillment in the hotel workplace: Empowering leadership, knowledge exchange, and service performance. International journal of hospitality management, 48, 27-38.
• Yalçın, S. (2013). İlköğretim okulu öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik düzeyleri ile stres, psikolojik dayanıklılık ve akademik iyimserlik arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yılmaz, M. & Yalçın, S. (2020). Öğretmenlerin psikolojik dayanıklılıkları ile iş yaşam kaliteleri arasındaki ilişkinin araştırılması. OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16 (Eğitim ve Toplum Özel Sayısı), 5955-5973. doi: 10.26466/opus.711430