Türkiye’deki Yeminli Mali Müşavirlerin Kültür Bazlı Muhasebe Değerlerinin Analizi
Yıl 2017,
, 81 - 98, 01.10.2017
Ahmet Fethi Durmuş
,
Recep Güneş
Öz
Muhasebe alanında yapılan uluslararası ve ulusal tüm yasal ve mesleki düzenlemelerin kültürel boyutları ile birlikte ele alınması gerektiği yapılan birçok çalışma sonucunda ortaya konmuştur. Bu nedenle muhasebe uygulayıcılarının çalışmalarına yön veren kültür ve değer etkileşimlerinin araştırılması son derece önemlidir. Bu çalışmada bu noktadan hareketle Türkiye’deki yeminli mali müşavirlerin muhasebe değerlerinin Hofstede- Gray kültürel değerler çerçevesinde analiz edilmesi amaçlanmıştır. Gray, Hofstede’nin kültürel boyutlarından esinlenerek dört temel muhasebe değeri geliştirmiştir. Bu değerler; “profesyonelliğe karşı statükoculuk”, “tekdüzeliğe karşı esneklik”, “tutuculuğa karşı iyimserlik” ve “gizliliğe karşı şeffaflık” olarak belirlenmiştir. Çalışmamızda bu değer boyutlarının yeminli mali müşavirlerin mesleki faaliyetlerine etkileri incelenmiş ve yeminli mali müşavirlerin profesyonellikten yana, tekdüzeliği ve tutuculuğu savunan buna karşın şeffaflık ilkesini destekleyen düşüncelerde oldukları tespit edilmiştir.
Kaynakça
- Askary, Saeed- James S. Pounder- Hassan Yazdifar (2008), “Influence of Culture On Accounting Uniformity Among Arabic Nations”, Education, Business and Society: Contemporary Middle Eastern, Emerald Group Publishing Limited, Cilt.1, S. 2, pp. 145-154
- Barlı, Önder (2008), Davranış Bilimleri ve Örgütlerde Davranış, İstanbul: Aktif yayınevi.
- Baydoun, Nabil- Roger Willett (1995), “Cultural Relevance of Western Accounting Systems to Developing Countries”, Abacus, Volume 31, Issue 1, pp.67-92.
- Bekçi, İsmail- Ferhat Bitlisli (2012), “ Muhasebe- Kültür Değerlerinin Analizi Muhasebe Meslek Mensupları Üzerine Bir Araştırma” C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 13, Sayı 1,ss. 61-76.
- Blodgett, Jeffrey G.- Ayşen Bakir- Gregory M. Rose (2008), “A Test of The Validity of Hofstede’s Cultural Framework”, Journal of Consumer Marketing Volume 25, Issue 6, pp.339–349.
- Chanchani, Shalin- Roger Willett (2004), “An Empirical Assessment of Gray’s Accounting Value Constructs”, The International Journal of Accounting, Volume 39, Issue 2, pp. 125– 154.
- Demir, Volkan (2009), “Finansal Raporlama Uygulamalarına İlişkin Farklı Yaklaşımlar” Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, Nisan, ss.73-92.
- Erdoğan, İlhan (2007), İşletmelerde Davranış, İstanbul: MİAD- Malatyalı İşadamları Derneği Yönetim Yayınları Dizisi 1.
- Gray, Solomon. J. (1988), Towards a Theory of Cultural Influence on the Development of Accounting Systems Internationally, Volume 24, Issue 1, Abacus. pp.1-15.
- Günay, Mustafa (2002), “Hermeneutik Felsefe Açısından Bilgi-Değer İlişkisi” Bilgi ve Değer, (Editör: Şehabettin Yalçın), Ankara: Vadi Yayınları
- Güney, Salih (2006), Davranış Bilimleri, Ankara: Nobel Kitapevi.
- Hofstede, Geert (2001), Culture’s Consequences, London: Sage Publications.
- Hofstede, Gert J.- Paul B. Pedersen- Geert Hofstede (2002), Exploring Culture, London: Intercultural Press.
- Hofstede, Geert- Gert Jan Hofstede- Michael Minkov (2010), Cultures and Organizations, USA: Mc Graw Hill.
- Kağıtçıbaşı, Çiğdem (2000), Kültürel Psikoloji, İstanbul: Evrim Yayınevi.
- Karabınar, Selahattin- Callut, Soyhan (2006), “Sakarya İlinde faaliyet Gösteren Bağımsız Muhasebe Meslek Mensuplarının Kültür Bazlı Muhasebe değerleri” İktisat İşletme ve Finans Dergisi, Kasım 2006, ss.138-147.
- Kroeber, Alfred L.- Clyde Kluckhohn (1952), Culture A Critical Review Of Concepts and Definitions, Cambridge Museum, USA.
- Linton, Ralph (1946), “The Cultural Background of Personality”. American Anthropologist, Volume 48, Issue 1, Pp.115.
- Lundberg, George A.- Clarance C.- Otto SCHRAG- Paul N. LARSEN (1970), Sosyoloji,(Çev. Ö.Ozankaya) Sociology, Ankara: Ayyıldız Matbaası, Cilt.1.
- Minkov, Michael- Geert Hofstede (2011), “The evolution of Hofstede’s doctrine”, Cross Cultural Management: An International Journal, Volume. 18, No. 1,pp. 10-20.
- Ng, Siew Imm- Julie Anne LEE- Geoffrey N. SOUTAR (2007), “Are Hofstede’s and Schwartz’s Value Frameworks Congruent?” International Marketing Review, Volume. 24 No. 2, pp. 164-180.
- Noravesh, Iraj- Zahra Dianati Dilami- Mohammad S. Bazaz (2007), “The Impact of Culture on Accounting: Does Gray’s Model Apply To Iran?” Review of Accounting and Finance, Volume. 6, No.3, pp. 254-272.
- Özdamar, Kazım (2011), Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi 1, Eskişehir: Kaan Kitabevi.
- Özensel, Ertan. (2003). “Sosyolojik Bir Olgu Olarak Değer” Değerler Eğitimi Dergisi, Cilt:1,S.3, ss. 217-239.
- Şimşek, M. Şerif- Tahir Akgemici- Adnan Çelik, (2001), Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış, Ankara: Nobel yayınları.
- Tecimer, Yalçın- Selahattin Karabınar (2009), “Muhasebe Kültürü Bağlamında Yapılan Seçilmiş Bazı Çalışmaların Metodolojik Analizi”, Akademik İncelemeler Cilt:4 S.2 ss.1-12.
- Urban, Greg (2010), “A Method for Measuring the Motion of Culture”, American Anthropologist, Volume 112, No.1, pp.122-139.
- Usal, Alparslan- Zeynep Kuşluvan (2002), Davranış Bilimleri, İzmir: Barış Yayınları Fakülteler Kitabevi.
- Uysal, Veysel (2007), “Yetişkinlerde Dindarlık ve Değerler: Dini Hayat, Değer Tercihleri ve Kadına Bakış Eğilimi”, ( Edt. Recep
- Kaymakcan, Seyfi Kenan, Hayati Hökelekli, Şeyma Arslan, Mahmut, Zengin), Değerler ve Eğitimi Uluslararası Sempozyumu, İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları. ss.215-239.
- Vander Zanden, James W. (1993), Sociology, The Ohio State University, Third Edition.
- 3568 Sayılı Serbest Muhasebeci Malî Müşavirlik Ve Yeminli Malî Müşavirlik Kanunu.