Kaynak Tüketim Muhasebesi: Seramik Üretim İşletmesinde Bir Uygulama
Yıl 2020,
, 39 - 56, 05.10.2020
Mehtap Karakoç
Elif Dardanoğlu
Öz
Gelişen teknoloji ve pazar ortamı, işletmelerin rekabet koşullarında geri kalmamak amacıyla maliyetleme
sistemlerine verdikleri önemi arttırmıştır. Geleneksel maliyetleme sistemleri otomasyonun artmasıyla birlikte
yeterli bilgiyi işletme yöneticilerine sağlayamamıştır. Bu sebeple 1980lerden itibaren yeni maliyetleme yöntemi
arayışına girilmiştir. Faaliyete Dayalı Maliyetleme (FDM) sistemi bu arayışın parçalarından birisidir. Ancak
daha sonra FDM’nin bazı eksiklikleri nedeniyle Alman Maliyet Muhasebesi (Grenzplankostenrechnung-GPK)
ile “Faaliyete Dayalı Maliyetleme” sistemlerinin birleşmesiyle, maliyet dağıtımında kaynaklara odaklanan ve
atıl kapasiteyi dikkate alan “Kaynak Tüketim Muhasebesi” (KTM) ortaya çıkmıştır. Çalışmamızda seramik
üretimi yapan bir işletmede faaliyete dayalı maliyetleme ve kaynak tüketim muhasebesinin uygulanarak ortaya
çıkan maliyetler karşılaştırılmıştır. Böylece üretilen ürünlerin gerçek maliyetleri belirlenmeye çalışılmıştır.
Analizler sonucunda üretilen ürünler incelendiğinde atıl kapasite farkının en çok yer karosunda ortaya çıktığı
belirlenmiştir.
Kaynakça
- Aktaş, Rabia (2013), ''Yeni Bir Maliyet ve Yönetim Muhasebesi Yöntemi Olarak Kaynak Tüketim Muhasebesi'', Muhasebe ve Finansman Dergisi,Sayı:58,ss.55-76.
- Bekçioğlu, Selim- Gürel, Eymen- Kızılyalçın, Ali, (2014), “Faaliyet Tabanlı Maliyetleme: Zeytin Sektörü Uygulaması”. Muhasebe Ve Finansman Dergisi, Sayı:62, ss.19-36.
- Başçil, Gonca, (2015), Kaynak Tüketim Muhasebesinin Faaliyet Tabanlı Maliyetleme ve Zaman Sürücülü Faaliyet Tabanlı Maliyetleme İle Karşılaştırılması: Bir Sanayi İşletmesinde Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
- Çankaya, Fikret- Aygün, Davut, (2006), “Faaliyet Tabanlı Maliyetleme: Kamu Hastanesi Uygulaması”. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, ss.93- 119.
- Dumanoğlu, Sezai, Faaliyet Tabanlı Maliyet Sistemi: Bir Dijital Baskı İşletmesinde Uygulama., ss.105-116.
- Gutnu, Mehmet Murat, (2013), Faaliyete Dayalı Maliyetleme Ve Faaliyet Analizi: Bir Üretim İşletmesinde Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Gupta, Mahesh- Galloway, Karen, (2003), Activity-based Costing/Management And Its İmplications For Operations Management, Technovation, ss. 131-138.
- Hacırüstemoğu, Rüstem - Münir Şakrak (2002), Maliyet Muhasebesinde Güncel Yaklaşımlar, Türkmen Kitabevi, İstanbul.
- Kılınç, Mehmet, (2017), Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yönteminin Geri Dönüşüm Sektöründe Kullanılması: Demir Geri Kazanım Sektöründe Örnek Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
- Köse, Tunç- Ağdeniz, Şafak, (2017), “Zaman Esaslı Faaliyete Dayalı Maliyetleme Ve Kaynak Tüketim Muhasebesi Maliyet Yöntemlerinin Karşılaştırılması”, Muhasebe Ve Vergi Uygulamaları Dergisi, Temmuz s. 10 (2), ss.139-160.
- Köse, Tunç- Ağdeniz, Şafak, (2015), “Kaynak Tüketim Muhasebesinde Kapasite Maliyet Yönetimi”, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, Haziran, ss. 51-74.
- Kurtlu, Ayşe, (2016), “Kaynak Tüketim Muhasebesi: Silah Fabrikası Örneği”, Niğde Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Temmuz s.9(3), ss. 1-14.
- Küçük, Hüseyin, (2017), Modern Maliyetleme Tekniği Olarak Kaynak Tüketim Muhasebesi Bir İşletme Uygulaması, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
- Öğünç, Harun, (2017), Kaynak Tüketim Muhasebesi Yaklaşımının Karşılaştırmalı Analizi Ve Bir Uygulama, Doktora Tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Burdur.
- Öğünç, Harun - Tekşen, Ömer, (2018), Kaynak Tüketim Muhasebesi Yaklaşımının Tuğla Üretim İşletmesinde Uygulanması Ve Karşılaştırmalı Analizi, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, Haziran, 20 (2), ss. 389-417.
- Özkan, Azzem, (2011), “Geleneksel Maliyetleme ve Faaliyete Dayalı Maliyetlemenin Birlikte Kullanımı: Melez Faaliyete Dayalı Maliyetleme Önerisi”, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, Ekim, ss. 79-95.
- Özyapıcı, Hasan, (2012), Resource Consumption Accounting And Its Application In A Healthcare Institution, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Perkins, Davıd - Stovall, O.Scott, (2011), “Resource Consumption Accounting – Where Does It Fit?” The Journal Of Applied Business Research , September/October, 27 (5), ss.41-52.
- Sözen, Müslime, (2017), “Kaynak Tüketim Muhasebesinin Gelişim Süreci, Maliyet Avantajları Ve Teorik Bir Uygulama”, U.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 10 (2), ss. 229-255.
- Tutkavul, Kadir, (2016), İşletmelerin Sürdürülebilir Rekabet Gücü ve Rekabet Üstünlüğü Sağlamada Verecekleri Stratejik Kararların Kaynak Tüketim Muhasebesi Modeliyle Doğrulanmasına Yönelik Amprik Bir Çalışma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
- Unutkan, Özkan, (2010), Faaliyet Tabanlı Maliyet Sistemi ve Bir Uygulama, Mali Çözüm Dergisi., 97, ss.87-105.
- White, L, (2009), “Resource Consumption Accounting: Manager-Focused Management Accounting”, The Journal of Corporate Accounting&Finance, 20 (4), ss.63-77.