Kaynak Tüketim Muhasebesi: Üretim İşletmesinde Bir Uygulama

Yıl 2020, , 97 - 124, 05.10.2020

İlker Kefe Veyis Naci Tanış

https://doi.org/10.25095/mufad.801366

Cited By: 2

Öz

Kaynak tüketim muhasebesi sistemi; faaliyet tabanlı maliyetleme ve Alman maliyet muhasebesi sisteminin bir birleşimidir. Kaynak tüketim muhasebesi (KTM) kapasite ve faaliyetlere odaklanan, kapasite ve süreç analizinin yapılmasını sağlayan bir sistemdir. Ortaya çıkan tüm maliyetleri nedensellik çerçevesinde ele alan KTM; kaynak tüketimine odaklanan, fiili kaynak miktarını dikkate alan ve maliyetleri sabit, orantısal olarak ayıran bir yöntemdir. KTM ile atıl kapasite maliyeti tespit edilebilmektedir.
Bu çalışmada, karar alma sürecinde önemli bir yere sahip olan maliyet bilgisinin elde edilmesine yönelik yeni bir yaklaşım sunan KTM, örnek olay çalışması yöntemi kullanılarak bir üretim işletmesinde uygulanmıştır. İşletmenin mevcut maliyet sistemi dikkate alınmış ve üretim süreci gözlenmiştir. KTM sistemi aracılığıyla elde edilen veriler analiz edilerek, bulgular yorumlanmıştır. KTM sistemi ile hesaplanan ürün maliyetleri, işletmenin geleneksel sisteme göre yaptığı hesaplamadan farklı sonuçlar ortaya koymuştur. Çalışmada ayrıca üretim faaliyetleri sırasında atıl kapasite maliyetlerinin oluştuğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kaynak Tüketim Muhasebesi, Atıl Kapasite, Maliyet Yönetimi

Kaynakça

• Ahmed, Syed Ajaz - Moosa, Mehboob (2011), “Application of Resource Consumption Accounting (RCA) in An Educational Institute”, Pakistan Business Review, 12(4), pp. 755-775.
• Akın, Osman (2014), “Çağdaş Maliyet Yaklaşımlarından Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Sistemi ve Ekmek Üretim İşletmesinde Bir Uygulama”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 24(2014), ss. 117-134.
• Aktaş, Rabia (2013), “Yeni Bir Maliyet ve Yönetim Muhasebesi Yöntemi Olarak Kaynak Tüketim Muhasebesi”, Journal of Accounting & Finance, (58), ss. 55-75.
• Balakrishnan, Ramji - Labro, Eva - Sivaramakrishnan, Konduru (2012), “Product Costs as Decision Aids: An Analysis of Alternative Approaches (Part 1)”, Accounting Horizons, 26(1), pp. 1-20.
• Bhatt, Paresh (2014), “Resource Consumption Accounting (RCA): An ABC of Overheads”, Midas Touch International Journal of Commerce, Management and Technology, 2(10), pp. 1-12.
• Bulut, Zeki Atıl (2004), “İşletmeler Açısından Kapasite Planlaması ve Kapasite Planlamasına Etki Eden Faktörler” Mevzuat Dergisi, 7(80).
• Büyükmirza, Hüseyin Kamil (2013), Maliyet ve Yönetim Muhasebesi-Tekdüzene Uygun Bir Sistem Yaklaşımı (18. Baskı), Gazi Kitabevi, Ankara.
• Cengiz, Emre (2012), “Gelişmiş Bir Maliyetleme Yaklaşımı Olarak Kaynak Tüketim Muhasebesi”, World of Accounting Science, 14(1), ss. 215-233.
• Christensen, John - Wagenhofer, Alfred (1997), “Special Section: German Cost Accounting Traditions”, Management Accounting Research, 8(3), pp. 255-259.
• Clinton, Douglas - Webber, Sally (2004), “RCA at Clopay”, Strategic Finance, 86, pp. 21-26.
• Demircioğlu, Elif Nursun - Demircioğlu, Mert (2016), “Üretme-Satın Alma Kararlarında Faaliyete Dayalı Maliyet Sistemi ve Kısıtlar Teorisi: Doğrusal Programlama İle Örnek Uygulama”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(33), ss. 316-333.
• Elmacı, Orhan - Tutkavul, Kadir (2016), Sürdürülebilir Rekabet Üstünlüğü Sağlamada Kaynak Tabanlı Yaklaşım ve Kaynak Tüketim Muhasebesi Modeli, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Friedl, Gunther - Hammer, Carola - Pedell, Burkhard - Küpper, Hans-Ulrich (2009), “How do German Companies Run Their Cost Accounting Systems?”, Management Accounting Quarterly, 10(2), pp. 38-52.
• Grasso, Lawrence (2005), “Are ABC and RCA Accounting Systems Compatible with Lean Management?”, Management Accounting Quarterly, 7(1), pp. 12-27.
• Grasso, Lawrence (2007), “Obstacles to Lean Accountancy”, Lean Accounting: Best Practices for Sustainable Integration, New Jersey.
• Gurowka, Jim - Lawson, Raef (2007), “Selecting the Right Costing Tool for Your Business Needs”, Journal of Corporate Accounting & Finance, 18(3), pp. 21-27.
• IFAC (2009), “Evaluating and Improving Costing in Organizations”, Professional Accountants in Business Committee, New York.
• Keys, David - Van Der Merwe, Anton (1999), “German vs. United States Cost Management: What Insights Does German Cost Management Have for US Companies?”, Management Accounting Quarterly, 1(1), pp. 1-8.
• Koşan, Levent (2007), “Maliyet Hesaplamasında Yeni Bir Yaklaşım: Sürece Dayalı Faaliyet Tabanlı Maliyet Sistemi”, Mali Çözüm Dergisi, (84), ss. 155-168.
• Krumwiede, Kip - Suessmair, Augistin (2008), “A Closer Look at German Cost Accounting Methods”, Management Accounting Quarterly, 10(1), pp. 37-50.
• Özyapıcı, Hasan (2012), “Resource Consumption Accounting and Its Application in A Healthcare Institution”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Peacock, Eileen - Juras, Paul (2006), “Alternative Costing Methods: Precision Paint Shop's Dilemma”, Strategic Finance, pp. 50-55.
• Rahimi, Mahmoud - Sheybani, Zahra - Sheybani, Ehsan - Abed, Fazeh (2014) “Resource Consumption Accounting: A New Approach to Management Accounting”, Management and Administrative Sciences Review, 3(4), pp. 532-539.
• Schildbach, Thomas (1997), “Cost Accounting in Germany”, Management Accounting Research, 8(3), pp. 261-276.
• Sharman, Paul - Vikas, Kurt (2004), “Lessons from German Cost Accounting”, Strategic Finance, 86(6), pp. 28-36.
• Stuchfield, Nicolas - Weber, Bruce (1992), “Modeling the Profitability of Customer Relationships: Development and Impact of Barclays de Zoete Wedd’s Beatrice”, Journal of Management Information Systems, 9(2), pp. 53-76.
• Taştan, Hülya - Demircioğlu, Elif Nursun (2015), “Düşünme Süreci Araçları ve Kalite Maliyetlerinin Birlikte Kullanılması: Bir Otel İşletmesinde Uygulama” Muhasebe ve Denetime Bakış, 15(46), ss. 97-114.
• Tse, Michael - Gong, Maleen (2009), “Recognition of Idle Resources in Time-Driven Activity-Based Costing and Resource Consumption Accounting Models”, Journal of Applied Management Accounting Research, 7(2), pp. 41-54.
• Wang, Yanhui - Zhuang, Yanqing - Hao, Zhezhe - Li, Jian (2009), “Study on the Application of RCA in College Education Cost Accounting”, International Journal of Business and Management, 4(5), pp. 84-88.
• Webber, Sally - Clinton, Douglas (2004), “Resource Consumption Accounting Applied: The Clopay Case”, Management Accounting Quarterly, 6(1), pp. 1-14.
• Wegmann, Gregory (2008), “The Activity-based Costing Method: Development and Applications”, The IUP Journal of Accounting Research and Audit Practices, 8(1), pp. 7-22.
• White, Larry (2009), “Resource Consumption Accounting: Manager‐Focused Management Accounting”, Journal of Corporate Accounting & Finance, 20(4), pp. 63-77.
• White, Larry - Stenzel, Catherine - Stenzel, Joe (2008), “Bringing RCA to Market”, Cost Management, 22(4), pp. 1-12.