TL'nin Aşırı Değerlenmesinin Makro ve Mikro Çelişkisi

Yıl 2005, Sayı: 25, 6 - 17, 01.01.2005

Özer Ertuna

Öz

TL'nin aşırı değerlenmesi, beklentilere uygun olarak dış ticaret açıklarını ve bunun sonucu olarak da cari İşlem açıklarını tehlikeli düzeylere yükseltmiştir. Bunun sonucunda, Türkiye'nin zaten çok yüksek olan dış borçları hızla artmakta ve Türkiye'nin ekonomik, sosyal ve politik tercihlerini kısıtlamaktadır, öbür yandan bu denli yüksek makro ekonomik maliyetlere rağmen, mikro açıdan, şirketler karlı sonuçlar elde edebilmektedir. Bu çelişkinin iyi irdelenmesi gerekir. Esasında, şirketlerin karlılığı düşerken, ortak karlılıkları artmaktadır. Bunun da nedeni, TL'nin aşırı değer kazanması sonucunda yurt dışından borçlanmaların maliyetinin çok düşmesi, bazen de kazanca dönüşmesidir. Ancak, şirketler yurt dışından borçlanarak ortak karlılıklarını arttırdıklarında önemli oranda devalüasyon ve kriz riski taşımaktadır. Bugün makro ekonomik tedbir olarak TL'nin değerinin ayarlanmasının maliyeti çok yükseldiğinden Türkiye ekonomik politika üretmede bir çıkmaza sürüklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Döviz kurları, kur politikaları, Türkiye

Abstact (Macro and Micro Contradiction of Overvaluation of Turkish Lira)

Öz

(Macro and Micro Contradiction of Overvaluation of Turkish Lira) The overvaluation of Turkish currency has increased the foreign trade deficit and current account deficit of Turkey to critical levels. The resuls have been the increase in the, alrady high foreign debts of Turkey limiting İts economic, social and political policy choices. On the other hand, inspite of the enormous macro economic costs incurred, firm in micro level have been able to increase the shareholder profitabiliry. The macro-micro inconsistency requires a closer look. İn fact, firms were able to increase their shareholders profitability vvhile retun on assets were decreasind. This was accomplished by the significant reduction in debt burden of the companies due to decreases in the costs of borrovving in foreign currency as TL appreciates. That is, firms were able to increase their shareholder profitability by taking huge devaluation or crisis risks. But, on the other hand the short foreign currency position of the firms in Turkey reduces Turkey's options in taking measures to adjust the value of its currency.

Anahtar Kelimeler

Exchange rates, Exchange rate policies, Turkey