Denetim Komitelerinin İç Denetimin Etkinliği Üzerindeki Rolleri ve İMKB’de Bir Araştırma

Yıl 2007, Sayı: 36, 60 - 70, 01.10.2007

Şerafettin Sevim Ayşenur Eliuz

Öz

SPK mevzuatına göre 2003 yılından itibaren halka açık şirketler, denetim komitesi oluşturmuşlardır. İzleyen dönemlerde BDDK da mali sektör için denetim komitesinin kurulması üzerine bazı düzenlemeler getirmiştir. Böylece ülkemizde “denetim komitesi” kavramı denetim literatüründeki yerini almıştır. Denetim komitesinin işlevleri; yönetime yardımcı olmak, finansal raporlama sürecini izleyerek doğru finansal raporların üretilmesine olanak sağlamak, olası hata ve hilelere, yönetim başarısızlıklarına engel olmak suretiyle ortakların çıkarlarını korumak, bağımsız dış denetim ve iç denetim çalışmalarını gözlemleyerek onlara yardımcı olmaktır. Türkiye’deki halka açık şirketler için denetim komitelerinin oluşturulmasının iç denetimin etkinliğini arttırması beklenmektedir. Çalışmada da geçen dört yıl içerisinde oluşturulan ve işletilen denetim komitelerinin iç denetimin etkinliği üzerindeki rolleri araştırılmıştır. İMKB’ de yapılan araştırmada, komitelerin iç denetimin etkinliğini kısmen sağladığı bulgusuna ulaşılmıştır. Şirketlerin faaliyet süresi ve halka açıklık oranı ile komitelerin iç denetimin etkinliğini sağlama düzeyi arasında bir ilişki bulunamamıştır. İç denetimin etkinliğini sağlamak için sorulan sorulardan biri olan denetim komitesinin bütçe hedeflerini tutturma düzeyi bakımından sektörler arası farklılık olduğu ve bu farklılığın mali ve hizmetler sektöründen kaynaklandığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Denetim komitesi, kurumsal yönetim, etkin iç denetim, İMKB şirketleri

The Roles of Audit Committees on the Efficiency of Internal Audit and a Study at Istanbul Stock Exchange)

Öz

According to the Capital Markets Board (CMB) regulations, public companies have formed audit committees since 2003. During the periods following the CMB, Banking Regulation and Supervision Agency laid down some amendments for the establishment of the committee in the financial sector. Therefore, the concept of “audit committee” took its place in the literature of auditing in our country. The functions of the audit committee are as follows: to assist management, to enable accurate financial reports by monitoring the process of financial reporting, to protect the interests of the shareholders by preventing the probable faults and frauds and management failures, to facilitate independent external and internal audit committees by monitoring them. It is expected that establishing audit committees for public companies in Turkey will boost the efficiency of internal auditing. In the study, the roles of the audit committee, which has been formed and run in the last four years, on the efficiency of internal auditing were analysed. In the study, carried out at Istanbul Stock Exchange, it was concluded that the committee had partially provided the efficiency of internal audit. No relation was found between the duration of activity and the rate of publicity of the companies and the level of efficiency of internal audit the committee had achieved. With regard to one of the question asked to accomplish the efficiency of internal audit- “To what extent was the audit committee able to achieve the budget targets?”, it was concluded that there was a difference between the sectors and this difference resulted from the fiscal and service sectors

Anahtar Kelimeler

: Audit Committee, Corporate Governance, Efficient Internal Audit, Istanbul Stock Exchange Companies