2007 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekleşmeleri ve 2008 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi

Yıl 2008, Sayı: 38, 14 - 27, 01.04.2008

Esra Siverekli Demircan

Öz

Bütçe devletin yapmayı planladığı kamu hizmetlerini gösteren ve bu hizmetlerden doğan harcamalar ile gelirler arasında denge kuran, kanuna dayalı bir mali plan ve tasarruf aracıdır. Hızla değişen ve gelişen günümüz 21. yüzyıl dünyasında bütçenin değişen işlevlerine paralel olarak; bütçeleme anlayışı da değişim göstermiş ve benimsenen temel amaç mali disiplinin sağlanması olmuştur. Bu amaca ulaşmak için öngörülen bütçe sistemi de performans esaslı bütçe sistemi olmuştur. Türkiye de bu anlayış değişiminden etkilenen bir ülke olarak 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nu kabul etmiş ve performans esaslı bütçeleme sistemini uygulamaya dahil etmiştir. Adı geçen kanunun uygulama dönemlerini kapsayan 2006 ve 2007 yılı bütçe performansları olumlu bir gelişim göstermesine rağmen, bu olumlu gelişmelerin kalıcı bir nitelik gösterdiğini ifade etmek mümkün olmamıştır. Nitekim 2006 ve 2007 yılı bütçe gerçekleşme rakamları ve 2008 yılı bütçe başlangıç rakamları itibariyle cari transferler, faiz ödemeleri ve personel giderlerinin yüksekliği bu durumun bir göstergesidir. Bütçe gelirleri içinde ise, harcamalar üzerinden tahsil edilen dolaylı vergilerin yüksekliği bütçe gelirleri açısından ortaya çıkan bir diğer olumsuz göstergedir. Türkiye’de başarılı ve kalıcı bir bütçe performansının sağlanması ekonomik büyüme ve kalkınma ile beraberinde gelecek olan yapısal nitelikli gelişmelerin ortaya çıkmasına bağlıdır.

Anahtar Kelimeler

Bütçe, merkezi yönetim, performans esaslı bütçe, kamu gelirleri, kamu harcamaları.

(The Realizations of 2007 Budget of Central Government and 2008 Budget of Central Government)

Öz

Budget İs A law based fiscal plan and saving mean showing public services that government plans to undertake, balancing public expenditures stemming from public services and public revenues. In the 21st century in which rapid developments and changes take place, perspectives on budgeting have changed in parallel with the changing budget functions and the fundamental adopted goal has been fiscal discipline. In order to realize this aim, performance-based budgeting system is proposed. As a country affected by new budgeting perspectives, Turkey passed the Public Financial Management and Control Law numbered 5018 and performance-based budgeting system was put into practice. Even though 2006 and 2007 budget performances realized under the law numbered 5018 produced positive results, these results did not have a stable character. 2006 and 2007 budget realizations and approved amounts of current transfers, interest payments and personnel expenditures in 2008 budget are signs of this situation. In addition, the high share of indirect taxes on consumption in public revenues is another negative indicator. The continuance of a successful and permanent budget performance in Turkey depends on economic growth and economic development and in turn structural based developments.

Anahtar Kelimeler

Budget, central government, performance-based budget, public revenues, public expenditures.