İMKB’de İşlem Gören Şirketlerde Ortaklık Yoğunlaşmasının Firma Performansı Üzerine Etkileri

Yıl 2010, Sayı: 46, 216 - 231, 01.04.2010

Cihan Tanrıöven Emine Ebru Aksoy

Öz

İşletmelerde öz sermayenin ortaklar arasındaki dağılımına bağlı olarak yoğunlaşmış ve yoğunlaşmamış ortaklık yapıları oluşmaktadır. Bu ortaklık yapılarının firma performansı üzerinde etkili olması beklenir. Bu çalışmada ortaklık yoğunlaşmasının firma performansı üzerine etkisini incelemek amacıyla 1996–2009 döneminde İMKB’de faaliyet gösteren 113 şirket verisinden hareketle regresyon analizi yapılmıştır. Analizde performans değişkeni olarak ROA, ROE, TobQ ve Net Kar Marjı alınırken, yoğunlaşma değişkeni olarak da yoğunluk, yönetim kurulu büyüklüğü ve üç büyük ortağın payı alınmıştır. Analiz sonucunda genel olarak, satış büyüklüğü ve kar büyümesinin tüm bağımlı değişkenleri pozitif yönlü etkilediği; kaldıraç, kısa vadeli borç oranı, faaliyet riski ve satış yapısını ise negatif yönlü etkilediği tespit edilmiştir. Ayrıca yoğunluk değişkeninin aktif getirisini ve TobQ’yu, yönetim kurulu büyüklüğünün aktif getirisini ve TobQ’yu, üç büyük ortağın payının ise TobQ’yu pozitif yönde etkilediği de tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yoğunlaşma, firma performansı, regresyon, İMKB.

Abstract (The Partnership Concentration on the Companies Operating in Istanbul Stock Exchange and the Effects on the Firms Performance)

Öz

(The Partnership Concentration on the Companies Operating in Istanbul Stock Exchange and the Effects on the Firms Performance) Consist of concentrated and unconcentrated ownership structures which are depending on distribution of equity between shareholders are formed in company. The ownership structures are expected to have impact on company performance. In order to examine the impacts of differentownership structure on company performance, regression analysis has been used with 113 companies’ data operating in the period 1996-2009 in Istanbul Stock Exchange. In the analysis ROA, ROE and Net Profit Margin have been used as performance variables; concentration, board of directors’ size and the proportion of three major partner’s share have been used as concentration variables. Those have been determined in the analysis results that generally sales size and profit growth have affected all dependent variables positively; leverage, short-term debt ratio, operating risk and sales structure negatively. Moreover, those have been determined that concentration has affected ROA and TobQ; board of directors’ size has affected ROA and TobQ and the three major partner’s share has affected TobQ positively.

Anahtar Kelimeler

Concentration, firm performance, regression, ISE.