Türkiye’nin En Büyük 500 Özel Sanayi Kuruluşunun 2003 ve 2008 Yılları Faaliyet Sonuçları (Sektörlerin Karşılaştırmalı Analizi)

Yıl 2010, Sayı: 48, 217 - 231, 01.10.2010

Orhan Tunç

Öz

1980 sonrası Türkiye’nin kalkınma hamlesinde sanayi sektörü çok önemli bir yer tutmuştur. Kalkınmanın lokomotif gücü sanayi olmuştur. Bu süreç zaman zaman krizlerle kesintiye uğramasına rağmen, 2008 yılına gelindiğinde GSYİH'nın yaklaşık üçte birini sanayi üretimi oluşturmuştur. Çalışmamızda, Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kuruluşu kapsamındaki özel kuruluşların 2003 ve 2008 yılları faaliyet sonuçları değerlendirilmiştir. Değerlendirmede, kuruluşların Türkiye ekonomisine ve ortaklarına sağladıkları katkılar göz önünde bulundurulmuştur. Bu yılları seçmemizin sebebi, 2003 yılının 2001 krizi sonrası ekonominin toparlanmaya başladığı yıl olması ve 2008 yılının dünyada küresel mali krizin yaşandığı bir yıl olmasıdır. Çalışmamız, 2008 yılı küresel mali krizin Türkiye sanayisine etkilerini gözlemlememize de imkan vermiştir. Bu çerçevede ulaştığımız bazı bulgular; 2003 ile 2008 yılları arasında sanayinin aktif kârlılığında büyük düşüşün olduğu ve istihdamın yoğun olduğu sektörlerin toplam sanayi içindeki paylarının düşmekte olduğudur. Çalışmada İstanbul Sanayi Odası’nın her yıl düzenli şekilde yayınladığı, “Türkiye’nin Birinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu” anket sonuçları kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sanayi Kuruluşları, Sektörler, 500 Büyük Sanayi Kuruluşları, Kriz

Operations of Top 500 Private Industrial Companies of Turkey in 2003 and 2008: A Sectoral Comparative Analysis

Öz

Industrial sector has played a major role in Turkey’s post-1980 development period as the engine of the process. Although this process has been interrupted with a number of economic crises, as of 2008 industrial production constitutes one third of the GDP. This study evaluates activities of the private companies among Turkey’s Top 500 for the years of 2003 and 2008. In our evaluation the contributions of these companies to shareholders and to the Turkish economy are taken into account. We selected 2003 because it is the year in which the economy started to recover after the 2001 crisis, whereas 2008 is chosen as the recent global financial crisis emerged in that year. Therefore, the study also gives the opportunity to consider the effects of the 2008 financial crisis to Turkey. Some of the results derived are that; between the years 2003-2008 there was a decrease in the active profitability of the industrial sectors and the share of the sectors with high employment rates in total industrial production recorded a decline for the same period. The data from the annual surveys conducted by Istanbul Chamber of Industry, “Top 500 Industrial Companies of Turkey”, are used in this study

Anahtar Kelimeler

Industrial Organizations, Industries, Top 500 Industrial Companies, Crisis