Bankalarda “Vadeye Kadar Elde Tutulacak Menkul Kıymet” İşlemleri ve Etkin Faiz Yöntemi

Yıl 2011, Sayı: 52, 95 - 120, 01.10.2011

Ümmühan Aslan

Öz

Bankaların son on yıllık bilançoları incelendiğinde vadeye kadar elde tutulacak menkul kıymetlerin, menkul kıymet yatırımları içinde önemli bir paya sahip olduğu görülmektedir. Bu bağlamda aktif içinde de önemli paya sahip olan bu tür menkul kıymetlerin gerçek değerleri üzerinden bilançoda gösterilmesi ise önem taşımaktadır. Bu menkul kıymetlerin gerçeğe uygun bir şekilde bilançoya yansıtılabilmesi için paranın zaman değerinin göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Uluslar arası Muhasebe Standartları (UMS),vadeye kadar elde tutulacak menkul kıymetlerin muhasebeleştirilmesinde, paranın zaman değerini dikkate alan ”Etkin Faiz Yöntemi(EFY)”nin, kullanılmasını öngörmektedir.EFY, yatırım ve borçlanma maliyetlerinin, itfa edilmiş değerlerinin bulunmasını ve ilgili faiz geliri ve giderlerinin ilgili dönemlere dağıtılmasında “yıllık faiz oranı üzerinden günlük bileşik faiz esasına” göre Etkin Faiz Oranının(EFO) kullanılması esasına dayanmaktadır.Bu çalışmanın amacı bankalarda önemli işlem hacmine sahip olan sabit getirili yatırım araçlarından “Vadeye Kadar Elde Tutulacak Menkul Kıymetlerin” USM39/TMS39 kapsamında EFY’ ne göre yatırım dönemi boyunca muhasebeleştirilmesini örnekler yardımı ile ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler

Etkin Faiz Yöntemi, Vadeye Kadar Elde Tutulacak Menkul Kıymetler, Bankalarda sabit getirili menkul kıymetler, finansal araçlar

Transaction of Held to Maturity Securities in Banking Sector and Effective Interest Method

Öz

When the examination of bank’s financial position statement last ten years, held to maturity securities have seen a significant share in securities. In this context, this security to be shown the real value on the financial position statement is very important. To be reflecting on the financial statement position the real value of these securities, time values of money should be taken into consideration. International Accounting Standards (IAS/TMS) envisaged the use of "Effective Interest Method” which is taking into account the time value of money, recording of held to maturity securities. The effective interest method is a method of calculating the amortized cost of a financial asset or a financial liability (or group of financial assets or Financial liabilities) and of allocating the interest income or interest expense over the relevant period. The Effective interest rate should be the annually interest rate that calculated based on daily compounding. The purpose of this study is to expose the effect of application of Effective Interest Method for reporting of interest income of fixed income securities, which classified as a“ held to maturity investment “, over investment period in banking sector. As a result, Effective Interest Method provides more realistic allocation based on time value of money and more reliable information in the financial reports at the allocation of interest income of the investment over the relevant period. Hence, the decision makers who need information about a bank can get more reliable information from reports of financial position and financial performans.

Anahtar Kelimeler

Economic crisis, Financial risks, Financial ratios, Financial leverage