Enerji ve Makroekonomik Değişkenler Arasındaki İlişki: Türkiye Açısından Bir Uygulama

Yıl 2013, Sayı: 58, 161 - 174, 01.04.2013

Gülcan Çağıl Sibel Yılmaz Türkmen Özgür Çakır

Öz

Enerji verileri ile makroekonomik değişkenler arasında ilişki olduğu, uygulanan farklı yöntemler yardımıyla, çok sayıda akademik çalışma ile kanıtlanmış; ancak değişik ülkelerde yapılan çalışmalar ilişkinin derecesi ve yönü açısından farklılık göstermiştir. Değişkenler arasındaki ilişkinin farklılık göstermesinin nedeni, söz konusu ülkelerin gelişmişlik seviyesiyle ilgili olabileceği gibi ekonomideki konjonktürel hareketlerin bir sonucu da olabilmektedir. Çalışmada ilgili değişkenler ile bir Vektör Otoregresyon (VAR) Modeli oluşturulmuş; değişkenler arasındaki ilişkinin yönünü belirlemek için ise Granger Nedensellik Testi kullanılarak Türkiye açısından enerji tüketimi ile makroekonomik değişkenler arasındaki ilişki incelenmiştir. Çalışma sonucuna göre Kişi Başına Elektrik Enerjisi Tüketimi; %5 anlam seviyesinde Sanayi Sektörü Büyüme Hızı, %10 anlam seviyesinde ise Gayri Safi Yurtiçi Hasıla ve Kapasite Kullanım Oranının Granger nedenidir. Çalışmada iki yönlü Granger nedenselliği sadece Kişi Başına Elektrik Enerjisi Tüketimi ile Sanayi Sektörü Büyüme Hızı arasında ve %90 güvenilirlik seviyesinde tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Enerji Tüketimi, Nedensellik, Vektör Otoregresyon (VAR)

The Relationship Between Energy and Macroeconomic Variables: An Application of Turkey

Öz

The relationship between energy datas and macroeconomic variables is proved by the help of various academic studies and the results of these studies differ from country to country in terms of the degree and the aspect of the relation. The reason of the difference could be cyclical movements of the economy or development of countries. In this study a VAR (Vector Autoregression) Model is generated and Granger Casuality Test is used to determine the direction of the relation between energy consumption and macroeconomic variables in Turkey. According to the results of the study electiricity consumption granger causes manufacturing sector growth rate at 5 % significance level and gross domestic product and capacity utilization rate at 10 % significance level. There exist a bidirectional casuality between electricity consumption per capita and growth rate of manufacturing sector at 90 % confidence level.

Anahtar Kelimeler

Energy Consumption, Causality, Vector Autoregression (VAR)