Öz
Bu çalışmada turizm sektörünün yıllar içerisindeki özsermaye karlılıklarının değişimi incelenmiştir. Sektörün özsermaye karlılığının değişiminden yola çıkarak, gelecek yıllara dair tahminler yapılması ve bu doğrultuda yapılacak olan çalışmalara da katkı sağlanması amaçlanmıştır. T.C Merkez Bankası’ndan alınan konaklama ve yiyecek-içecek alt sektöründe bulunan 9.341 firmanın 2010-2016 yılları arası bilançoları ve gelir tablolarındaki verilerin ortalamaları kullanılarak, söz konusu firmaların özsermaye kârlılıklarının yıllar arasındaki değişimi değerlendirilmiştir. Değerlendirme yapılırken net kar marjı (ROS), aktif karlılığı (ROA), özsermaye karlılığı (ROE) yıllar itibariyle belirlenerek irdelenmiştir. Sektör ortalama verileri kullanılarak belirlenen 2010-2014 yıllarına ait ROS, ROA ve ROE’de önemli sapmalar olmadığı belirlenmiştir. 2011 yılında meydana gelen zararın ertesi yıl telafi edilebilir olduğu gözlemlenmiştir. Net kar marjının, özsermaye karlılığını aktif karlılığından daha fazla etkilediği söylenebilir. Değerlendirme sonucunda, 2016 yılında maliyet ve giderlerin satışlara oranla daha düşük olmasının nedeni, net kâr marjının yüksek olması ve bu sayede özsermaye kârlılığı ve aktif kârlılığının pozitif yönde ve maksimum düzeyde gerçekleşmesi olarak değerlendirilmiştir. Sektör özsermaye karlılığı özellikle 2016 da diğer yıllara göre oldukça yüksek çıkmıştır. Bu durum kaynakların kullanımında verimliliğin artmakta olduğu anlamına gelmektedir. Sonuçta 2016 yılında özsermaye karşılığında aktifler üzerinden elde edilen karın yeterli düzeyde olduğu ifade edilebilir. Yine 2016 itibariyle işletmelerin kârı verimli kullanarak, performanslarını artırdıkları söylenebilir.
Kaynakça
- Apak, S. - Demirel, E. (2010), Finansal Yönetim: Finansal Tablolar Analizi ve Yatırım Yönetimi, Cilt 2, İstanbul: Papatya Yayıncılık, ss.133
- Aydın, N. - Başar, M. ve Coşkun, M.(2015), Finansal Yönetim, Ankara: Detay Yayıncılık, ss.78-131
- Bakır, H. - Şahin, C. (2009), Yöneticiler İçin Finansal Tablolar Analizi, Ankara: Detay Yayıncılık,
- Çabuk, A. - Lazol, İ. (2011), Mali Tablolar Analizi, Ekin Basım Yayın Dağıtım
- Çetiner, E. (2002), Konaklama İşletmelerinde Muhasebe Uygulamaları, Ankara: Gazi Kitapevi.
- Ecer, F. - Günay, F. (2014), “Borsa İstanbul’da İşlem Gören Turizm Şirketlerinin Finansal Performanslarının Gri İlişkisel Analiz Yöntemiyle Ölçülmesi”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt 25, Sayı 1, Bahar: ss.35 – 48.
- Kandır, S. - Karadeniz, E., Özmen, M. ve Önal, Y. B. (2008), "Türk Turizm Sektöründe Büyüme Göstergelerinin Turizm İşletmelerinin Finansal Performansına Etkisinin İncelen¬mesi", Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (1): ss. 211-237.
- Karadeniz, E. - İskenderoğlu, Ö, (2011), "İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda İşlem Gören Turizm İşletmelerinin Aktif Kârlılığını Etkileyen Değişkenlerin Analizi", Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt 22, Sayı 1, Bahar: ss. 65-75,
- Kim, W.G. - Ayoun, B. (2005). “Ratio Analysis For The Hospitality Industry: A Cross Sector Comparison Of Financial Trends İn The Lodging, Restaurant, Airline And Amusement Sectors”, Journal Of Hospitality Financial Management. 13/1. Article: 26. ss. 1- 33.
- Koşan, L. - Karadeniz, E. (2013) "Türk İmalat Sektöründe Küçük, Orta ve Büyük Ölçekli İşletmelerin Finansal Performansının Dupont Analiz Tekniğiyle İncelenmesi", Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), ss. 48
- Koşan, L. - Karadeniz, E. (2014) "Konaklama ve Yiyecek Hizmetleri Alt Sektörünün Finansal Performansının Dupont Finansal Analiz Sistemi Kullanılarak İncelenmesi" Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi 11 (2), ss. 75-89
- Levy, H. (1998) Principles of Corporate Finance, South-Western Pub
- Osteryoung, J.S. - Newman, D.L., Davies, L.G. (1997) "Small Firm Finance, The Dryden Press" Harcourt Brace College Puplishers, Orlando,ss. 70
- Ross, s. A. - Westerfield, R.W ve Jaffle, J.(2005), Corporate Finance, İnternational Edition, The Mcgraw-Hill/Irwin Publishing, pp. 38
- Saraç, M. (2015). Finansal Yönetim, Sakarya: Sakarya kitabevi, ss.18
- Savcı,M. (2009). Mali Tablolar Analizi. Trabzon: Murathan Yayınevi.
- Sheel, A. (1994), "Determinants Of Capital Structure Choice And Empirics On Leverage Behavior: A Comparative Analysis of Hotel And Manufacturing Firms", Hospitality Research Journal, 17(3): pp. 3-16.
- Sheel, A. - Wattanasuttiwong, N. (1998). "The Relevance of Fi¬nancial Leverage for Equity Returns of Restaurant Firms - An Empirical Examination", Journal of Hospitality Financial Management, 6 (1): pp. 21-31.
- Sonğur, C. - Kar. A. - Top, M. - Gazi, A. - Babacan. A. (2016). "Türkiye Kamu Hastane Birlikleri Hastanelerinin Finansal Performanslarının Değerlendirilmesi: Finansal Tablo Analizleri", Sayıştay Dergisi, Sayı:100
- Yoon, E. - Jang, S. (2005). "The Effect of Financial Leverage on Profitability and Risk of Restaurant Firms", Journal of Hos¬pitality Financial Management, 13 (1), ss. 1-18.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Nisan 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 5 Temmuz 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Sayı: 82 |