Ülke Kredi Temerrüt Takas Primleri ile Hisse Senedi Fiyatları Arasındaki İlişki: Borsa İstanbul’da Banka Hisse Senetleri Üzerine Ampirik Bir Araştırma

Yıl 2020, Sayı: 86, 205 - 222, 06.04.2020

Haşmet Sarıgül , Hakan Eren Şengelen

https://doi.org/10.25095/mufad.710367

Cited By: 11

Öz

Kredi Temerrüt Takasları (CDS) ülkelerin kredi riski ölçümünün ve yatırımcıların ilgili ülkeye dönük risk algısının başlıca belirleyicilerinden birisi olarak kabul edilmektedir. Risk algısındaki değişmenin etkisini en hızlı gösterdiği alanlardan birisi ise hisse senedi piyasalarıdır. Borsa İstanbul’da işlem gören banka hisse senetleri de bundan bağımsız değildir. Bu çerçevede ülkemizin CDS primleri ile BİST Banka Fiyat Endeksi ve bankaların hisse senedi fiyatları arasındaki kısa ve uzun dönemli ilişki araştırılmış ve ülke riski algısının belirtilen piyasa üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Çalışmadazaman serileri arasındaki uzun dönemli ilişkinin varlığını belirleyebilmek için VAR analizine dayalı JohansenEşbütünleşme testi uygulanmıştır. Sınama sonrası Ülke Temerrüt Takasının uzun dönemde BİST Banka Endeksi ile değerleri test edilen beş bankaya etkileriolduğu tespit edilmiştir. Granger Nedensellik Analizi bulgularına göre de ülke CDS’leri ile birbanka arasında iki yönlü nedensellik ilişkisi belirlenmiş olup tek yönlü nedenselliği bulunan değişken sayısı beştir. Bir bankanıniseÜlke CDS’lerininGranger nedeni olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Kredi Temerrüt Takası, BİST Banka Endeksi, Banka Hisse Senetleri

Kaynakça

• Acharya, Viral V. -Drechsler, Itamar-Schnabl, Philipp (2011),‘‘Apyrrhicvictory? Bank Bailouts And Sovereign Credit Risk’’,TheJournal of Finance, 69, pp.2689–2739.
• Angeloni, Hiara-Wolff, Guntram B. (2012), Are Banks Affected by Their Holdings of Government Debt?, Bruegel Workıng Paper, 2012/07.
• Apergis, Nicholas (2017),The Greek Debt Crisis - The Role of Sovereign CDS Spreads for Stock Prices: Evidence from the Athens Stock Exchange Over a ‘Default’ Period, Springer.
• Aydın Kadooğlu, Gülden - Hazar, Adalet -Çütçü, İbrahim (2016),‘‘ Kredi Temerrüt Takası İle Menkul Kıymet Borsaları Arasındaki İlişki: Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülke Uygulamaları’’, Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1(2), ss.1-21.
• Balı, Selçuk - Yılmaz, Züleyha (2012), “Kredi Temerrüt Takası Marjları ile İMKB 100 Endeksi Arasındaki İlişki”, 16. Finans Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Erzurum Atatürk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 10-13 Ekim, Erzurum, ss.83-104.
• Bank for International Settlements(2011),Th eImpactof Sovereign Credit Risk on Bank Funding Conditions, Committee on the Global Financial System Papers, No: 43.
• Başarır, Çağatay - Keten, Murat (2016),‘‘ Gelişmekte Olan Ülkelerin CDS Primleri ile Hisse Senetleri ve Döviz Kurları Arasındaki Kointegrasyon İlişkisi”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), ss.369-380.
• Bolak, Mehmet (1991),Sermaye Piyasası Menkul Kıymetler ve Portföy Analizi, Beta Yayınları, İstanbul.
• Bolton, Patrick-Jeanne, Olivier (2011),‘‘ Sovereign Default Risk and Bank Fragility in Financially Integrated Economies’’, IMF Economic Review, 59 (2), pp.162 -194.
• Byström, Hans (2005), F Prices: TheItraxx CDS Index Market, Department of Economics Working Paper No:24, Lund Universtiy – Sweden.
• Chan, Kam C.- Fung, Hung-Gay-Zhang, Gaiyan (2009),‘‘ On the Relationship Between Asian Sovereign Credit Default Swap Markets and Equity Markets’, Journal of Asia Business Studies, 4(1), pp.3-12.
• Chan-Lau, Jorge A. - Kim, Yoon S. (2004), Equity Prices, Credit Default Swaps, and Bond Spreads in Emerging Markets, IMF Working Paper, WP/04/07.
• Coronado, Maria -Corzo, Teresa -Lazcano, Laura (2011),‘‘ A Case for Europe: The Relationship Between Sovereign CDS and Stock Indexes’, Frontiers in Finance and Economics, 9(2), pp.32-63.
• Corzo, M. Teresa -Gomez, Javier-Lazcano, Laura (2012),TheCo-movement of SovereignCreditDefaultSwaps, Sovereign Bond sand Stock Markets in Europe, http://ssrn.com/abstract=2000057, Erişim Tarihi: 23.04.2019.
• Değirmenci, Nurdan -Pabucçu, Hakan (2016), Risk Primi ile BİST-100 Etkileşiminin İncelenmesi, 17.Uluslararası Ekonometri, Yöneylem Araştırması ve İstatistik Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Cumhuriyet Üniversitesi Ekonometri Bölümü, 2-4 Haziran, Sivas, ss.101-102.
• Demirgüç-Kunt, Aslı -Huizingab, Harry (2013), ‘‘Are Banks too Big to Fail or too Big to Save? International Evidence from Equity Prices and CDS Spreads, Journal of Bankingand Finance, 37(3), pp.875-894.
• Enders, Walter (1995),Applied Econometric Time Series, John Wiley&Sons, Inc., New York
• Eren, Murat - Başar, Selim (2016), ‘‘Effects Of Credit Default Swaps (CDS) on BIST-100 Index’’, Ecoforum, 5 (Special Issue), pp.123-129.
• Flannery, Mark J. - Houston, Joel F. -Partnoy, Frank (2010),Credit Default Swap Spreads as Viable Substitutes for Credit Ratings, University of Pennsylvania Legal Studies Research Paper Series Research Paper No: 10-31.
• Fonseca, José Da -Gottschalk, Katrin (2018),TheCo‐Movement of CreditDefault Swap Spreads, Equity Returns and Volatility: Evidence from Asia‐Pacific Markets, International Review of Finance, https://doi.org/10.1111/irfi.12237. (Erişim Tarihi: 23.04.2019)
• Fontana, Alessandro-Scheicher, Martin (2010), An Analysis of Euro Area Sovereign CDS, European Central Bank WorkingPaper Series, 1271.
• Fung, HungGay - Sierra, Gregory E. -Yau, Jot-Zhang, Gaiyan. (2008). ‘‘Are the U.S. Stock Market and Credit Default Swap Market Related? Evidence from the CDX Indices, Journal of Alternative Investments, 11 (1), pp.43-61.
• Gapen, Michael -Gray, DaleLim, Cheng H.-Xiao, Yingbin (2008),Measuring and Analyzing Sovereign Risk with Contingent Claims. IMF StaffPapers, 55(1), pp. 109-148.
• Göktaş, Özlem (2005), Teorik ve Uygulamalı Zaman Serileri Analizi, İstanbul: Beşir Kitabevi.
• Göktaş Yılmaz, Özlem (2005),‘‘ Türkiye Ekonomisinde Büyüme ile İşsizlik Oranları Arasındaki Nedensellik İlişkisi’’, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 2, ss.11-29.
• Gün, Musa (2018), ‘‘TheCo-Movement of Credit Default Swaps and Stock Markets in Emerging Economies’’, Recent Perspectives and Case Studies in Finance andEconometrics, First Adition, pp.55-69.
• Hancı, Görkem (2014),‘‘Kredi Temerrüt Takasları ve BİST-100 arasındaki ilişkinin incelenmesi’’, Maliye Finans Yazıları, 28 (102), ss.9-22.
• Hull, John C. (2008), Options, Futures and Other Derivatives (7th Edition), PrenticeHall, UpperSaddle River. Jeanneret, Alexandre (2017),‘‘ SovereignDefault Risk andthe U.S. Equity Market”, Journal of Financial and Quantitative Analysis, 52(1), pp.305-339.
• Kayhan, Selim - Adıgüzel, Uğur - Bayat Tayfur (2016), CDS Primlerinin Borsa Endeksleri Üzerindeki Etkisi: BİST-100 Örneği, 17.Uluslararası Ekonometri, Yöneylem Araştırması ve İstatistik Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Cumhuriyet Üniversitesi Ekonometri Bölümü, 2-4 Haziran, Sivas, ss.290-293.
• Kaminsky, Graciela L. -Reinhart, Carmen-Vegh, Carlos A. (2003),‘‘ TheUnholyTrinity of Financial Contagion’’, Journal of EconomicPerspectives 17(4), pp.51-74.
• Kendirli, Selçuk - Çankaya, Muhammet (2016),‘‘Döviz Kuru Ve Enflasyonun BİST Banka Endeksi Üzerindeki Etkisi”, MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(3), ss.217-227.
• Kılcı, Esra N. (2017),‘‘CDS Primleri İle Ülke Kredi Riski Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi; Türkiye Örneği’’, Maliye Finans Yazıları, 108, ss.71-86.
• Kiyotaki, Nobuhiro- John Moore(2005),‘‘Financial Deepening’’, Journal of European Economic Association: Papersand Proceedings. No. 3, pp.701-713.
• Kunt, Abdullah S. - Taş, Oktay (2008),‘‘Kredi Temerrüt Swapları Ve Türkiye’nin CDS Priminin Tahmin Edilmesine Yönelik Bir Uygulama’’. İTÜ Dergisi 5(1), ss.78-89.
• Kliber, Agata (2011), ‘‘Sovereign CDS Instruments in Central Europe-link Ages and Interdependence’’, Dynamic Econometric Models, 11, pp.111–128.
• Johansen, Soren (1988),‘‘ The Mathematical Structure of Error Correction Models,, Contemporary Mathematics, 80, pp.359-386.
• Johansen, Soren (1988),‘‘Statistical Analysis Of Cointegrationvectors’’, Journal of Economic Dynamics and Control, 12, pp.231-254.
• Johansen, Soren-Juselius, Katarina (1990),‘‘ Maximum LikelihoodEstimationandInference on Cointegration, Oxford Bulletin of Economics and Statistics’,Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 52(2), pp.169-210.
• Loffler, Gunter (2003),‘‘ The Effects of EstimationError on Measures of Portfolio Credit Risk, Journal of Bankingand Finance, Journal of Bankingand Finance, 27(8), pp.1427-1453.
• Gatarek, Lukasz-Wojtowicz, Martin (2015),The Relation between Sovereign Credit Default Swap Premium and Banking Sector Risk in Poland, Narodowy Bank PolskiWorkingPaper No: 222.
• Gujarati, Damodar N. -Porter, Dawn C (2009),Basic Econometrics, McGraw-HillIrwin, Boston.
• Mataev, Miroslav (2012),‘‘ The Effect of Sovereign Credit Rating Announcements on Emerging Bond and Stock Markets: New Evidences, Oxford Journal: An International Journal of Business andEconomics, 7(1), pp. 28-41.
• Mataev, Miroslav-Marinova, Elena (2019),‘‘ ),Relation between Credit Default Swap Spreads and Stock Prices: A Non-linear Perspective, Journal of Economicsand Finance, 43(1), pp.1-26.
• Mensi, Walid -Hammoudeh, Shawkat-Yoon, Seong-Min (2016), ‘‘Asymmetrıc Linkages Between BRICS Stock Returnsand Country Risk Rratings: Evidence from Dynamic Panel Threshold Models,, Review of International Economics, 24(1), pp.1-19.
• Merton, Robert C. (1974),‘‘On Thepricing Of Corporatedebt: The Risk Structure Of Interestrates’’, The Journal of Finance, 29(2), pp.449-470.
• Miranda, Rodrigo C - Tabak, Benjamin M. -Mederious J. Mauricio (2012),Contagion in CDS, Banking and Equity BMarkets,The Banco Central do Brasil, Working Paper No: 293.
• Norden, Lars-Weber, Martin (2009),‘‘ The Co-movement of CreditDefault Swap, Bond and Stock Markets: An Empirical Analysis, European Financial Management, 15 (3), pp.529-562.
• Pedroni, Peter (2000), Fully Modified OLS for Heterogeneous Cointegrated Panels, Department of EconomicsWorking Papers 2000-03, Department of Economics, Williams College.
• Realdon, Marco (2008),‘‘ CreditDefault Swap RatesandStockPrices’’, Applied Financial EconomicsLetters. 4 (4), pp.241-248.
• Shear, Falik -Butt, Hilal A. - Badshah, Imtiaz (2017), An Analysis of The Relationship Between the Sovereign Credit Default Swap sand The Stock Market of Pakistan through Handling Outliers, 8th Economicsand Finance Conference, London, pp.143-159.
• Sovbetov, Yhlas- Saka, Hami (2018),‘‘Doesit Taketwoto Tango: Interaction Between Credit Default Swap sand National Stock Indices,’, Journal of Economicsand Financial Analysis, 2 (1), pp.129-149.
• Tarı, Recep - Yıldırım, Durmuş Ç. (2009),‘‘Döviz kuru belirsizliğinin ihracata etkisi: Türkiye için bir uygulama’’, Yönetim ve Ekonomi, 16(2), ss.95:105.
• Yapraklı, Sevda - Güngör, Bener (2007),‘‘Ülke Riskinin Hisse Senedi Fiyatlarına Etkisi: İMKB-100 Endeksi Üzerine Bir Araştırma’’, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 62, ss.199- 218.
• Yenice, Sedat - Hazar, Adalet (2015). ‘‘Gelişmekte Olan Ülkelerdeki Risk Primleri İle Menkul Kıymet Borsalarının Etkileşiminin İncelenmesi’’, Journal of Economics, Finance and Accounting, 2 (2), ss.135-151.