Finansal Varlıkların Fiyatlandırılmasında Etkinlik Skorlarının Rolü: BİST Sınai Endeks Uygulaması

Yıl 2020, Sayı: 86, 247 - 266, 06.04.2020

Emrah Balkan , Hakan Aygören

https://doi.org/10.25095/mufad.710374

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada finansal varlıkların fiyatlandırılmasında etkinlik skorlarının rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla büyüklük ve DD/PD (Defter Değeri/Piyasa Değeri) oranı yanında etkinlik skorlarının hisse senedi getirileri üzerindeki etkisi sanayi firmaları özelinde incelenmiştir. Bu yüzden Borsa İstanbul(BİST) Sınai Endekste bulunan firmalara ait veriler kullanılmıştır. Sermaye Varlıklarını Fiyatlama Modeli (SVFM), Fama-French üç faktörlü model ve etkinlik skorlarının Fama-French üç faktörlü modele eklenmesiyle elde edilerek oluşturulan dört faktörlü model kullanılarak elde edilen zaman serisi regresyon sonuçları karşılaştırılmıştır. Böylece etkinlik skorlarının sanayi firmalarına ait hisse senedi getirilerini açıklamadaki rolü incelenmiştir. Yapılan analizler bu çalışmada kullanılan üç modelin sanayi sektöründe yer alan şirketler için geçerli olduğunu göstermiştir. Bununla birlikte bu çalışmada yapılan testler dört faktörlü modelin verilere diğer modellerden daha uygun olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Varlık Fiyatlama, Etkinlik, SVFM, Fama-French Üç Faktörlü Model, BİST

Kaynakça

• Akyüz, Y. - Yıldız, F. - Kaya, Z. (2013), “Veri Zarflama Analizi (Vza) ve Malmquist Endeksi ile Toplam Faktör Verimlilik Ölçümü: BİST’te İşlem Gören Mevduat Bankaları Üzerine Bir Uygulama”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(4), ss. 110-130.
• Ammann, M. - Steiner, M. (2008), “Risk Factors for the Swiss Stock Market”, Swiss Journal of Economics and Statistics, 144(1), pp. 1-35.
• Aygören, H. - Yeşilyurt, M. E. (2011), “Impact of Firm Attributes on the Efficiency of Brokerage Houses”, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 5(2), pp. 155-177.
• Bakırcı, F. (2006), “Sektörel Bazda Bir Etkinlik Ölçümü: VZA ile Bir Analiz”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(2), ss. 199-217.
• Balkan, E. (2016), “Finansal Varlıkların Fiyatlandırılmasında Etkinlik Skorlarının Rolü”, Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış doktora tezi, Denizli.
• Battese, G. E. - Coelli, T. J. (1992), “Frontier Production Functions, Technical Efficiency and Panel Data: With Application to Paddy Farmers in India”, Journal of Productivity Analysis, 3, pp. 153-169.
• Bayyurt, N. - Sagbansua, L. (2007). “Determining The Efficiency of Concrete Companies Ranked in Top 1000 Manufacturing Firms Trading in ISE: A Multi-Criteria Data Envelopment Analysis Model”, İ.Ü. İşletme Fakültesi İşletme Dergisi, 36(2), pp. 54-71.
• Black, F., Jensen - M. C. - Scholes, M. (1972), “The Capital Asset Pricing Model: Some Empirical Tests”, In M. C. Jensen (Ed.), Studies in Theory of Capital Markets, pp. 79-121, Praeger, New York.
• Canbaş, S. - Arıoğlu, E. (2008), “Testing the Three Factor Model of Fama and French: Evidence from Turkey”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), pp. 79-92.
• Carhart, M. M. (1997), “On Persistence in Mutual Fund Performance”, Journal of Finance, 52, pp. 57-82.
• Castiglione, C. - Infante, D. (2014), “ICTs and Time-Span in Technical Efficiency Gains. A Stochastic Frontier Approach Over a Panel of Italian Manufacturing Firms”, Economic Modelling, 41, pp. 55-65.
• Chan, H. W. - Faff, R. W. (2005), “Asset Pricing and the Illiquidity Premium”, The Financial Review, 40, pp. 429-458.
• Coelli, T. J. - Rao, D. S. P. - O’Donnell, C. J. - Battese, G. E. (2005). “An Introduction to Efficiency and Productivity Analysis”, Second Edition, Springer, New York.
• Daraio, C. - Simar, L. (2007), “Advanced Robust and Nonparametric Methods In Efficiency Analysis: Methodology and Applications”, Springer, New York.
• Ertuğrul, İ. - Tuş Işık, A. (2008). “İşletmelerin VZA ile Mali Tablolarına Dayalı Etkinlik Ölçümü: Metal Ana Sanayiinde Bir Uygulama”, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 10(1), ss. 201-217.
• Fama, E. F. - French, K. R. (1992), “The Cross-Section of Expected Stock Returns”, The Journal of Finance, 47(2), pp. 427-465.
• Fama, E. F. - French, K. R. (1993), “Common Risk Factors in The Returns on Stocks and Bonds”, Journal of Financial Economics, 33, pp. 3-56.
• Fama, E.F. - French, K.R. (1995), “Size and Book-to-Market Factors in Earnings and Returns”, The Journal Of Finance, 50(1), pp. 131-155.
• Fama, E. F. - French, K. R. (1996), “Multifactor Explanations of Asset Pricing Anomalies”, The Journal of Finance, 51(1), pp. 55-84.
• Fama, E. F. - French, K. R. (2015), “A Five-Factor Asset Pricing Model”, Journal of Financial Economics, 116, pp. 1-22.
• Gibbons, M.R. - Ross, S.A. - Shanken, J. (1989), “A Test of the Efficiency of a Given Portfolio”, Econometrica, 57(5), pp. 1121-1152.
• Gökgöz, F. (2008), “Üç Faktörlü Varlık Fiyatlandırma Modelinin İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında Uygulanabilirliği”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 63(2), ss. 43-64.
• Gujarati, D.N. - Porter, D.C. (2012), “Temel Ekonometri”, Beşinci Basımdan Çeviri, Literatür Yayıncılık, İstanbul.
• Kayalı, C. A. (2009), “2007 Yılı Tekstil İşletmelerinin Finansal Karlılık Açısından Etkinliklerinin Değerlendirmesi”, Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi, 19(1), ss. 3-8.
• Kodde, D. A. - Palm, F. C. (1986), “Wald Criteria for Jointly Testing Equality and Inequality Restrictions”, Econometrica, 54(5), pp. 1243-1248.
• Lintner, J. (1965), “The Valuation of Risk Assets and the Selection of Risky Investments in Stock Portfolios and Capital Budgets”, The Review of Economics and Statistics, 47(1), pp. 13-37.
• Markowitz, H. (1952), “Portfolio Selection”, The Journal of Finance, 7(1), pp. 77-91.
• Merton, R. C. (1973), “An Intertemporal Capital Asset Pricing Model”, Econometrica, 41(5), pp. 867-887.
• Mossin, J. (1966). “Equilibrium in a Capital Asset Market”, Econometrica, 34(4), pp. 768-783.
• Nguyen, D. - Puri, T. N. (2009), “Systematic Liquidity, Characteristic Liquidity And Asset Pricing”, Applied Financial Economics, 19(11), pp. 853-868.
• Nguyen, G. X. - Swanson, P. E. (2009), “Firm Characteristics, Relative Efficiency and Equity Returns”, Journal of Financial and Quantitative Analysis, 44(1), pp. 213-36.
• Özdağoğlu, A. (2015), “Bilişim Sektöründeki Şirketlerin Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi ile Değerlendirilmesi”, Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), ss. 331-340.
• Pastor, L. - Stambaugh, R. F. (2003), “Liquidity Risk and Expected Stock Returns”. Journal of Political Economy, 111(3), pp. 642-685.
• Radam, A. - Yacob, M.R. - Muslim, H.F.M. (2010). “Technical Efficiency of the Malaysian Wooden Furniture Industry: A Stochastic Frontier Production Approach”, International Business Research, 3(3), pp. 10-15.
• Rahim, R.A. - Nor, A.H.S.M. (2006), “A Comparison Between Fama and French Model and Liquıdity-Based Three-Factor Models in Predicting the Portfolio Returns”, Asian Academy of Management Journal of Accounting and Finance, 2(2), pp. 43-60.
• Ross, S. A. - Westerfield, R. W. - Jordan, B. D. (2012), “Fundamentals of Corporate Finance”, Tenth Edition, McGraw-Hill Irwin, New York.
• Sevilengül, O. (2005), “Genel Muhasebe”, 12. Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Shaker, M.A. - Elgiziry, K. (2014), “Comparisons of Asset Pricing Models in the Egyptian Stock Market”, Accounting and Finance Research, 3(4), pp. 24-30.
• Sharpe, W. F. (1964), “Capital Asset Prices: A Theory of Market Equilibrium under Conditions of Risk. The Journal of Finance”, 19(3), pp. 425-442.
• Ulucan, A. (2002), “İSO 500 Şirketlerinin Etkinliklerinin Ölçülmesinde Veri Zarflama Analizi Yaklaşımı: Farklı Girdi Çıktı Bileşenleri ve Ölçeğe Göre Getiri Yaklaşımları ile Değerlendirmeler”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 57(2), ss. 185-202.
• Ünlü, U. (2013), “Evidence to Support Multifactor Asset Pricing Models: The Case of the Istanbul Stock Exchange”, Asian Journal of Finance & Accounting, 5(1), pp. 197-208.