KOSGEB TARAFINDAN KOBİLERE SAĞLANAN DESTEKLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ: MSUGT, BOBİ FRS VE TMS KARŞILAŞTIRMASI
Yıl 2020,
Sayı: 87, 1 - 14, 05.07.2020
Hakan Yazarkan
,
Züleyha Yılmaz Soğuksu
Öz
Türkiye’de faaliyet gösteren şirketler mali işlemlerini Tek Düzen Muhasebe Sistemi çerçevesinde ve Tek Düzen Hesap Planı (TDHP) aracılığıyla muhasebeleştirmektedir. Bunun yanı sıra işletmelerin mali işlemlerinin muhasebeleştirilmesinde Türkiye Muhasebe Standartları (TMS), Büyük ve Orta Boy İşletmeler için Finansal Raporlama Standardı (BOBİ FRS) ve Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri (MSUGT) olmak üzere üç farklı uygulama söz konusudur. Bu çalışmada işletmelere verilen devlet teşviklerinin bahsedilen uygulamalar açısında nasıl muhasebeleştirileceği incelenmiştir. Buradan hareketle bu çalışmanın temel amacı, işletmelerin bir kamu kurumu olan Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı’ndan (KOSGEB) aldıkları teşvikleri TMS, BOBİ FRS ve MSUGT kapsamında nasıl muhasebeleştirmeleri gerektiğini karşılaştırmalı olarak ortaya koymaktır. Çalışmanın amacı doğrultusunda araştırmada örnek olay yöntemi benimsenmiş ve Ordu bölgesinde faaliyet gösteren bir işletmenin KOSGEB Ordu İl Müdürlüğü’nden KOBİGEL programı kapsamında aldığı makine ve teçhizat alımına ilişkin teşviklere yönelik muhasebe kayıtlarından örnekler verilmiştir. Araştırmanın sonucunda KOBİGEL desteklerinin koşulsuz teşvikler olması nedeniyle MSUGT ve BOBİ FRS açısından gerçekleştikleri dönemde gelir yazılmasının, Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi ve Devlet Yardımlarının Açıklanması Standardı (TMS 20) açısından ise ait oldukları dönemde sistematik olarak bir gelir hesabına yansıtılmasının uygun olacağı tespit edilmiştir.
Kaynakça
- Akdoğan, M. U. (2011), "Türkiye Coğrafyasında Uygulanan Devlet Teşvikleri ve Devlet Yardımlarının Uluslararası Muhasebe Standartları Çerçevesinde Analizi", MÖDAV, (4), ss. 259-281.
- Bozdemir, E. (2010), "İstihdama Yönelik İşveren Sigorta Primi Teşviklerinin Türkiye Muhasebe-Finansal Raporlama Standartları (TMS 20) Açısından Değerlendirilmesi ve Muhasebeleştirilmesi", Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, (3), ss. 93-116.
- Coşkun, S. (2016), "Teşvik Kapsamında Elde Edilen Maddi Duran Varlıkların Muhasebe Standartları Kapsamında İncelenmesi", İnsan Ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(7), ss. 2193-2207.
- Çelik, T. Z. - Gerekli, İ. - Ertürk, S. - Günay, Y. - Bilginer, M. (2015), "TMS 20 – Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi ve Devlet Yardımlarının Açıklanması", Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, (2), ss. 293-304.
- Çırpan, E. (2010), "Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesinin Türkiye Muhasebe Standartları ve Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri Açısından Karşılaştırılması", İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Muhasebe Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Dorel, M. - Ioana, M. - Domil, A. (2013), "Conceptual Approaches COoncerning Goverment Grants (Romanian Case Study), Lucrari Stiintifice Seria I, Management Acricol, 15(3), pp. 29-34.
- Gökgöz, A. (2012), "Tarımsal Devlet Teşviklerinin Türkiye Muhasebe Standartları Çerçevesinde Muhasebeleştirilmesi, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, (2), ss. 41-54.
- Kara, S. - Öztopçu, D. (2015), "TMS-20 "Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi ve Devlet Yardımlarının Açıklanması Kapsamında Yeni Teşvik Sisteminin Muhasebeleştirilmesi", V. Uluslararası Türk Cografyası UFRS Sempozyumu, World of IFRS, (Özel Sayı), ss. 10-29.
- KGK. (2017), "Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı", Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu, Ankara.
- KOSGEB. (2019), "KOSGEB", https://www.kosgeb.gov.tr/site/tr/genel/destekler/3/destekler, Erişim Tarihi: 20.02.2019.
- Maliye Bakanlığı. (1992), "Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebligi Sıra No: 1", 26.12.1992 Tarih ve 21447 Mükerrer Sayılı Resmi Gazete.
- Monea, A. - Monea, M. - Cotleț, B. - Răvaş, B. (2010), "Some Aspects Regarding Accounting for Government Grants", Lucrari Stiintifice Seria I, Management Acricol, 12(3), pp. 1-6.
- Okutmuş, E. - Uyar, S. - Gövce, M. (2015), "Sağlık Turizminde Devlet Teşviklerinin TMS 20 Kapsamında Muhasebeleştirilmesi", C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 16(2), ss. 63-82.
- Onay, A. (2016), "Muhasebe Standartları Kapsamında Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi", Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(3), ss. 31-45.
- Sergeeva, I. (2015), "Specifics of Accounting Recognition and Reflection of Government Assistance Funds for Agro-industrial Complex Organizations", Asian Social Science, 11(6), pp. 144-149.
- Sönmez, F. (2005), "Devlet Teşvik ve Yardımlarının Muhasebeleştirilmesi", Muhasebe ve Finansman Dergisi, (28), ss. 125-140.
- Teşken, Ö. (2010), "TMS 20 Standardındaki Devlet Teşvikleri ile Türkiye'de Yeni Teşvik Sisteminde Yatırıma Sağlanan Desteklerin Muhasebe ve Vergi Açısından İncelenmesi", Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 29(2), ss. 431-453.
- TMSK. (2006). "TMS 20 Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi ve Devlet Yardımlarının Açıklanması", Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu: http://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/DynamicContentFiles/T%C3%BCrkiye%20Muhasebe%20Standartlar%C4%B1/TMSTFRS2019Seti/TMS/TMS%2020.pdf, Erişim Tarihi: 20.02.2019.
- Tunçez, H. A. - Ateş, A. (2016), "Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi ve Devlet Yardımlarının Açıklanması Standardı (TMS 20) Kapsamında Turizm Sektöründe Muhasebe İşlemleri", Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 18(1), ss. 87-96.
- Ulusan, H. (2008), "Türk Muhasebe Hukuku Çerçevesinde Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi ve Raporlanması", İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(2), ss. 415-433.
- Yılmaz, E. (2014), "Türkiye Muhasebe Standartları Kapsamında Tarımsal Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi", Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi MÖDAV, 16(2), ss. 57-71.