Türkiye’de Bağımsız Denetim Şirketlerinde Kadın Denetçilerin Unvanlarına Göre Yönetime Katılma Durumlarının İncelenmesi

Yıl 2021, , 423 - 438, 16.08.2021

Sedat Coşkun

https://doi.org/10.25095/mufad.937404

Öz

Bu çalışmada temel amaç Türkiye’de kadın denetçilerin bağımsız denetim firmalarının yönetimlerinde
hangi unvanlar ile erkek denetçilere oranla yer alabildiklerini ortaya koymaktır. Bu çerçevede Türkiye’de
faaliyette bulunan 4 büyük denetim firması dahil olmak üzere 8 büyük denetim firmasının 2015-2019 yılları
arasındaki şeffaflık raporlarındaki verileri incelenmiştir. Çalışma verileri betimleyici istatiksel yöntem
uygulanmak suretiyle frekans ve yüzde değerleri üzerinden analiz edilmiştir. Çalışmanın 5 yıllık ortalama
değerleri kadın denetçilerin sorumlu denetçi olarak %32, ortak denetçi unvanı ile %27, kilit yönetici unvanı ile
%24, yönetim kurulu üyesi olarak ise %21 oranında denetim şirketlerinde görev alabildiklerini göstermiştir.
Bununla birlikte çalışma verileri kadın denetçilerin %12 oranında yönetim kurulu başkanlığı görevini yerine
getirdiğini ve sorumlu ortak baş denetçi olarak ise %7,94 oranında yönetimde yer aldıklarını ortaya koymuştur.
Araştırmanın nihai sonuçları Türkiye’de bağımsız denetim şirketlerinde kadın denetçilerin yönetimdeki
varlıklarının düşük düzeyde olduğunu ve erkek denetçilerin yönetimlere egemen olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Kadın Denetçiler, Bağımsız Denetim, Yönetim

Review of Women Auditors’ Participating Case In The Management Of Independent Audit Companies In Turkey By Title

Öz

The main objective of this work is by which titles women auditors can take place in the management of
the independent audit firms in Turkey compared to men auditors. In this context, it was examined that the data in
the transparency reports of 8 big auditor firms operating in Turkey between the years 2015 and 2019 including 4
big audit firms. The study data were analyzed over frequency and percentage values by applying the descriptive
statistical method. The 5-year average values of the study prove that women auditors can work in the audit
companies at 32% as responsible auditors, 27% as partner auditors, 24% as key managers, and 21% as
members of the managing board. At the same time, the study data revealed that the female auditors served as the
chairman of the managing board at a rate of 12% and that they took part in the management at a rate of 7.94%
as the responsible partner chief auditor. The final results of the study proved that the presence of the
management of female auditors in the independent audit companies are at low levels and that male auditors are
dominant

Anahtar Kelimeler

Women Auditors, Independent Audit, Management.

Kaynakça

• Abdelfattah, Tarek - Elmahgoub, Mohamed - Elamer, Ahmed A. (2020), “Female audit partners and extended audit reporting: UK evidence”, Journal of business ethics, September, pp 1-21.
• Abed, Suzan- Al-badainah, Jomana (2013), “The ımpact of auditor's gender on audit fees: Case of Jordanian auditors”, International journal of business and management, 8, 4, pp 127-133.
• Arioglu, Emrah (2020), “The affiliations and characteristics of female directors and earnings management: evidence from Turkey”, Managerial auditing journal, 35,7, pp 927-953.
• Baskan, Tuba Derya (2018), “Firmaların denetim sonuçlarının yönetim kurulu bileşenlerine etkisi: perakende ve çimento sektöründe inceleme”, İşletme araştırmaları dergisi, 10,1, ss 198-211.
• Bozcuk, Aslıhan E. (2018), “Türkiye'deki bağımsız denetim kuruluşlarında üst düzeydeki cinsiyet çeşitliliği ve gelir etkisi”, Uluslararası sosyal araştırmalar dergisi, 11, 59, Ekim, ss 882-890.
• Breesch, Diane - Branson, Joel (2009), “The effects of auditor gender on audit quality”, IUP Journal of Accounting research & audit practices, 0, 3-4, July-October pp 77-107.
• Burke, Jenna J. – Hoitash, Rani – Hoitash, Udi (2019), “Audit partner identification and characteristics: Evidence from US Form AP filings”, Auditing: A Journal Of Practice & Theory 38(3), pp 71–94.
• Burke, Ronald J.- Vinnicombe, Susan (2008) Women on corporate boards of directors, International research and practice, Edward elgar publishing limited, UK.
• Coşkun, Sedat (2020), Sosyal bilimler çerçevesinde güncel alan araştırmaları, Gazi kitapevi, Ankara.
• Dambrin, Claire- Lambert, Caroline (2008), “Mothering or auditing? the case of two big four in France”, Accounting, auditing & accountability journal, 21, 4, January, pp 474-506.
• DeFond, Mark- Zhang, Jieying (2014), “A review of archival auditing research”, Journal of accounting and economics, 58, 2-3, September, pp 275-326.
• DeFond, Mark L.- Francis, Jere R. (2005) “Audit research after sarbanes‐oxley”, Auditing: A journal of practice & theory, 24, 1, pp 5-30.
• Downar, Benedikt - Ernstberger, Jürgen - Koch, Christopher (2020), “Who makes partner in Big 4 audit firms?–Evidence from Germany”, Accounting, organizations and society, 101176, October, pp 1-19.
• Erdoğan, Sedat- Kutay, Nilgün (2016), “Türkiye’de bağımsız denetim şirketlerinin karakteristiklerinin bağımsız denetim gelirleri üzerindeki etkisi”, Uluslararası yönetim iktisat ve işletme dergisi, 12, 27, pp 105-122.
• Gürbüz, Sait- Şahin, Faruk (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri, Seçkin kitapevi, Ankara.
• Hairston, Stephanie- Wu, Da - Yu, Ji (2019), “Analyzing the linkedin profiles of audit partners: a snapshot of firm leadership. The CPA journal, 89,3, March, pp 54-57.
• Hao, Jie – Pham, Viet – Guo, Meng (2021), “The Gender Effects of Audit Partners on Audit Outcomes: Evidence of Rule 3211 Adoption” Journal of Business Ethics, January, pp 1-30.
• Hardies, Kris – Breesch, Diane- Branson, Joël (2015), “The female audit fee Premium”, Auditing: A Journal of Practice & Theory, 34(4), pp 171–195.
• Hardies, Kris – Vandenhaute, Laure Marie- Breesch, Diane (2018), “An Analysis of auditors’ going-concern reporting accuracy in private firms”, Accounting horizons, 32(4), pp 117–132.
• Hatunoğlu, Zeynep- Nurettin, Koca (2020), “Denetim firması faaliyet alanına göre bağımsız denetçinin, mesleki bağlılık ve denetimde kalite algı düzeyi”, Muhasebe ve vergi uygulamaları dergisi, 13, 3, ss 621-636.
• Hoitash, Roni - Ariel Markelevich - Charles, A. Barragato (2007), “Auditor fees and audit quality, Managerial auditing journal, 22,8, September, pp 761-786.
• Ittonen, Kim - Peni, Emilia (2012), “Auditor's gender and audit fees”, International journal of auditing, 16,1,pp 1-18.
• Ittonen, Kim – Vähämaa, Emilia, Vähämaa, Sami (2013), “Female auditors and accruals quality”, Accounting horizons, 27(2), pp 205–228.
• Jeny, Anne –Vasut, Santacreu Estefania (2017), “New avenues of research to explain the rarity of females at the top of the accountancy profession”, Palgrave communications, 3,1, March,pp 1-10.
• Krishnan, Gopal V. - Parsons, Linda M. (2008), “Getting to the bottom line: An exploration of gender and earnings quality”, Journal of business ethics, 78,1, pp 65-76.
• Lee, Hye Seung (Grace) – Nagy, Albert L.- Zimmerman, Aleksandra B. (2019) “Audit partner assignments and audit quality in the United States”, The Accounting Review, 94(2), pp 297–323.
• Li, Liuchuang – Qi, Baolei- Tian, Gaoliang – Zhang, Guochang (2017), “The contagion effect of low-quality audits at the level of individual auditors” The Accounting Review, 92(1), 137–163.
• Li, Xiaochong - Li, Yanxi (2020), “Female independent directors and financial irregularities in chinese listed firms: From the perspective of audit committee chairpersons”, Finance research letters, 32, 101320, January, pp 1-15.
• Özkiraz, Ahmet- Arslanel, M. Nazan (2011), “İkinci meşrutiyet döneminde kadın olmak”, Sosyal ve beşeri bilimler dergisi, 3,1, ss 1-10.
• Sarıçiçek, Reyhan- Aytekin, Mehmet (2020), “Türkiye’deki bağımsız denetçilerin denetim kalitesini azaltan davranışlarının analizi”, Muhasebe ve finansman dergisi, 87, Temmuz, ss 89-106.
• Watts, Ross L.- Zimmerman, Jerold L. (1981), “The markets for ındependence and ındependent auditors” Working paper series no GBP 80-10, University Of Rochester, Rochester, Ny.
• Yanık, Serap- Karataş, Muharrem (2017), “Denetim raporlarının geleceği: yeni düzenlemeler ve ülke uygulamaları” Muhasebe ve finansman dergisi, 73, Ocak, ss 1-26.
• http://www3.weforum.org/docs/WEF_GGGR_2020.pdf, Erişim tarihi, 25.02.2021.
• https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Kadin-2019-33732, Erişim tarihi, 25.02.2021.
• https://home.kpmg/tr/tr/home/gorusler/2017/05/kilidi-kirmak. Erişim tarihi, 25.02.2021.
• https://www.ilo.org/shinyapps/bulkexplorer0/?lang=en&segment=indicator&id=EAP2WAP_S X_AGE_RT_A, Erişim tarihi, 15.02.2021.