Türk Ticaret Kanunu’na Göre Anonim Şirketlerde Kâr Payı Dağıtımı

Yıl 2023, Sayı: 99, 129 - 148, 14.07.2023

Burak Meydancı

https://doi.org/10.25095/mufad.1264368

Öz

Muhasebe döneminde kaydedilen giderler ve gelirler arasındaki farkı oluşturan kâr, tüm paydaşlar için bir şirketin en önemli unsurlarından biri olduğundan doğru olarak hesaplanması önem taşımaktadır. Şirket elde ettiği kârı, bünyesinde tutabileceği gibi pay sahiplerine de dağıtabilir. Ancak bu seçim yapılırken ve kâr dağıtılırken belirli kurallara göre hareket edilmelidir. Ülkemizde anonim şirketlerde kârın hesaplanması ve dağıtımı 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümleri uyarınca gerçekleştirilmektedir. Bu çalışmada, TTK hükümleri, doktrindeki görüşler ve yargı kararları taranarak anonim şirketlerde kâr payı dağıtımına ilişkin mevcut durum tespiti yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Anonim Şirket, Kâr Payı Dağıtımı, Ortak

Kaynakça

• Akbulak, Yavuz (2012), “Anonim Şirketler Bakımından Avans Kâr Payı Dağıtımının Esasları”, Vergi Sorunları, Eylül, 288, ss. 137-154.
• Akdağ Güney, Necla (2014), “Anonim Şirketler Eşitlik İlkesi”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 58 (3-4), ss. 115-135.
• Aker, Halit (2016), “Anonim ve Limited Şirketlerde Ortaklık Sıfatının Sone Ermesi ve Özellikle Haklı Sebeple Fesih Davasına İlişkin Bazı Değerlendirmeler”, Banka ve Ticaret Hukuku Enstitüsü Dergisi, C. 32(1), ss. 63-150.
• Altaş, Soner (2010), Sermaye Şirketlerinde, Halka Açık Anonim Ortaklıklarda, Kooperatiflerde Yedek Akçe Ayrımı ve Kullanımı, Vedat, İstanbul.
• Arslanlı, Halil (1959), Anonim Şirketler, C. I, Fakülteler Matbaası, İstanbul.
• Ateşağaoğlu, Erdem (2012), Vergi Hukuku Bakımından Anonim Şirketlerde Kâr Payı Dağıtımı, On İki Levha, İstanbul.
• Aytaç, Zühtü (1998), “Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Kâr Dağıtımı”, Sermaye Piyasası Kurulu 15. Yıl Sempozyumu, Sermaye Piyasası Kurulu, Ankara, ss. 35-94.
• Badak, Zehra (2018), Türk Ticaret Kanunu'na Göre Anonim Şirkette Pay Sahibinin Kâr Payı Hakkı, Oniki Levha, İstanbul.
• Bahtiyar, Mehmet (2016), Ortaklıklar Hukuku, Beta, İstanbul.
• Birsel, Mahmut Tevfik (1979), Anonim Şirketler Hukukunda Kar Kavramı, C. I, Ege Üniversitesi Matbaası, İzmir. Bozgeyik, Hayri (200), “Halka Açık Anonim Şirketlerde Kâr Dağıtımı”, Banka ve Ticaret Hukuku Enstitüsü Dergisi, C. 20(3), ss. 117-156.
• Bulutoğlu, Kenan (2004), Türk Vergi Sistemi, Batı Türkeli, İstanbul.
• Büberci Çifçi, Afet Gülen ve İçöz Demirel, Derya (2022), Anonim ve Limited Şirketlerde Pay, Kar Payı ve Yedek Akçelerin Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Kapsamında Tasfiyesi, Seçkin, Ankara.
• Canözü, Salih (2015), Anonim Şirketlerde Kâr Payının Tespiti ve Dağıtılması, Seçkin, İstanbul.
• Çelikboya, Kerem (2021), Anonim Şirketlerde Pay Sahibinin Kâr Payı Hakkı, Onikilevha, İstanbul.
• Eminoğlu, Cafer (2015), “Anonim Şirkette Pay Sahipleri Açısından Eşit Şartlarda Eşit İşlem İlkesi”, Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, 1(1), ss. 79-88.
• Erem, Turgut S.(1969), “Anonim Şirketlerde Kâr Tevzii Dolayısiyle Pratikte Karşılaşılan Bazı Meseleler”, Banka ve Ticaret Hukuku Enstitüsü Dergisi, 5(2), ss. 179-194.
• Erimez, Rüştü (1976), Şirketlerde Kâr Dağıtımı ve Yedek Akçeler, Ercivan Matbaası, İstanbul. Eriş, Gönen (2014), Ticari İşletme ve Şirketler C. III, Seçkin, Ankara.
• Gücenme Gençoğlu, Ümit (2023), Envanter İşlemleri, Ekin, Bursa.
• Gürbüz Usluel, Aslı E. (2016), Anonim Şirketlerde Pay Sahibinin Kâr Payı Alma Hakkı, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara.
• Helvacı, Mehmet (1997), Anonim Şirket Genel Kurul Toplantıları Ve Bu Toplantılarda Bulunacak Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Komiserleri Hakkında Yönetmelik Gereği Ticaret Ortaklıklarının Özellikle Anonim Ortaklıkların Genel Kurullarının Yapılması, İstanbul, Beta.
• İmregün Oğuz (1989), Anonim Ortaklıklar, Yasa, İstanbul.
• İmregün, Oğuz (2002), “Anonim Ortaklıkta Pay Sahibinin Kâr Payı(Temettü) Hakkı”, Prof. Dr. Ömer Teoman’a 55. Yaş Günü Armağanı, C. I, İstanbul, ss 413-434.
• Karahan, Sami (1988), Anonim Şirketlerde Tasfiye, Mimoza, İstanbul.
• Karayalçın, Yaşar (1988), Muhasebe Hukuku, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara.
• Karslıoğlu, Hasan (2019), “Anonim Şirketlerde Kâr Payının Hesaplanma ve Dağıtım İlkeleri”, Ankara Barosu Dergisi, 77(3), ss. 181-227.
• Kaya, Arslan (2001), Anonim Ortaklıklarda Pay Sahibinin Bilgi Alma Hakkı, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara.
• Kayar, İsmail (2003), “Hisse Senedi Yatırımcısının Korunması Açısından HAAO’larda Kâr Dağıtımı”, Ünal Tekinalp’e Armağan, C. I, Beta, İstanbul, ss. 455-494.
• Kendigelen, Abuzer – Çokar, Halil M. (2013), “Zamanaşımına Uğrayan Kâr Payı Alacağı Konusundaki Özel Düzenleme”, Prof. Dr. Ersin Çamoğlu’na Armağan İÜHFM, 71(2), ss. 205-223.
• Korkut, Ömer (2012), Anonim Şirketlerde Genel Kurul Kararlarının Butlanı, Karahan, Adana.
• Manavgat, Çağlar (2016), Hukuki Bakımdan Halka Açık Ortaklıklar ve Halka Arz, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara.
• Moroğulu, Erdoğan (2012), 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununa Göre Anonim Ortaklıkta Genel Kurul Kararlarının Hükümsüzlüğü, On İki Levha, İstanbul.
• Nomer Ertan, Füsun (2015), “Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi Davası- TTK m. 531 Üzerine Düşünceler”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 73(1), ss. 421-440.
• Pulaşlı, Hasan (2013), “Anonim Şirket Genel Kurul Kararlarının Sakatlığı ve Müeyyidesi”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 57(1-2), ss. 885-898.
• Pulaşlı, Hasan (2015), Şirketler Hukuku Şerhi, C. II, Adalet, Ankara.
• Sermaye Piyasası Kanunu (SerPK) 30.12.2012 Tarihli, 28513 Sayılı Resmi Gazete.
• Tekinalp, Ünal (1979), Anonim Ortaklığın Bilançosu ve Yedek Akçeleri, Fakülteler Matbaası, Ankara.
• Tekinalp, Ünal (2010), “Anonim Ortaklıkta Sermayenin Korunması İlkesi”, Prof. Dr. Rona Serozan’a Armağan, C. II, , Oniki Levha, İstanbul, ss. 1681-1699.
• Tekinalp, Ünal (2013), Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, 3.Vedat, İstanbul.
• Tekinalp, Ünal- Poroy, Reha- Çamoğlu, Ersin (2014), Ortaklıklar Hukuku, C. I, Vedat, İstanbul.
• Türk, Ahmet (1998), “Hukuka Aykırı Olarak Bilançoda Kârın Düşük Gösterilmesi Halinde Pay Sahiplerinin Hakları”, İhsan Tarakçıoğlu’na Armağan Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2(1-2), Haziran-Aralık, ss. 105-114.
• Türk Borçlar Kanunu (TBK) 04.02.2011 Tarihli, 27836 Sayılı Resmi Gazete.
• Türk Ticaret Kanunu(TTK) 14.02.2011 Tarihli, 27846 Sayılı Resmi Gazete.
• Ünal, Oğuz Kürşat (2005), Sermaye Piyasası Hukuku ve Mevzuatı, Asil, Ankara.
• Vergi Usul Kanunu (VUK) 12.01.1961 Tarihli, 10705 Sayılı Resmi Gazete.
• Yanlı, Veliye (1997), “Anonim Ortaklıklarda Kârın Tamamen Devrine İlişkin Bir Tasarruf Yapılabilir mi?”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 55(4), ss. 201-216.
• Yanlı, Veliye (2014), “Yeni Türk Ticaret Kanunu ve Anonim Şirketlerde Kâr Dağıtımı”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 30(1), ss. 5-32.
• Yasaman, Hamdi (!992), Menkul Kıymetler Borsası Hukuku, İstanbul.
• Yıldız, Şükrü (2004), Anonim Ortaklıkta Pay Sahibi Açısından Eşit İşlem İlkesi, Seçkin, Ankara.
• Yüksel, Bilgin (1988), Anonim Ortaklıklarda Kar Dağıtımı ve Kara Katılan Kişiler, İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi, Ankara.