Legal Framework in Türkiye within the Scope of Transition from Greenwashing to Green Trust

Yıl 2025, Sayı: 108, 131 - 168, 15.10.2025

Ayşe Banu Başar , Seval Kardeş Selimoğlu

https://doi.org/10.25095/mufad.1763631

Öz

This study examines the phenomenon of "greenwashing", where businesses develop misleading strategies based on environmental and social sensitivity and examines the legal regulations developed in Turkey to combat this practice. In this context, the causes, forms, and social, institutional, and financial impacts of greenwashing are examined in detail, revealing how this phenomenon threatens sustainability goals. The transition from greenwashing to "green trust" will be possible through transparent reporting, standards-based measurement, independent auditing, and international harmonization. This study evaluates legal frameworks such as the regulations implemented by the POA, CMB, and BRSA, as well as the green taxonomy initiative, within the scope of combating greenwashing in Turkey. Ultimately, the study emphasizes that sustainability must be built on a ground of trust, based not only on rhetoric but also on action and oversight.

Anahtar Kelimeler

Greenwashing , Green Trust , Sustainability Reporting , Sustainability Legislation in Emerging Markets

Yeşil Yıkamadan Yeşil Güvene Geçiş Kapsamında Türkiye’de Yasal Çerçeve

Öz

Bu çalışma, işletmelerin çevresel ve toplumsal duyarlılık üzerinden yanıltıcı stratejiler geliştirdiği yeşil yıkama (greenwashing) olgusunu incelemekte ve Türkiye’de bu uygulamayla mücadele amacıyla geliştirilen yasal düzenlemeleri değerlendirmektedir. Bu kapsamda yeşil yıkamanın nedenleri, biçimleri ve toplumsal, kurumsal ve finansal etkileri ele alınarak bu olgunun sürdürülebilirlik hedeflerini nasıl tehdit ettiği gösterilmektedir. Çalışma, yeşil güven (green trust) kavramını yalnızca bir pazarlama algısı olarak değil; şeffaf raporlama, standartlara dayalı ölçüm, bağımsız denetim ve yeşil taksonomi temelli sınıflandırmayı içeren bir düzenleyici mekanizma olarak konumlandırmaktadır. Kamu Gözetimi
Kurumu’nun TSRS standartları, Sermaye Piyasası Kurulu’nun sürdürülebilirlik ilkeleri, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun Yeşil Varlık Oranı ve Ulusal Yeşil Taksonomi taslağı birlikte ele alınarak Türkiye’nin düzenleyici çerçevesi bütüncül biçimde haritalanmıştır. Ayrıca, Türkiye’nin düzenlemeleri AB Yeşil Taksonomisi ve ISSB S1–S2 standartları ile karşılaştırılarak gelişmekte olan bir ekonominin küresel sürdürülebilir finans normlarıyla nasıl uyum sağladığı ortaya konmuştur. Sonuç olarak çalışma, düzenlemelerin yalnızca teknik standartlar değil, aynı zamanda yatırımcı güvenini ve
toplumsal çevre bilincini güçlendiren bir yeşil güven zemini yaratmada kritik rol oynadığını vurgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Greenwashing , Green Trust , Sustainability Reporting

Kaynakça

• Acar Uğurlu, Y. (2024). “2000-2024 dönemi için yeşil aklama konusundaki küresel eğilimler”. Mali Çözüm, 34(186), 1787–1823.
• Akdeniz, P. C.- Koçer, L. L. (2024). “Yeşil aklama: Sistematik bir literatür taraması.” Tujom. 9 (1).1-19 https://doi.org/10.30685/tujom.v9i1.194
• Başar, B. (2024). Sürdürülebilirlik raporlamasında kullanılan uluslararası çerçeve ve standartlar. C. Kayalı & F.Yüksel (Ed.). Sürdürülebilir Kalkınmanın Muhasebe ve Denetime Yansımaları, 156-184. Ekin Yayınevi
• Sürdürülebilir Bankacılık Strateji Planı. https://02/KurumHakkinda/EkGetir/18?ekId=360
• Sürdürülebilirlik rehberi (2024). https://borsaistanbul.com/files/surdurulebilirlik-rehberi.pdf
• Bradley, T. C. (2011). Likelihood of eco-Friendly Confusion: Greenwashing and The FTC “Green Guides”, Landslide, 4(1), 1-5
• Chen, Y.S. (2010). “The Drivers of Green Brand Equity: Green Brand Image, Green Satisfaction, and Green Trust.” Journal of Business Ethics, 93, pp. 307–319 https://doi.org/10.1007/s10551-009-0223-9
• Chen, Y.S.- Chang, C. H. (2013). “Towards green trust: The influences of green perceived quality, green perceived risk, and green satisfaction.” Management Decision, 51 (1), pp. 63–82. https://doi.org/10.1108/00251741311291319
• Çanakçıoğlu, M. (2024). “Sürdürülebilir kalkınmada yeşil ekonominin önemi”. Eurasian Academy of Sciences Eurasian Business & Economics Journal, 37, 63-80. https://doi.org/10.17740/eas.econ.2024-V37-04
• Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. (2024). Yeşil Taksonomi Bilgilendirme Rehberi. https://webdosya.csb.gov.tr/db/dongusel/icerikler/yes-l-taksonom--20241017141452.pdf
• Delmas, M. A.- Burbano, V. C. (2011). “The drivers of greenwashing”. California Management Review, 54(1), 64–87.
• Delmas - Burbano, (2011). “The drivers of greenwashing.” California Management Review, 54(1), 64–87.
• Dempere, J., Alamash, E., - Mattos, P. (2024). “Unveiling the truth: Greenwashing in sustainable finance”. Frontiers in Sustainability. 5(1362051),1-14
• Freitas Netto, S. V. de - Sobral, M. F. F.- Ribeiro, A. R. B.- Soares, G. R. da L. (2020). Concepts and forms of greenwashing: A systematic review. Environmental Sciences Europe 32(1), DOI:10.1186/s12302-020-0300-3
• Gatti, L.- Seele, P.- Rademacher, L. C. (2019). Grey zone in – greenwash out. A review of greenwashing research and implications for the voluntary-mandatory transition of CSR. International Journal of Corporate Social Responsibility 4(1) DOI:10.1186/s40991-019-0044-9
• Gregory, R. P. (2024). “How greenwashing affects firm risk: An international perspective. “Journal of Risk and Financial Management, 17, 526. https://doi.org/10.3390/
• Herzig, C.- Schaltegger, S. (2006). “Corporate Sustainability Reporting: An Overview. In: Schaltegger, S., Bennett, M., Burritt, R. (Ed), Sustainability Accounting and Reporting. Springer. DOI:10.1007/978-1-4020-4974-3
• Hotten, R. (2015). “Volkswagen: The scandal explained”. BBC News https://www.bbc.com/news/business-34324772 erşim tarihi 25.05.2025
• Sürdürülebilirlik Bağlantılı Sermaye Piyasası Araçları Rehberi. https://spk.gov.tr/data/66db09fa8f95db2bd8f20032/Sürdürülebilirlik%20Bağlantılı%20Rehber%20Taslağı.pdf ,2024 (SPK, 2024a)
• Yeşil, Sürdürülebilir ve Sosyal Sermaye Piyasası Araçları Rehberi https://spk.gov.tr/data/66db09fa8f95db2bd8f20032/Yeşil%20Sürdürülebilir%20ve%20Sosyal%20Rehber%20Taslağı.pdf , (SPK 2024 b)
• Döngüsel Ekonomi Çalıştayı Yeşil Taksonomi Sunumu https://webdosya.csb.gov.tr/db/dongusel/icerikler/yes-l-taksonom--20241017141452.pdf, 2024
• Reprisk data suggest increase in greenwashing and rise of social washing https://www.reprisk.com/insights/news-and-media-coverage/reprisk-data-shows-increase-in-greenwashing-with-one-in-three-greenwashing-public-companies-also-linked-to-social-washing
• İstanbul Ticaret Gazetesi. (2024). Türkiye Yeşil Taksonomi Taslağı. https://istanbulticaretgazetesi.com/yazar-haber/Türkiye-yesil-taksonomi-taslagi
• Khan, H.Z.- Bose, S.- Mollik, A.T. - Harun, H. (2021). "“Green washing” or “authentic effort”? An empirical investigation of the quality of sustainability reporting by banks". Accounting, Auditing & Accountability Journal, 34 (2). 338-369. https://doi.org/10.1108/AAAJ-01-2018-3330
• Koch, T.- Denner, N. (2025). “Different shades of green deception”. Public Relations Review, 51, 102521.
• Li, Y.- Qi T.- Li, Q.- Tan,W.- Huang Y. (2025). "the motivation of corporate greenwashing: evidence from energy consumption intensity". Sustainable Development, John Wiley & Sons, Ltd., vol. 33(4), pages 5234-5250, August.
• Li, R.- Zhong M.- Shahab, Y. (2025). "Can penalties for environmental violations deter firms from engaging in greenwashing?". Business Ethics, the Environment & Responsibility, John Wiley & Sons, Ltd., vol. 34(1), pages 189-214, January.
• Lirio, M. M.- Zonatto, V. C. da S.- Júnior, E. M.- Nascimento, L. C. L. P. (n.d.). The practice of greenwashing motivated by financial constraints: An analysis in global economies.
• Liu, Y.- Li, W.- Wang, L.- Meng, Q. (2023). “Why greenwashing occurs and what happens afterwards? A systematic literature review and future research agenda.” Environmental Science and Pollution Research 30(2):1-15
• Lyon, T. P.- Montgomery, A. W. (2015). “The means and end of greenwash.” Organization & Environment, 28(2), 223–249.
• Mahoney, L. S.- Thorne, L.- Cecil, L.- LaGore, W. (2013). “A research note on standalone corporate social responsibility reports: Signaling or greenwashing?”. Crıtıcal Perspectıves On Accountıng, 24(4), pages 350-359.
• Narter Law. (2024). Türkiye yeşil taksonomi yönetmeliği taslağı yayınlandı. https://www.narterlaw.com/Türkiye-yesil-taksonomi-yonetmeligi-taslagi-yayimlandi/
• Pearson, J. (2010). Are we doing the right thing? Leadership and prioritisation for public benefit. The Journal of Corporate Citizenship, (37), 37–40.
• Pedersen, E. R. G.- Andersen, K. R. (2023). “Greenwashing: A business model perspective. Journal of Business Models, Vol. 11(2), 11-24
• Purnamasari, P.- Umiyati, I. (2024). “Greenwashing and financial performance of firms: The moderating role of internal audit quality and digital technologies”. Cogent Business & Management, 11(1).
• Sermaye Piyasası Kurulu (SPK). (2020). Sürdürülebilirlik İlkeleri Uyum Çerçevesi.
• Sneideriene, A.- Legenzova, R. (2025). “Greenwashing prevention in environmental, social, and governance (ESG) disclosures: A bibliometric analysis”. Research in International Business and Finance, Elsevier, vol. 74(C). DOI: 10.1016/j.ribaf.2024.102720
• Soru ve cevaplarla sürdürülebilirlik raporlaması, https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Sustainability/Soru_ve_Cevaplarla_Surdurulebilirlik_Raporlamasi_30_05_2023-.pdf erişim tarihi: 09.10.24
• Sundarasena, S.- Zyznarska-Dworczak, B.- Goel, S. (2024). “Sustainability reporting and greenwashing: A bibliometrics assessment in G7 and non-G7 nations.” Cogent Business & Management, 11(1).
• T.C. Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunmasi ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü. (2023). Çevreye ilişkin beyanlar içeren reklamlar hakkında kılavuz https://tuketici.ticaret.gov.tr/data/63ada5bc13b876a1c8715f73/ÇEVREYE%20İLİŞKİN%20BEYANLAR%20İÇEREN%20REKLAMLAR%20HAKKINDA%20KILAVUZ.pdf
• WCED. (1987). Report of the World Commission on Environment and Development: Our Common Future. https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/5987our-common-future.pdf erişim tarihi: 21.04. 2025
• Yeşil Büyüme Platformu. (2024). Türkiye yeşil taksonomi rehberi. https://yesilbuyume.org/Türkiye-yesil-taksonomi-rehberi/
• Zhang, K.- Pan, Z.- Janardhanan, M. (2022). “Relationship analysis between greenwashing and environmental performance”. Environment, Development and Sustainability, ,25, pp.7927–7957. https://doi.org/10.1007/s10668-022-02381-9
• Kurumsal Yönetim Tebliği (II-17.1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (II-17.1.a). 2/10/2020 tarihli ve 31262 sayılı Resmi Gazete.
• Bankaların Yeşil Varlık Oranı Hesaplaması Hakkında Tebliğ. 11/04/2025 tarihli ve 32867 sayılı Resmî Gazete.