TÜRK BANKACILIK SEKTÖRÜNÜN BASEL III KRİTERLERİ PERSPEKTİFİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 2, 148 - 161, 01.10.2018

Rozi Mizrahi , İltan Kandemir

https://doi.org/10.32951/mufider.453187

Öz

Bankacılık sektöründe yaşanan gelişmeler, yalnızca finans
dünyasını şekillendirmekle ve değiştirmekle kalmayıp, toplum refahına direkt
etki etmektedir. Finans dünyasının derinliği ile ilişkilendirilebilecek
imkanlar, teknolojik gelişmeler ışığında günümüze kadar çoğalarak gelmiş ve
toplumsal refahın artmasında etkin rol oynamıştır. Aynı şekilde finans
dünyasının yaşadığı krizler ise kümülatif anlamda refah kayıplarına yol
açmıştır. Böyle bir düzende, kâr iştahının yaratabileceği yıkıcı etkiler son
yüzyılda birçok kriz ile kendini göstermiş ve finans dünyasının temel aktörü
olan bankaların sorgulanmasına yol açmıştır. Bankaları denetlemek için birçok
yerel düzenleyici kurumun ortaya çıkması ise yeni bir problem yaratmıştır.
Yerel kurumların uygulamalarında ortaya çıkan farklar globalleşen dünyada
rekabet eşitsizliğine neden olmuştur. Bunların sonucu olarak basel kriterleri
hazırlanmış ve dünyada kabul gören uygulamalar haline gelmiştir. Çalışmamızda
öncelikle dünyada ve Türkiye’de bankacılığın tarihsel gelişimine kısaca yer
verilmiştir. Daha sonra basel kriterlerinin ortaya çıkışı ve getirdiği
yenilikler ortaya konmuştur. Çalışmamızın son bölümünde  Türk bankacılık sektörünün aktif büyüklüğüne
göre %75’ini oluşturan ve bu nedenle sektörü temsil edebileceğini düşündüğümüz
yedi bankanın Basel III kriterlerine uyumu değerlendirilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Bankacılık sektörü, Kaldıraç oran, Basel

Kaynakça

• Akgüç, Ö. (1992). 100 Soruda Türkiye'de Bankacılık. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
• Al, H. (1998). Türkiye’de Bankacılığın Tarihsel Gelişimi - Tanzimata Kadar Osmanlı Devletinde Bankacılık Faaliyetleri. Active Bankacılık ve Finans Dergisi(1), 88.
• Altuğ, O. (1996). Banka İşlemleri Muhasebesi. İstanbul: Evrim Yayınevi.
• Ay, İ. C. (2010). Basel Kriterleri Çerçevesinde Türk Finans ve Bankacılık Sektörünün Yeniden Düzenlenmesi. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı. İstanbul.
• BIS, (2010) Basel III: A Global Regulatory Framework For More Resilient Banks and Banking Systems. Erişim Adresi https://www.bis.org/publ/bcbs189_dec2010.pdf
• Cangürel, O., Güngör, S., Sevinç, V. U., Kaycı, İ., Atalay, S., (2010). Sorularla Basel III, BDDK Risk Yönetimi Dairesi, 1-26.
• Çankaya, F., & Öz, M. (2001). Türkiye’de Kamu Bankalarının Özelleştirilmesi: Kamu ve Özel Sermayeli Ticaret Bankalarında Etkinlik ve Verimlilik Analizi. İstanbul: Türkiye Bankalar Birliği; Yayın No: 221.
• Çivi, H. (1985). Türkiyede Bankacılık; Teori, Uygulama ve Sonuçları. Ankara: Fon Matbaası.
• Gürel, E., Demir, N. ve Bulgurcu Gürel, E.B. (2012). Basel III Kriterleri. Bankacılık ve Sigortacılık Araştırmaları Dergisi, (3-4), 16-28.
• Dinçer, A. (2006). Bankacılık SektöründeKonsolidasyon, Ülke Deneyimleri ve Türkiye İçin Öneriler. Devlet Planlama Teşkilatı. Ankara: DPT Yayınları, Yayın No:2697. Demirkol, Ö. F. ve Şenbayram, E. (2014). Basel III Uzlaşısı ve Ekonomik Boyutu. Erişim Adresi http://dergipark.gov.tr/ksusbd/issue/10291/126238
• Dizdar Karakoç, S. (2010) , Piyasa Riski Ölçümleme Yöntemlerine İlişkin Analiz, BDDK Risk Yönetimi Dairesi, 1-28.
• Erdem, E. (2006). Para ve Banka. Kayseri: Erciyes Üniversitesi İ.İ.B.F. Yayınları.
• Geylan, R. (1985). Ticari Banka Yönetimi ve Türk Ticaret Bankalarının Temel Yönetim Sorunları. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Gökçen, B. (2012). 2001 - 2010 Basel II Kriterleri ve Türk Bankacılık Sistemine Etkileri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Günal, M. (2001). Türk Bankacılık Sektörünün Sorunları ve Geleceği. Ankara: Ankara Ticaret Odası Yayınları.
• Keskin, E., İnan, E. A., Mumcu, M. ve Erdönmez, P. (2008). 50. Yılında Türkiye Bankalar Birliği ve Türkiye'de Bankacılık Sistemi “1958-2007”. İstanbul: Türkiye Bankalar Birliği.
• Kıraç, F. (2008). Türkiye’de Bankacılık Sektöründe Basel II Uygulamaları ve Eğitimi.(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• King, P. ve Tarbert, H. (2011). Basel III: An Overview , Banking and Financial Services Policy Report, 30(5), 1-18.
• Oksay, S. (2003). Türk Bankacılık Sisteminin Gelişiminin, Dünya Bankacılık Sistemindeki Gelişmeler Işığında Değerlendirilmesi ve Günümüzde Yaşanan Yapısal Sorunların Tespiti. Banka Mali ve Ekonomik Yorumlar Dergisi(1), 48.
• Parasız, İ. (2000). Para Banka ve Finansal Piyasalar. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Parasız, İ. (2007). Modern Bankacılık Teori ve Uygulama. Bursa: Ezgi Kitabevi Yayınları.
• Sağlam, S. Ö. (2010). Türk Bankacılık Sisteminin Avrupa Birliği Bankacılık Sistemine Entegrasyonu ve Basel III Uzlaşısı.(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Sarı, S. (2004). Ticari Bankalarda Risk Yönetimi ve Sermaye Yeterliliği.(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Şahin, H. (2000). Türkiye Ekonomisi (Tarihsel Gelişimi - Bugünkü Durumu). Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Taşpınar G., (2013) Basel III Kriterleri ve Türk Bankacılık Sektörüne Etkileri. Dünya Gazetesi. Erişim Adresi https://www.dunya.com/gundem/basel-iii-kriterleri-ve-turk-bankacilik-sistemine-etkileri-haberi-199777
• TCMB, (2010). Finansal İstikrar Raporu, Sayı:11, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Yayınları, ISSN:1305-8584, 58-60.
• TCMB. (2017). 2016 Yılı Para ve Kur Politikası. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Yayınları, Erişim Adresi http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/e892e880-3d81-4445-8b3a-c12a252172f9/2016ParaveKur.pdf
• TDK. (2006).Türk Dil Kurumu Güncel Türkçe Sözlüğü Erişim Adresi http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama
• Urgancı, H. (1982). Para ve Banka. Ankara: Önder Matbaası.
• Uyar, S. (2003). Bankacılık Krizleri. Ankara: Ziraat Matbaacılık.
• Yenigün, G. (2016). Basel III Kriterleri Kapsamında Bankalarda Likitide Riski Yönetimi ve Türk Bankacılık Sektörüne Yansımaları.(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yıldırım, O. (2004). Türkiye’de Bankacılık Sektörünün Temel Sorunları ve Sektörde Yaşanan Mali Riskler, Dış Ticaret Dergisi, Dış Ticaret Müsteşarlığı, 30(9), 1-13.