Kutadgu Bilig’de Muhasebe, Ticari Hayat ve Etik İle İlgili Beyitler ve Güncel Yorumu

Yıl 2012, Sayı: 2 - Sayı: 2, 68 - 100, 01.01.2012

Ahmet Vecdi Can Selahattin Karabınar Metehan Küçüker

Öz

Bu çalışmada, yazıldığı yıllarda devlet işleyişine önemli etkileri olan Yusuf Has Hacib’in “Kutadgu Bilig” adlı eseri, muhasebe gözüyle ele alınmıştır. Muhasebe işlerini, kayıt düzenini, ticaret hayatı ve meslek ahlakını ilgilendiren beyitler seçilerek bu beyitlerde geçen belli başlı finansal terim ve sözcüklerin günümüz Türkçe’sindeki karşılıkları, anlamları ve açıklamaları incelenmiştir. Beyitlerde muhasebe kavram ve ilkeleriyle, muhasebe iş ve işlemleriyle ilişkili önemli bazı finansal terim ve sözcüklerin kullanıldığı saptanmıştır. Ayrıca muhasebecinin taşıması gereken ahlaki ve kişisel özellikler ile sahip olması gereken mesleki bilgi ve donanımın yoğun biçimde işlendiği görülmüştür. Sonuçta “Kutadgu Bilig” adlı eserin yalnızca din, siyaset, iktisat tarihi açısından değil muhasebe tarihi açısından da büyük bir değer ve öneme sahip olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hacib, Muhasebe, Muhasebe Tarihi, Ticaret

Verses Regarding to Accounting, Commercial Life and Ethics in Kutadgu Bilig and Their Topical Explanation

Öz

In this study, Kutadgu Bilig which written by Yusuf Has Hacib, is discussed with
a view of accounting. Present Turkish descriptions and explanations of certain financial
terms and words are investigated by being selected couplets concerning accounting
works, recording system and trade. It is determined that some important financial
terms and words associated with the accounting concepts and principles were used in
couplets. Necessary moral and personal characteristics for accountants and professional
knowledge and facilities which they should have were extensively mentioned in couplets.
Eventually, Kutadgu Bilig not only in terms of religion, politics, economy
history but also have a very important role in terms of accounting history

Anahtar Kelimeler

Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hacib, Accounting, History of Accounting, Trade