Düyûn-ı Umûmiyye Osmanlı Devlet Borçları İdaresi

Yıl 2021, Sayı: 21, 67 - 78, 22.07.2021

Burcu Adiloğlu Göksel Yücel

Öz

19.yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu için savaşların ve ekonomik güçlüklerin yoğun olduğu bir dönemdir. Bu dönemde gelir kaynakları da azalan Devlet ilk kez 1854’te Kırım Savaşı nedeniyle dış borçlanmaya gitmiş, ancak bunları ödeyemez hale gelince 1876 yılında moratoryum ilan etmiştir. Bunun üzerine 1881 yılında Avrupalı alacaklıların yönetiminde Düyunu Umumiye İdaresi kurulmuş ve Osmanlı borçlarının ödenmesi için altı çeşit verginin tahsil ve harcama yetkisi bu idareye verilmiştir. Devletin bağımsızlığına gölge düşüren bu idare yarım yüzyıla yakın faaliyetlerine devam etmiş, 1928 yılında sonlanmıştır. Osmanlı borçlarının kalan kısmı ise Türkiye Cumhuriyetince üstlenilmiş ve tümüyle 1954 yılında ödenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Düyunu Umumiye, Osmanlı İmparatorluğu Borçlar İdaresi, Düyunu Umumiye, Osmanlı İmparatorluğu Borçlar İdaresi

Düyûn-ı Umûmiyye Ottoman State Debt Administration

Öz

The 19th century was an intense period of wars and economic difficulties for the Ottoman Empire. The State, whose income sources also decreased during this period, went to foreign borrowing for the first time in 1854 due to the Crimean War, but when it became unable to pay them, it declared a moratorium in 1876. Thereupon, Ottoman Public Debt Administration was established in 1881 under the management of European creditors. The authority to collect and spend six types of taxes was given to this administration for the payment of Ottoman debts. This administration, which overshadowed the independence of the state, continued its activities for nearly half a century and ended in 1928. The remaining part of the Ottoman debts was undertaken by the Republic of Turkey and was fully paid in 1954.

Anahtar Kelimeler

Public Debt, Ottoman Public Debt Administration, OPDA

Kaynakça

• Belin, M. (1999). Osmanlı İmparatorluğu’nun İktisadi Tarihi. (O. Ceylan, Çev.) Ankara: Gündoğan Yayınları.
• Council of Administration of the Ottoman Public Debt. (1887 September). Annual Report, (For The Fifth Financial Period, 13 th March 1886- 12 th March 1887). İstanbul: Council of Administration of the Ottoman Public Debt.
• Çetin, E. C. (2018, Temmuz). Düyun-u Umumiye ve Osmanlı Dış Borç Tarihi - Genel Bir Bakış. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14), 234-249.
• Dikmen, N. (2005). Osmanlı Dış Borçlarının Ekonomik ve Siyasi Sonuçları. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(2), 137 - 159.
• Kartopu, S. (2012). Düyunu Umumiye İdaresi ve İdare ile İlgili Görüşler. Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi, 1(2), 32-40.
• Küçük, C., & Ertüzün, T. (1994). Düyûn-ı Umûmiyye,. TDV İslam Ansiklopedisi (Cilt 10, s. 58-62). içinde İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.
• Özbay, T. (2005). Lozan’dan Sevr’e Türkiye. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Özdemir, B. (2009). Osmanlı Devleti Dış Borçları. Ankara: Ankara Ticaret Odası.
• Toraman, C. H. (2010). The Role of the Ottoman Public Debt Administration (OPDA) on the Progress of Accounting at the Ottoman Empire and the Influence of this Debt Management. 2nd Balkans and Middle East Countries Conference on Auditing.
• Tunçsiper, B. H. (2018). The Ottoman Public Debt Administration in Debt Process of Ottoman Empire.
• Yeniay, İ. H. (1964). Yeni Osmanlı Borçları Tarihi. İstanbul: İ.Ü.İktisat Fakültesi, Yayın No. 150, Ekin Basımevi.