KOŞULLU KONUKSEVERLİKTEN HOŞNUTSUZLUĞA: ALMANYA’DA YÜKSELEN YABANCI DÜŞMANLIĞINI TÜRK GÖÇMENLER ÜZERİNDEN OKUMAK

Yıl 2018, Cilt: 14 Sayı: 53, 209 - 228, 03.04.2018

Fatih Kahraman

Öz

II. Dünya Savaşı sonrasında Avrupa’nın yaşadığı yıkımın etkileri toplumsal, siyasal, ekonomik vb. farklı alanlarda uzun yıllar hissedilmiştir. Avrupa savaşta kaybedilen insan kaynağını
yoğunlukla 1950’lerin ortasından 1970’li yılların ikinci yarısına kadar işgücü açısından zengin olan ülkelerden sağlamıştır. Başta Almanya
olmak üzere Batı Avrupa ülkeleri Mağrip ülkeleri, Yugoslavya, Türkiye vb. ülkelerle yaptıkları ikili anlaşmalar sonucunda ihtiyaç duydukları
alanlarda göçmen emeğini yoğun şekilde kullanmıştır. Bu çalışmada yabancının sosyolojik
anlamıyla birlikte koşullu konukseverlik düşüncesi ile ilişkisi, Almanya’nın göçmen işgücünü
kendi ülkesine çekebilmek için Türkiye ile 1961
yılında imzaladığı İşgücü Alım Antlaşması’ndan, işgücü alımının Almanya tarafından durdurulduğu 1973 yılına kadar koşullu bir konukseverlik politikası izlediği, 1980’lerden itibaren
Avrupa’da yükselen aşırı sağ ile birlikte Türk
göçmenlere karşı zenofobik söylem ve eylemlerin artması tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Koşullu Konukseverlik, Yabancı, Yabancı Düşmanlığı, Konuk İşçi, Almanya

Kaynakça

• ALJAZEERA, Hollanda Seçimlerini Rutten’in Partisi Kazandı, http://www.aljazeera.com.tr/ haber/hollanda-secimini-ruttenin-partisi-kazandi adresindne elde edildi.
• BAŞKURT, İ. (2009). “Almanya’da Yaşayan Türk Göçmenlerin Kimlik Problemi”, İstanbul Üniversitesi Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, S.12, s.81-94.
• BAUMAN, Z. (2001). Parçalanmış Hayat: Postmodern Ahlak Denemeleri (Çev. İsmail Türkmen), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• BAUMAN, Z. (2003). Modernlik ve Müphemlik (Çev. İsmail Türkmen), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• BAUMAN, Z. (2006). Parçalanmış Hayat Postmodern Ahlak Denemeleri (Çev. İsmail Türkmen), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• BAUMAN, Z. (2009). Sosyolojik Düşünmek (Çev. Abdullah Yılmaz), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• BBC, Finlandiya’da İktidar Partisi Seçimleri Kaybetti, http://www.bbc.com/turkce/ haberler/2015/04/150419_finlandiya_secimler adresinden elde edildi.
• BENHABİB, Ş. (2014). Ötekilerin Hakları Yabancılar, Yerliler,Vatandaşlar, İletişim Yayınları, İstanbul.
• BERGER J., MOHR, J. (2011). Yedinci Adam (Çev. Cevat Çapan), Agora Kitaplığı, İstanbul.
• BOURDIEU, P. vd. (2015). “Jonquilles Sokağı”, Levent Ünsaldı (Yay. Haz.), Dünyanın Sefaleti, , Ankara: Heretik Yayın.
• CANATAN, K. (2007). “İslamofobi ve Anti-İslamizm - Kavramsal ve Tarihsel Yaklaşım,”, Kadir Canatan ve Özcan Hıdır (Ed.), Batı Dünyasında İslamofobi ve Anti-İslamizm, Eskiyeni Yayınları: Ankara.
• CANATAN, K. (2009). “Avrupa Toplumlarında ÇokKültürcülük: Sosyolojik Bir Yaklaşım”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, N.2, S.6, s.80-97
• CASTLES, S., MILLER, M. J. (2008). Göçler Çağı. Modern Dünyada Uluslararası Göç Hareketleri (Çev. B. Uğur Bal ve İbrahim Akbulut), Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• DERRIDA, J. (1999). Konuksev(er-/-mez)lik. (Çev. F. Keskin ve Ö. Sözer), Pera Peras Poros: Jacques Derrida ile Birlikte Disiplinlerarası Çalışma İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları, s.43-71.
• DOĞAN, A. (2001). “Türkiye’den Almanya’ya Göçün 40. Yılında Beklentiler ve Gerçekler”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.1, S.2, ss.17-38
• ENAR (2014). “Racist Crime in Europe Enar Shadow Report 2013-2014”, https://www.cms.hr/ system/article_document/doc/189/ENAR_Shadow_report_Racist_crime_in_Europe.pdf
• EUMC (2006). “The Annual Report on the Situation regarding Racism and Xenophobia in the Member States of the EU”, fra.europa.eu/sites/default/files/fra.../10-ar06p2_en.pdf (14.2.2018)
• FAIST, T. (2003). Uluslararası Göç ve Ulusaşırı Toplumsal Alanlar (Çev. Azat Zana Gündoğan ve Can Nacar), Bağlam Yayıncılık, İstanbul.
• GAV (2016). “Almanya’da Sığınmacılara Yönelik Saldırılar”, http://gocvakfi.org/almanyadasiginmacilara-yonelik-saldirilar/ (11.1.2018)
• GÜLLÜ, İ. (2015). “Fayda Odaklı Göç Algısı ve Çok Kültürlü Toplum”, Perspektif, S.238, s.38-41.
• GÜLLÜPINAR, F. (2014). “Almanya’da Göçmen Politikaları ve Türkiyeli Göçmenlerin Trajedisi: Yurttaşlık, Haklar ve Eşitsizlikler Üzerine”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.14, S.1, s.1-16.
• BOZKURT, N. (2010). Fikir Mimarları Dizisi-Kant, Yay. Haz. Nejat Bozkurt, Say Yayınları, İstanbul.
• MARTIN, P. (1991). Bitmeyen Öykü: Batı Avrupa’ya Türk İşçi Göçü, Uluslararası Çalışma Bürosu.
• MASTER, D.S., LE ROY, M. (2000). “Xenophobia and the European Union”, Comparative Politics, C.32, N.4, s.419-436.
• MORTAN K., SARFATI, M. (2011). Vatan Olan Gurbet Almanya’ya İşçi Göçünün 50. Yılı, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• ÖNER, S. (2014). “Avrupa’da Yükselen Aşırı Sağ, Yeni Ötekiler ve Türkiye’nin AB Üyeliği”, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, C.13, N.1, s.163-184.
• RUTLI, E. E. (2017). “Yapısökümü Etik Açısından Okumak: Derrida ve Konukseverlik Düşüncesi”, Temaşa Felsefe Dergisi, S.7, s.124-154.
• SASSEN, S. (1999). Guest and Aliens, New Press, New York.
• SIMMEL, G. (2009). Bireysellik ve Kültür (Çev. Tuncay Birkan), Metis Yayınları, İstanbul.
• SUNATA, U. (2013). “Göçmen İşçinin Sıla Hasreti: Bir Yabnacılaşma Hikayesi”, Sosyoloji Dergisi, C.27, S.2, s.197-218.
• TBMM, (2012). “2000-2006 Yıllarında Almanya’da Neo-Nazilerce İşlenen Cinayetler Hakkında İnceleme Raporu”, https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/insanhaklari/docs/2012/ raporlar/neo_nazi_cinayetleri.pdf (11.1.2018)
• TOKSÖZ, G. (2006). Uluslararası Emek Göçü, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• ULUKÜTÜK, M. (2016). “Göçün Öznelerinin Anlatımı Problemi: Konukseverlik, Hayırseverlik ve Hakseverlik Bağlamında Felsefi Soruşturmalar”, İlahiyat Akademi Dergisi, C.3, S.4, s.69-98.
• UNAT, N. A. (2006). Bitmeyen Göç Konuk İşçilikten Ulus-Ötesi Yurttaşlığa, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları: İstanbul.
• UNAT, N. A. (2007). “Türk Dış Göçünün Aşamaları: 1950’li Yıllardan 2000’li Yıllara”, Ayhan Kaya ve Bahar Şahin (Ed.), Kökler ve Yollar Türkiye’de Göç Süreçleri , İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları: İstanbul.
• UNAT, N. A. (2015). “Türkiye’nin Son Elli Yıllık Emek Göçü: Yorum, Eleştiri, Öngörü”, M. Murat Erdoğan ve Ayhan Kaya (Ed.), Türkiye’nin Göç Tarihi 14. Yüzyıldan 21. Yüzyıla Türkiye’ye Göçler, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları: İstanbul.
• YANARIŞIK, O. (2013). “Yükselen Irkçılık ve İslamofobi Gölgesinde Yaşayan Avrupa Türkleri: Almanya Örneği”, Yeni Türkiye, S.54, s. 2911-2917
• YEĞENOĞLU, M. (2016). Avrupa’da İslam, Göçmenlik ve Konukseverlik, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul
• YILDIRIMOĞLU, H. (2005). “Uluslararası Emek Göçü Almanya’ya Türk Emek Göçü”, Kamu İş, C.8,S.1.