MALUMAT – BİLGİ AYRIMI ve BİLGİNİN TEŞHİSİ

Yıl 2013, Cilt: 9 Sayı: 36, 3 - 15, 15.06.2013

Sadık Türker

Öz

Bir kuyumcu adayının ilk öğrenmesi gereken şey altın ile diğer metallerin, elmas ile diğer kristallerin nasıl birbirinden ayırt edileceğidir; yoksa bir gün içinde iflas eder. Bilgiyle uğraşan birinin, bahusus bir düşünür adayının ilk öğrenmesi gereken şey de bilgi içeren ve içermeyen ifadeleri birbirinden ayırt etmektir; yoksa acemi kuyumcudan daha kötü bir duruma düşerek, iflas ettiğini bile anlayamaz. Ancak bilgi kuyumculuğunu öğrenen birisini bekleyen çok daha büyük tehlike, bilginin çağlara göre değişen niteliklerinin durmaksızın değerlendirilmesinin gerekmesidir. Çünkü bilginin temellerine ilişkin değerlerin değişmesinden dolayı hangi ifadelerin bilgi olup olmadığını eski kategorilerle ayırt etmek son derece zordur. Bu çalışmada, gerek genel kültürde gerekse felsefi terminolojide birbirine karıştırılan malumat (information) ile bilgi (knowledge) kavramları birbirinden ayırt edilerek, malumat ifadeleri ile bilgi ifadeleri içeren metinlerin nasıl birbirinden ayırt edilebileceğine ilişkin bazı ölçütler sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Malumat, Bilgi, Bağlam, Hafıza, Cehalet, Müracaat

Kaynakça

• ARISTOTELES 1991a. Analytica Posteriora, çev. J. Barnes, Complete Works of Aristotle, ed. J. Barnes, 2 c, Princeton: Princeton University Press.
• ARISTOTELES 1991b. Topica, çev. W.A. Pickard, Complete Works of Aristotle, ed. J. Barnes, 2 c, Princeton: Princeton University Press.
• DESLAURİERS, Marguerite 2007. Aristotle on Definition, Philosophia Antiqua 109, ed. K.A. Algra – F.A.J. De Haas – J. Mansfeld – C.J. Rowe – D.T. Runia –Ch. Wildberg, Leiden – Boston: Brill.
• EL-FÂRÂBĪ, Ebû Naṣr 1970. Kitâbu’l-ḥuruf, ed. Muhsin Mehdî, el-Manṭiq ‘inde l-Fārābī, Beyrut.
• EL-FÂRÂBĪ, Ebû Naṣr 1987. Kitâbu’l-Burhân, ed. MACİD Fahri, el-Manṭiq ‘inde l-Fārābī, Beyrut: Dâru l-Mašrıq.
• ET-ṬŪSĪ, Naṣrudīn 1960. Şerhu l-işārāt ve t-tenbīhāt, ed. S. Dunyā, 4 c, Kahire: Dāru l-Ma‘ārif.
• FREGE, Gottlob 1997. “On Sinn and Bedeutung”, The Frege Reader, ed. Michael Beaney, 1. bsk., Oxford: Blackwell.
• HUXLEY, Thomas H. 1912. Method and Results: Essays, Londra: MacMillan and Co.
• İbn Sînâ, Abû ‘Alî 1971. Danesh-name Alai: Avicenna’s Treatise on Logic, İngilizce’ye çev. Farhang Zabeeh, The Hague: Martinus Nijhoff.
• KANT, Immanuel 1958. Critique of Pure Reason, çev. N.K. Smith, New York: The Modern Library.
• KIERKEGAARD, Soren 1997. Prefaces: Writing Sampler, çev. T.W. Nichol, New Jersey: Princeton University Press.
• MACINTOSH, Dougles Clyde 1915. The Problem of Knowledge, New York: The Macmillan Co.
• PERRY, Ralph Barton 1905. The Approach to Philosophy, N ew Y ork: C harles Scribner’s Sons.
• RESCHER, Nicholas 2006. Epistemetrics, Cambridge – New York: Cambridge University Press.
• SMITH, Adam tsz. Essays Philosophical and Literary, Londra: Ward, Lock, & Co., Warwick House.
• TÜRKER, Sadık 2010. “İletişim, Sistem ve Felsefe: İletişimsel Sistem Felsefesine Giriş”, Kutadgubilig Felsefe-Bilim Araştırmaları, 18, s. 301-336.
• TÜRKER, Sadık 2012. Batı Düşüncesinde Üçleme /Trichotomy Sorunu: Geleneksel Batılı Akılcılığın Temelleri Üzerine Sistematik bir İnceleme, İstanbul: Külliyat Yayınları.