DÜNYALI BİR ÜNİVERSİTENİN İMKÂNLARI

Yıl 2013, Cilt: 9 Sayı: 35, 167 - 180, 15.03.2013

Besim F. Dellaloğlu

Öz

Epey bir zaman Ahmet Hamdi Tanpınar üzerine çalıştım. Onun biyog-rafisini incelerken ilginç bulduğum bir nokta dikkatimi çekmişti. Tanpı-nar 1920’lerin başında İstanbul Edebiyat Fakültesi’ni bitirir. Türkçe-Ede-biyat öğretmeni olarak Anadolu’ya öğretmenlik yapmaya gider. İstan-bul’a dönüp, Akademi’de ve İstanbul Üniversitesi’nde hoca olmadan ön-ce, bir süre Anadolu’nun değişik liselerinde öğretmenlik yapar. İlginç olan, çalıştığı liseler bulunduğu kentin adıyla anılıyordu. Erzurum Li-sesi, Konya Lisesi ya da en fazla Atatürk Lisesi, Cumhuriyet Lisesi vb. O yıllarda galiba her ilde bir lise vardı. Hatta her şehirde bile yoktu belki. Türkiye’nin iki cumhurbaşkanı çıkarmış tek lisesi Afyon Lisesi’dir. Ah-met Necdet Sezer ve Süleyman Demirel Afyon Lisesi mezunudur. Ama Süleyman Demirel’in Ispartalı olduğunu biliyoruz. Ben niye O’nun Af-yon Lisesi mezunu olduğunu bilmiyorum ama bu bana “acaba neden?” sorusunu sorduruyor. Acaba o dönemde Isparta’da lise mi yok? Ya da yatılı bölümü olan lise mi yok? Parasız yatılı bölümü olan lise mi yok? Bugün Türkiye’de 170 kadar üniversite var. Bunun elliye yakını vakıf üniversitesi, geri kalanı ise devlet üniversitesi. Yani aşağı yukarı her ilde bir üniversite var artık. 1920’lerde her ilde bir lise bile yokken bugün her ilde bir üniversite var. Sadece İstanbul’da elliye yakın üniversite var.

Anahtar Kelimeler

Üniversite, Akademi, Eğitim İmkanı

Kaynakça

• AYNİ, Mehmet Ali, Darülfünun Tarihi, İstanbul: Kitabevi, 2007.
• CHARLE, C. & VERGER J., Üniversitelerin Tarihi, çev: İsmail Yerguz, Ankara:Dost, 2005.
• GASSET, Jose Ortega Y., Üniversitenin Misyonu, çev: Neyyire Gül Işık, İstanbul: YKY, 1998.
• Gulbenkian Komisyonu, Sosyal Bilimleri Açın, çev: Şirin Tekeli, İstanbul: Metis, 1996.
• LEE, Richard & WALLERSTEIN, Immanuel (der), İki Kültürü Aşmak, çev: Aysun Ba-bacan, İstanbul: Metis, 2007.
• MENTEŞ, Ali, Yeniversite, İstanbul: Metis, 2000.
• ROSOVSKY, Henry, Üniversite: Bir Dekan Anlatıyor, çev: Süreyya Ersoy, Ankara: Tü-bitak, 1998.
• WATERS, Lindsay; Akademinin Düşmanları, çev: Müge Özbek, Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, İstanbul, 2009.