TÜRKİYE’DE MUHAFAZAKÂRLIĞIN DİRENME ODAĞI OLARAK AİLE

Yıl 2012, Cilt: 8 Sayı: 31, 3 - 20, 15.03.2012

Mahmut H. Akın

Öz

Aile, toplumun en temel kurumlarından birisidir. Çocuğu muhafaza eden ilk toplumsal çevredir. Muhafazakâr teorisyenler, aileyi toplum düzenini sağla-yan en önemli kurumlar arasında saymışlardır. Bu yüzden ailenin göreceği zarardan bütün toplumun etkileneceğine dair kabul, aynı zamanda Muhafazakâr bir tepkidir. Geleneksel toplumlarda temel eğitim kurumu olan aile, modernleşme ile birlikte devleti karşısında bulmuştur. Bu süreçte devlet, çocuğun hayatına ailenin dışında bir otorite olarak dahil olmuştur. Modern ulus devlet, çocuğu sahiplenmiş ve “çocuk kimindir?” sorusunun ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Modernleşme, aile ile devleti farklı şekillerde karşı karşıya getirmiştir. Bazı totaliter rejimlerde bir kurum olarak aile toplum hayatından tamamen çıkarılmak istenmiştir. Türk modernleşmesi de aile ile devletin karşı karşıya geldiği bir süreç olarak yorumlanabilir. Tanzimat'tan beri devlet çocukları sahiplenmiştir. Türkiye'de aileyi ortadan kaldırmaya yönelik bir siya-set izlenmese de yeni nesiller aile ile okul arasında kalmışlığı tecrübe etmişlerdir. Geleneği temsil eden aile, Türkiye'de Muhafazakârlığın sürdürülme-sinde önemli bir işlevi yerine getirmiştir.

Anahtar Kelimeler

Aile, Muhafazakârlık, Okullaşma, Türk Modernleşmesi, Ulus Devlet

Kaynakça

• ARISTOTELES, (2010), Politika, (Çev. Mete Tunçay), İstanbul: Remzi Kita-bevi, 12. Baskı,
• BERKES, Niyazi, (2008), Türkiye'de Çağdaşlaşma, (Yayına Haz. Ahmet Ku-yaş), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 12. Baskı.
• BUMİN, Kürşat, (1985), Batıda Devlet ve Çocuk, İstanbul: Alan Yayınları.
• DAWSON, Richard E., PREWITT, Kenneth, DAWSON, Karen, (1977), Politi-cal Socialization, , Boston: Little, Brown and Company, 2nd Edition.
• DİLİPAK, Abdurrahman, (1989), İnönü Dönemi, İstanbul: Beyan Yayınları.
• DURKHEIM, Emilé, (2006), Sosyoloji Dersleri, (Çev. Ali Berktay), İstanbul: İletişim Yayınları.
• ERSOY, Mehmed Akif, (2007), Safahat, (Hazırlayan: M. Ertuğrul Düzdağ), İs-tanbul: Çağrı Yayınları, 5. Baskı.
• EISINGA, Rob, LAMMERS, Jan, PETERS, Jan, (1991), “Community, Com-mitment, and Conservatism”, European Sociological Review, Vol. 7, No. 2, Oxford University Press, p. 123-134.
• ENGELS, Friedrich, (2010), Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni, (Çev. Kenan Somer), Ankara: Sol Yayınları, 15. Baskı.
• FUKUYAMA, Francis, (2005), Güven: Sosyal Erdemler ve Refahın Yaratıl-ması, (Çev. Ahmet Buğdaycı), İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları, 3. Baskı.
• GEIGER, H. Kent, (1971), “The Family in Soviet Russia”, Modern Sociology: Introductory Readings, (Ed. Peter Worsley), London: Penguin Books, 2nd Edition, p. 165-172.
• GÜNGÖR, Erol, (1995), Ahlak Psikolojisi ve Sosyal Ahlak, İstanbul: Ötüken Yayınları.
• ________, (2007), Dünden Bugünden: Tarih-Kültür-Milliyetçilik, İstanbul: Ötüken Yayınları, 11. Baskı.
• KANDİYOTİ, Deniz, (2010), “Modernin Cinsiyeti: Türk Modernleşmesi Araş-tırmalarında Eksik Boyutlar”, (Çev. Nurettin Elhüseyni), Türkiye'de Modernleşme ve Ulusal Kimlik, (Der. Sibel Bozdoğan, Reşat Kasa-ba), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 4. Baskı, s. 115-134.
• MARDİN, Şerif, (1994), Türkiye'de Toplum ve Siyaset, (Der. Mümtaz'er Türköne, Tuncay Önder), İstanbul: İletişim Yayınları, 4. Baskı.
• ________, (2001), Türk Modernleşmesi, (Der. Mümtaz'er Türköne, Tuncay Önder), İstanbul: İletişim Yayınları, 9. Baskı.
• ________, (2011), Türkiye'de Din ve Siyaset, (Der. Mümtaz'er Türköne, Tun-cay Önder), İstanbul: İletişim Yayınları, 16. Baskı.
• McCLOSKY, Herbert, (1958), “Conservatism and Personality”, American Po-litical Science Review, Vol. 52, No. 1, p. 27-45.
• NISBET, Robert, (2002), “Muhafazakârlık”, (Çev. Erol Mutlu), Sosyolojik Çö-zümlemenin Tarihi, (Der. Tom Bottomore, Robert Nisbet, (Yay. Haz. Mete Tunçay, Aydın Uğur), Ankara: Ayraç Yayınları, 2. Baskı, s. 93-127.
• ÖZİPEK, Bekir Berat, (2004), Muhafazakârlık, Ankara: Liberte Yayınları.
• ÖZTAN, Güven Gürkan, (2011), Türkiye’de Çocukluğun Politik İnşası, İs-tanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• PLATON, (2002), Devlet, (Çev. Sebahattin Eyuboğlu, M. Ali Cimcoz), İstan-bul: İş Bankası Kültür Yayınları, 4. Baskı.
• SOYAK, Hasan Rıza, (2006), Atatürk'ten Hatıralar, İstanbul: Yapı Kredi Ya-yınları, 3. Baskı.
• STEVENS, Jacqueline, (2001), Devletin Yeniden Üretimi, (Çev. Abdullah Yılmaz), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• TEBER, Serol, (1990), Politik-Psikoloji Notları, İstanbul: Ara Yayınları.
• TUNÇAY, Mete, (2005), Türkiye Cumhuriyeti'nde Tek Parti Yönetiminin Kurulması, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 4. Baskı.