FRANSA: DEVRİM'E TUTSAK ÜLKE

Yıl 2007, Cilt: 3 Sayı: 11, 9 - 22, 15.12.2007

Bilal Canatan

Öz

Fransa'nın güncel sorunlarının çoğu Fransız Devrimi'nin getirdiği paradig­madan kaynaklanmaktadır . V. Cumhuriyet ile I. Cumhuriyet arasındaki paralel­likler aşikar olmakla birlikte, esas neden Devrim'in ruhunda aranmalıdır. Antisosyal kritisizm, soyut akılcılık ve iradeci pozitivizm Fransa'yı olumsuz yönde etkilemektedir.
İngilizlerle Fransızlar arasındaki tarihi rekabet iyi bilinmektedir. Fransız Devrimi'nin bugüne kadar yapılan en başarılı analizi ve en köklü eleştirisi olan Reflections on the Revolution in France'ın bir İngiliz'e, Edmund Burke'e, ait olmasında bu rekabetin ne ölçüde etkili olduğunu bilemeyiz. Ancak, İn­gilizler'in Devrim'in çelişkilerini ortaya koyan bir başka fenomene, Madame Tussauds Mumya Müzesi'ne, ev sahipliği yapmaktan dolayı açığa vurmak istemedikleri bir mutluluk duydukları söylenebilir. Aslen Fransız olan Madame Tussaud'nun Fransız Devrimi'nde giyotinle kafası kesilen aristokratların masklarını yaptıktan sonra neden İngiltere'ye taşınma ihtiyacı duyduğu açıktır. Günümüzde Londra'nın en çok ziyaret edilen yerlerinden biri olan Madame Tussauds Mumya Müzesi'nin Fransız Devrimi'nin paradokslarının vulgarizasyonunda Reflections' dan daha etkili olduğu söylenebilir. Fransız Devrimi'nden kesitlere yer verilen Chamber of Horrors'da, duvara ası­lı Yurttaş ve İnsan Hakları Beyannamesi'nin önündeki bir giyotin - Marseillaise eşliğinde- durmadan insanların kafasını kesmektedir.

Anahtar Kelimeler

Fransız İhtilali, Fransa, Devrim, Edmund Burke, Cumhuriyet

Kaynakça

• FASSIN, Didier, "Riots in France and silent anthropologists", Anthropology Today 22, 2006.
• GODECHOT , Jacques, Les institutions de la Franc e sous la Revolu tion et l' Empire, 3. edition, PUF, Paris, 1985
• BURKE, Edmund, Reflections on the Revolution in France, The Liberal Arts Press, New York, 1955.
• RAYNAUD, Philippe, "Revolution française", in Dictionnaire de la philoso phie politique, 3. edition, RAYNAUD, P. & RIALS, S. (ed.), PUF, Paris, 2003.