EDMUND BURKE’ÜN “MUHAFAZAKAR” DÜŞÜNCESİNDE “İYİ DEVRİM” “KÖTÜ DEVRİM” AYRIMI

Yıl 2007, Cilt: 3 Sayı: 11, 23 - 44, 15.12.2007

Ayşe Yılmaz Ceylan

Öz

Bu makaleyle amaçlanan muhafazakâr siyasî düşüncenin en temel kavramlarından olan “devrim” üzerinde düşünmek ve bu kavramın, muhafazakârlığın kurucu babası olan Edmund Burke tarafından nasıl algılandığını ortaya koymaktır. Öncelikle, Burke’ün genel olarak devrime bakışı çözümlenmekte, daha sonra onun somut devrimleri yani İngiliz, Amerikan, Fransız devrimlerini, doğurdukları sonuçlardan daha çok ilkeleri ve devrim kavramın döngüsel karakterine uygunlukları bakımından nasıl “iyi” ya da “kötü” olarak değerlendirdiği incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Edmund Burke, Muhafazakârlık, Liberalizm, Devrim, Şanlı İngiliz Devrimi, Amerikan Devrimi, Fransız Devrimi

Kaynakça

• AKAN, Murat, “Edmund Burke’ün devrim karşıtı savları”, Birikim, No: 205-206, Mayıs-Haziran 2006.
• AKKAŞ, Hasan Hüseyin, İngiliz Muhafazakâr Siyasal Düşüncesi ve Edmund Burke, İz-mir 9 Eylül Üniversitesi’nde 2000 yılında savunulmuş doktora tezi.
• AUGHEY, A., G. Jones, W.T.M. Riches, The Conservative Political Tradition in Britain and United States, Fairleigh Dickinson University Press, Madison, 1992.
• BENETON, Philippe, Le conservatisme, Paris, PUF Que sais-je ?, 1988.
• BORA, Tanıl, Murat Gültekingil (Ed.), Muhafazakârlık, Modern Türkiye’de Siyasî Düşünce, Cilt 5, İstanbul, İletişim Yay., 2003.
• BUCHAN, John (Ed), Burke’s Political Writings, Londra, Thomas Nelson and sons ltd.
• BURKE, Edmund, Substance Of The Speech Of The Right Honourable Edmund Burke In The Debate On The Army Estimates, In The House Of Commons, Tuesday, 19 Şubat 1790, Comrehending A Discussion Of The Present Situation Of Affaı-res In France, 2. Baskı, Londra: Printed For J. Debrett, Opposıte Burlington House, Piccadilly. M.DCC.XC.
• BURKE, Edmund, (Ed. Ernest Rhys), Speechs and letters on American affairs, Londra, New York, Everyman’s Library, 1945.
• BURKE, Edmund, (Ed. Frank M. Turner), Reflections on the Revolution in France, New Heaven, Yale University Press, 2003.
• BURKE, Edmund, An Appeal From The New To The Old Whigs, In Consequence Of Some Late Discussion In Parliement, Relative To The Reflections On The French Revolution, London, Printed For J. Dodsley, Pall-Mall, M.DCC.XCI.
• BURKE, Edmund, Réflexions sur la Révolution de France, Paris, Hachette-Pluriel, 1989.
• CHATELET, F.– O. Duhamel, Dictionnaire des oeuvres politiques, Paris, PUF, 2001.
• COWIE, Leonard w., Edmund Burke 1729-1797 A Bibliography, Westport, Library of Congress Pub., 1994
• DECOUFLÉ, André, Sociologie des révolutions, Paris, PUF- Que saisje?, 1970
• DREYER, Frederick, “The Genesis of Burke’s Reflections”, The Journal of Modern History, Cilt 5, Sayı 3, Eylül 1978.
• DUMAN, Fatih, « Edmund Burke Muhafazakârlık, Aydınlanma ve Siyaset », Muhafazakâr Düşünce, Sayı : 1, Yaz 2004.
• FURET, François, La Révolution I 1770-1814, Paris, Hachette-Plusiel, 1988.
• GÜNGÖR, Celalettin, « Devrim Kuramları- I », Muhafazakâr Düşünce, Sayı: 7, Kış 2006
• HARTZ, Louis, Histoire de la pensée libérale aux Etats-Unis, Paris, Economica, 1990.
• HUNTINGTON, Samuel P., “Conservatism as an Ideology”, The American Political Science Review, Cilt 51, Haziran 1957.
• HÜR, Ayşe, “Biz devrimi çok sevdik: Devrim tarihinde bir gezinti”, Birikim, Sayı 205-206, Mayıs-Haziran 2006.
• JOHNSON, Samuel, A. M., A Dictionary of the English Language, Londra, Folio Edition, 7. Baskı, 1783
• KIPPIS, Andrew, Considerations on the Provisional Treaty with America and the Prelimary Articles of Peace with France and Spain, Londra, T. Cadell, 1783.
• MARTIN, Jean-Clément, Contre-Révolution révolution et nation en France 1789-1799, Paris, Ed. du Seuil, 1998.
• MCNEILL, William H., History Handbook of Western Civilization, Chicago, The University of Chicago Press, 1959.
• NISBET, Robert, Conservatisme : Dream and Reality, Bristol, Open University Press, 1986.
• ÖZİPEK, Bekir Berat, Muhafazakârlık Akıl Toplum Siyaset, Ankara, Liberte Yay., 2004
• PALMER, R. R., “Reflections on the French Revolution”, Political Science Quarterly, 67, No. 1, Mart 1952.
• PRICE, Richard, A Discourse on the love of our country, Oxford ve New York, Woodstock Books, 1992
• RAYNAUD, Philippe, S. Rials (Ed.), Dictionnaire de Philosophie politique, Paris, PUF, 1998 içinde s. 567.
• REID, Christopher, Edmund Burke and the Practice of Political Writings, Dablin, Gill and Macmillan Ltd., 1985.
• STANLIS, Peter J., Edmund Burke The Enlightenment and Revolution, New Brunswick ve Londra, Transaction Publishers, 1993.
• UTLEY, T. E., Edmund Burke, Londra, Logmans Green & Co Ltd., 1957.
• VIERECK, Peter, Conservatism From John Adams to Churchill, New Jersey, Princeton, D. Van Nostrand Company, 1956.