MODERN DÜŞÜNCEDE İNSANIN KENDİNİ BİLMESİ

Yıl 2005, Cilt: 2 Sayı: 6, 107 - 120, 15.09.2005

Aliye Çınar

Öz

Bilinç, ‘ben kimim’ sorusunu cevaplarken, birbirinden ayrılmayan üç ayrı duruş sergiler: Bu soruyu soran bilinç, hem bizzat kendini karşısına almıştır, hem kendi üzerine dönmüştür, hem de ötekinin huzurundadır. İnsan, ister kendini öteki olarak konumlasın, isterse de ötekinin huzurunda olsun, bu soruyla yüzleşirken bir diyalog halindedir. Çünkü bu soru, bir ihtar, bir itiraf ve bir tasdik durumumu gün yüzüne çıkarır. Dolayısıyla da, benliği kendi kişisel dar sınırlarının ötesine taşır. Dahası, onu bütün şeylerin ölçüsü olarak dünyanın merkezine yerleştiren naif egoizmin ötesine geçirir.

Anahtar Kelimeler

Kendini-Bilme, modernizm, cogito, akıl, irfan, gelenek, Tanrı

Kaynakça

• MacIntyre, Alasdair, Varoluşçuluk, çev., Hakkı Hünler, Paradigma Yay., 2001
• Leibniz, Gottfried Wilhem, İmanla Aklın Uygunluğu Üzerine Konuşma, çev. Hüseyin Batu, Milli Eğitim Basım Evi, 1986
• Leibniz, Gottfried Wilhem, Monadoloji, çev. Suat Yetkin, Maarif Matbaası, 1943
• MacIntyre, Alasdair, Marxism and Christianity, University of Notre Dame Press, Indiana, 1984
• Shils, Edward, Tradition, Faber and Faber, London Boston, 1981
• Harper, Ralp, “Concerning Self-Knowledge”, Philosophy and Penomenological Research, Vol. 6, No. 4 (June, 1946)
• Jopling, David A., Self-Knowledge and the Self, Routledge, New York & London, 2000
• Finkielkraut, Alain, Sevginin Bilgeliği, çev. Ayşen Ekmekçi, Ayrıntı Yay., 1995
• Tufeyl, İbn, Hay bin Yakzan, çev. Ş. Yaltkaya, B. Reşid, Yapı Kredi Yayınları, 2000
• Buber, Martin, I and Thou, Second Edition, tr. R. G. Smith, Charles Scribner’s Sons, New York, 1958
• Tillich, Paul, Morality and Beyond, Harper & Row Publ., New York and Evanston, 1963
• Kierkegaard, S, Kierkegaard’s Concluding Unscientific Postscript, tr, D. Swenson and W. Lowrie (Princeton University Press, 1941)
• Kierkegaard, Sören, Ölümcül Hastalık Umutsuzluk, çev. M. Mukadder Yakupoğlu, Ayrıntı Yay., 2001
• Cassirer, Ernst, İnsan Üstüne Bir Deneme, çev. Necla Arat, Yapı Kredi Yay., 1997
• Rorty, Richard, Olumsallık, İroni ve Dayanışma, çev. M. Küçük, A. Türker, Ayrıntı Yay., 1995
• Joyce, James, A Portrait Of The Artist As A Young Man, Penguin Popular Classics 1996
• Tillich, Paul, Systematic Theology, vol. III,-three volumes in one-, The University of Chicago, 1967
• Gusdorf, Georges, İnsan ve Tanrı, çev. Zeki Özcan, Alfa Yay., 2000
• Scheler, Max, İnsanın Kosmostaki Yeri, çev. Harun Tepe, Ayraç Yay., 1998
• Mevlânâ, Mesnevi V, Devlet Kitapları Müdürlüğü, İstanbul 1966
• İkbal, Muhammed, Cavidname, çev.A. Schimel, Kültür Bakanlığı Yayınları, 1989
• Tillich, Paul, Theology of Culture, ed. Robert C.. Kimball, U.S.A., 1969
• Newberg, A. & D’aqulili, E, Vince, Rause, Why God Won’t Go Away, Ballantine Books, 2001
• Huizinga, Johan, Homo Ludens, çev. M. Ali Kılıçbay, Ayrıntı Yay., 1995
• Toulmin, Stephen, Kozmopolis, çev. H. Aslan, Paradigma Yay., 2002
• Mevlânâ, Rubâîler, haz. Abdülbaki Gölpınarlı, İstanbul, 1964